چگونه خطر چالش زیست محیطی گرد و غبار را برای سلامت کاهش دهیم؟
هفته سلامت
تاریخ انتشارسه شنبه ۲۰ ارديبهشت ۱۴۰۱ ساعت ۱۶:۱۹
بیابان زدایی و تغییر اقلیم، مهم ترین چالش زیست محیطی مناطق خشک هستند که عوارض ناشی از آن از جمله آلودگی هوا، مردم همه جهان را تحت تاثیر قرار می دهد.
به گزارش حافظ خبر، گرد و غبار و ریزگردها اگرچه برای همه افراد و در همه سنین پدیده ای مضر و بیماری زا است، اما طیف وسیعی از افراد از جمله سالمندان، بانوان باردار، کودکان و افراد بیمار، آسیب پذیری بیشتری نسبت به آن دارند.
بیشتر ترکیبات گرد و غبار مضر است. ابعاد بسیار ریز در حد ۱۰ میکرون قابلیت ورود به بخش های انتهایی دستگاه تنفس را دارد و سپس وارد جریان خون شده و به ارگان های مختلف بدن آسیب می رساند. اما ذرات درشت تر حداکثر می تواند به داخل بینی، دهان و حلق راه پیدا کنند.
از عوارض کوتاه مدت این مشکل نیز می توان به سردرد، سرگیجه، آبریزش چشم و بینی، سوزش چشم و حالت تهوع اشاره کرد.
ارتباط مداوم و یا تنفس غلظت زیاد ذرات باعث ایجاد بیماری هایی مانند آسم و آلرژی، صدمه به عملکرد سیستم ایمنی بدن، سرطان ریه، صدمه به کبد، عفونت های قارچی، سینوزیت و بیماری های قلبی می شود.
علاوه بر این، گرد و غبار، مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی و تنفسی را افزایش می دهد. گروه های آسیب پذیر بهتر است در زمان بروز این پدیده، فعالیت در خارج از منزل را به کمترین میزان ممکن رسانده و از فعالیت فیزیکی و ورزش خودداری کنند.
بنابراین توصیه می شود در زمان وقوع این پدیده، از رفتن به مراکز تفریحی و پارک ها خودداری کنیم و مواد غذایی را بدون پوشش در مجاورت هوای آزاد قرار ندهیم.
مصرف بیشتر لبنیات به ویژه شیر، میوه و سبزی های مختلف مانند کیوی، مرکبات، طالبی، فلفل دلمه، سیب زمینی و نخود فرنگی که حاوی آنتی اکسیدان های زیادی است، در این زمان توصیه می شود.
همچنین محدود کردن مصرف نمک و نوشیدن مایعات به ویژه آب نیز مفید است.
استفاده از ماسک های معمولی، کاغذی و دستمال نمی تواند جلوی ورود ذرات گرد و غبار به سیستم تنفسی را بگیرد. بهترین نوع ماسک برای استفاده در شرایط آلودگی هوا با گرد و غبار، ماسک های حذف کننده گرد و غبار از طبقه FFP۲ (اف.اف.پی.دو) و یا ماسک های فیلتردار از نوع N۹۵است.
مهندس شهلا کوثری کارشناس سلامت محیط معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز