آیت‌الله دستغیب كه پس از آزادی از زندان و مسافرت به مشهد تازه به شیراز بازگشته بود، در اجتماع شش هزار نفری مردم در مسجد جامع به ایراد سخنرانی پرداخت. پس از پایان مراسم مردم در دسته‌های مختلف ضمن سر دادن شعارهای «مرگ بر شاه» و «جاوید حكومت اسلامی» در كوچه‌های اطراف مسجد به تظاهرات پرداختند.
انقلاب اسلامی در شیراز؛
تظاهرات و اعتصابات دو روی سکه مبارزات مردم فارس در آذر ماه 57
تاریخ انتشارشنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۹ ساعت ۱۴:۰۳
به گزارش حافظ‌خبر به نقل از پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ آذر سال 1357 در سراسر کشور حال و هوای عجیبی برای نهضت اسلامی ایجاد شده بود. شهر مبارز و انقلابی شیراز نیز از تحولات این ماه غافل نبود و در معیت روحانیون سرشناس و انقلابی در پیشبرد اهداف مبارزاتی تمام توان خود را گذاشته بودند و با ایجاد تظاهرات و راهپیمایی اعتراضات خود را نسبت به سیاست‌های رژیم اعلام می‌کردند. در این زمینه در کتاب «انقلاب اسلامی در شیراز» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده آمده است:
آیت‌الله دستغیب كه پس از آزادی از زندان و مسافرت به مشهد تازه به شیراز بازگشته بود، در اجتماع شش هزار نفری مردم در مسجد جامع به ایراد سخنرانی پرداخت. پس از پایان مراسم مردم در دسته‌های مختلف ضمن سر دادن شعارهای «مرگ بر شاه» و «جاوید حكومت اسلامی» در كوچه‌های اطراف مسجد به تظاهرات پرداختند.
در اولین شب ماه محرم كه مصادف با 10 آذر 1357 بود، مردم شیراز و سایر شهرستان‌ها، همانند مردم تهران و دیگر نقاط كشور با حضور در پشت‌بام‌ها شروع به سر دادن ندای «الله‌اكبر» و «لااله‌الاالله» نمودند. در مقابل مأموران دولتی برای خاموش كردن آنان مبادرت به تیراندازی کرده و در برخی مناطق به درگیری با مردم پرداختند. بنابر گزارش ساواك، در روز 11 آذر كه اولین روز ماه محرم بود در شیراز و شهرستان‌های كازرون، فسا، استهبان، جهرم، فیروزآباد و لار، بازار و مغازه‌ها تعطیل بود و مردم با دادن شعار مبادرت به تظاهرات نمودند.
با شدت یافتن اعتراض‌های مردم، در برخی از شهرستان‌ها از مركز استان درخواست كمك شد، لذا از شیراز نیروهای تقویتی و تجهیزات به شهرهای مورد نظر ارسال گردید. اعزام چند دستگاه نفربر زرهی از مركز زرهی شیراز به جهرم جهت تقویت فرمانداری نظامی این شهر در همین راستا صورت گرفت.
در روز 1357/9/11 در شیراز اعلامیه‌هایی مبنی بر آغاز تظاهرات مسلحانه در روز 12 آذر بین مردم توزیع گردید. این در حالی بود كه در شهرهای لار، جهرم، كازرون، نی‌ریز و آباده تظاهرات و درگیری در روزهای 12 و 13 آذر با مأموران ادامه داشت. در شیراز نیز در روز 13 آذر كلیه مغازه‌های بازار و اغلب مغازه‌ها در خیابان‌های شهر تعطیل بود و غالب كاركنان اداری دانشگاه پهلوی به نشانه اعتراض از حاضر شدن سر‌ِ كار خودداری نمودند.
در ساعت 11 صبح نیز عده‌ای از مسجد مولا به طرف فلكه شهرداری و عده‌ای نیز در خیابان گود عرب‌ها در مركز شهر مبادرت به تظاهرات نمودند. در ساعت 12:30 حدود 500 نفر با خروج از مسجد جامع به تظاهرات دست زدند. علاوه بر این، در ساعت 19 پس از خاتمه نماز جماعت در مسجد جامع حدود هزار نفر پس از خروج از مسجد، ضمن سر دادن شعار مبادرت به راهپیمایی نمودند كه با دخالت پلیس و مأموران فرمانداری نظامی بدون درگیری نه‌چندان زیاد، مردم تظاهركننده پراكنده شدند.
علاوه بر تظاهرات، اعتصابات نیز كماكان ادامه داشت. به طوری كه در 14 آذر كارمندان ادارات امور اقتصادی و دارایی، شركت ملی نفت، صنایع فولاد، سازمان آب و برق، گمرك، لوله‌سازی و بانك‌ها اعتصاب نمودند و كلیه مغازه‌های بازار و غالب مغازه‌های خیابان‌ها تعطیل بودند. همچنین به علت اعتصاب در پالایشگاه گاز بیدبلند، جریان انتقال گاز به شیراز قطع شده و در نتیجه كارخانه سیمان فارس به علت نبود گاز و سوخت مایع و قطع متناوب برق به حالت تعطیل درآمد.
در این میان 260 نفر از وكلا و قضات دادگستری شیراز نیز ضمن اعتراض به كشتار مردم و درخواست استقلال كامل دستگاه قضایی، دست از كار كشیدند و با وجود حضور رئیس دادگستری فارس در اجتماع آنان و با انجام مذاكره با اعتصاب‌كنندگان، آنان حاضر به ترك اعتصاب نشدند، لذا در روز بعد یعنی 15 آذر، آنها ضمن ادامه اعتصاب قطعنامه‌ای صادر كردند.
جعفر ابطحی رئیس كانون وكلای فارس، اسدالله دعوت‌الحق، ارسطو شعله، محمد بحرانی، حسنعلی ممتحن، ابوالقاسم كوشش، اعتمادی، عبدالرسول ناصری، ایرانی، احمد عبدی از جمله تنظیم‌كنندگان قطعنامه مزبور بودند. در این قطعنامه عنوان شده بود كه به‌علت تألمات ناشی از شهادت عزیزترین هموطنان قادر به انجام وظیفه نبوده و تا پایان سیزدهم محرم از انجام كار معذور خواهند بود. این در حالی بود كه كاركنان دادسرای شهرستان آباده نیز از روز 14 آذر به مدت ده روز دادسرا را تعطیل كردند. علاوه بر ادامه اعتصاب در ادارات، امور اقتصادی و دارایی و پالایشگاه نفت، كاركنان اداره پست نیز به آنان پیوستند.
تظاهرات در شیراز همانند بسیاری از نقاط كشور در روزهای 15 و 16 آذر نیز ادامه داشت، لذا فرمانداری نظامی شیراز در روز 16 آذر، اطلاعیه شماره 14 خود را صادر كرد. در بخشی از این اطلاعیه تأكید شده بود که فرمانداری نظامی همانند سایر مردم به برگزاری مراسم عزاداری امام حسین(ع) معتقد است و جهت ایجاد تسهیلات برای برقراری مجالس سوگواری در ساعات خارج از مقررات منع عبور و مرور كوشش خواهد كرد.
در این میان از سوی عباسعلی معینی، استاندار فارس اعلام شد كه صندوق ویژه‌ای را برای طرح شكایت‌های رسیده مردم تشكیل داده است. وی همچنین مدعی شد كه كمیسیونی نیز برای بركناری افراد فاسد و ناراضی‌تراش تشكیل شده است.
آیت‌الله دستغیب كه پس از آزادی از زندان و مسافرت به مشهد تازه به شیراز بازگشته بود، در اجتماع شش هزار نفری مردم در مسجد جامع به ایراد سخنرانی پرداخت. پس از پایان مراسم مردم در دسته‌های مختلف ضمن سر دادن شعارهای «مرگ بر شاه» و «جاوید حكومت اسلامی» در كوچه‌های اطراف مسجد به تظاهرات پرداختند.
در اولین شب ماه محرم كه مصادف با 10 آذر 1357 بود، مردم شیراز و سایر شهرستان‌ها، همانند مردم تهران و دیگر نقاط كشور با حضور در پشت‌بام‌ها شروع به سر دادن ندای «الله‌اكبر» و «لااله‌الاالله» نمودند. در مقابل مأموران دولتی برای خاموش كردن آنان مبادرت به تیراندازی کرده و در برخی مناطق به درگیری با مردم پرداختند. بنابر گزارش ساواك، در روز 11 آذر كه اولین روز ماه محرم بود در شیراز و شهرستان‌های كازرون، فسا، استهبان، جهرم، فیروزآباد و لار، بازار و مغازه‌ها تعطیل بود و مردم با دادن شعار مبادرت به تظاهرات نمودند.
با شدت یافتن اعتراض‌های مردم، در برخی از شهرستان‌ها از مركز استان درخواست كمك شد، لذا از شیراز نیروهای تقویتی و تجهیزات به شهرهای مورد نظر ارسال گردید. اعزام چند دستگاه نفربر زرهی از مركز زرهی شیراز به جهرم جهت تقویت فرمانداری نظامی این شهر در همین راستا صورت گرفت.
در روز 1357/9/11 در شیراز اعلامیه‌هایی مبنی بر آغاز تظاهرات مسلحانه در روز 12 آذر بین مردم توزیع گردید. این در حالی بود كه در شهرهای لار، جهرم، كازرون، نی‌ریز و آباده تظاهرات و درگیری در روزهای 12 و 13 آذر با مأموران ادامه داشت. در شیراز نیز در روز 13 آذر كلیه مغازه‌های بازار و اغلب مغازه‌ها در خیابان‌های شهر تعطیل بود و غالب كاركنان اداری دانشگاه پهلوی به نشانه اعتراض از حاضر شدن سر‌ِ كار خودداری نمودند.
در ساعت 11 صبح نیز عده‌ای از مسجد مولا به طرف فلكه شهرداری و عده‌ای نیز در خیابان گود عرب‌ها در مركز شهر مبادرت به تظاهرات نمودند. در ساعت 12:30 حدود 500 نفر با خروج از مسجد جامع به تظاهرات دست زدند. علاوه بر این، در ساعت 19 پس از خاتمه نماز جماعت در مسجد جامع حدود هزار نفر پس از خروج از مسجد، ضمن سر دادن شعار مبادرت به راهپیمایی نمودند كه با دخالت پلیس و مأموران فرمانداری نظامی بدون درگیری نه‌چندان زیاد، مردم تظاهركننده پراكنده شدند.
علاوه بر تظاهرات، اعتصابات نیز كماكان ادامه داشت. به طوری كه در 14 آذر كارمندان ادارات امور اقتصادی و دارایی، شركت ملی نفت، صنایع فولاد، سازمان آب و برق، گمرك، لوله‌سازی و بانك‌ها اعتصاب نمودند و كلیه مغازه‌های بازار و غالب مغازه‌های خیابان‌ها تعطیل بودند. همچنین به علت اعتصاب در پالایشگاه گاز بیدبلند، جریان انتقال گاز به شیراز قطع شده و در نتیجه كارخانه سیمان فارس به علت نبود گاز و سوخت مایع و قطع متناوب برق به حالت تعطیل درآمد.
در این میان 260 نفر از وكلا و قضات دادگستری شیراز نیز ضمن اعتراض به كشتار مردم و درخواست استقلال كامل دستگاه قضایی، دست از كار كشیدند و با وجود حضور رئیس دادگستری فارس در اجتماع آنان و با انجام مذاكره با اعتصاب‌كنندگان، آنان حاضر به ترك اعتصاب نشدند، لذا در روز بعد یعنی 15 آذر، آنها ضمن ادامه اعتصاب قطعنامه‌ای صادر كردند.
جعفر ابطحی رئیس كانون وكلای فارس، اسدالله دعوت‌الحق، ارسطو شعله، محمد بحرانی، حسنعلی ممتحن، ابوالقاسم كوشش، اعتمادی، عبدالرسول ناصری، ایرانی، احمد عبدی از جمله تنظیم‌كنندگان قطعنامه مزبور بودند. در این قطعنامه عنوان شده بود كه به‌علت تألمات ناشی از شهادت عزیزترین هموطنان قادر به انجام وظیفه نبوده و تا پایان سیزدهم محرم از انجام كار معذور خواهند بود. این در حالی بود كه كاركنان دادسرای شهرستان آباده نیز از روز 14 آذر به مدت ده روز دادسرا را تعطیل كردند. علاوه بر ادامه اعتصاب در ادارات، امور اقتصادی و دارایی و پالایشگاه نفت، كاركنان اداره پست نیز به آنان پیوستند.
تظاهرات در شیراز همانند بسیاری از نقاط كشور در روزهای 15 و 16 آذر نیز ادامه داشت، لذا فرمانداری نظامی شیراز در روز 16 آذر، اطلاعیه شماره 14 خود را صادر كرد. در بخشی از این اطلاعیه تأكید شده بود که فرمانداری نظامی همانند سایر مردم به برگزاری مراسم عزاداری امام حسین(ع) معتقد است و جهت ایجاد تسهیلات برای برقراری مجالس سوگواری در ساعات خارج از مقررات منع عبور و مرور كوشش خواهد كرد.
در این میان از سوی عباسعلی معینی، استاندار فارس اعلام شد كه صندوق ویژه‌ای را برای طرح شكایت‌های رسیده مردم تشكیل داده است. وی همچنین مدعی شد كه كمیسیونی نیز برای بركناری افراد فاسد و ناراضی‌تراش تشكیل شده است.
کد مطلب : ۲۲۹۰۱
