از گران شدن 60 درصدی بهای بلیط هواپیما تا گرانی چند باره بهای بلیط اتوبوس بین شهری؛ آیا فاز دوم هدفمندی یارانه ها در حال اجراست؟

روز سه شنبه 16 آبان ماه  رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با اعلام خبر  افزایش قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی گفت: قیمت بلیت از 60 تا 70 درصد برای کلیه مسیرهای پروازی افزایش قیمت یافته است و قیمت ها براساس مسیر و تعداد مسافر متغیر است. وی با بیان اینکه عدد ثابتی برای تعیین قیمت هر یک از مسیرهای پروازی وجود ندارد،‌ گفت: براساس جدولی که سازمان هواپیمای کشوری تعیین کرده است قیمت مسیرهای پروازی مشخص شده و از امروز بلیت‌ها با این نرخ به فروش می‌رسند. بدین ترتیب به عنوان مثال بهای بلیط از مبدا شیراز به نقاط مختلف کشور بدین شرح می باشد: نرخ پروازهای شیراز به نقاط دیگر کشور: شیراز – تهران            126 هزار و 800 تومان شیراز - مشهد         159 هزار و 400 تومان شیراز - کیش          96 هزار و 400 تومان شیراز - اهواز             50 هزار تومان شیراز – آبادان           50 هزار تومان شیراز - بندرعباس      96 هزار و 400 تومان شیراز - چابهار          143 هزار و 600 تومان شیراز - ساری           156 هزار و 200 تومان شیراز- عسلویه         50 هزار تومان لازم به ذکر است مسیرهای اعلام شده مربوط به شرکت ایران ایرتور، آسمان و ماهان است که بلیت آنها از 16 آبان 91 با نرخ‌های اعلام شده فروخته می‌شود. در این میان شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی که بلیت مسیرهای خود را تا 24 آبان ماه پیش‌فروش کرده است قیمت‌های جدید مسیرهای خود را اعلام نکرده و برای تاریخ 24 آبان ماه به بعد سایت فروش بلیت خود را بسته است. همچنین همزمان با افزایش قیمت بلیت هواپیما،قیمت بلیط اتوبوس بین شهری نیز درفارس 12 درصد افزایش یافت.همزمان با شرکت های هواپیمایی که موفق شدند در چانه زنی با مسئولین قیمت بلیط های پرواز داخلی خودرا 65درصدی افزایش دهند ،شرکتهای حمل و نقل اتوبوس بین شهری نیز برای این که از قافله عقب نیفتند 12درصدی بلیط های خود را گران کردند.به طوری که اکنون  قیمت بلیت اتوبوس VIP در مسیر شیراز – تهران از 29 هزار تومان به33 هزار تومان افزایش یافته است و یا این که درمسیر شیراز-اصفهان اتوبوس ویژه از 14هزارتومان به 16هزارتومان رسیده است. حال سوال اساسی اینجاست که علت اصلی گران شدن بهای بلیط چیست؟ آیا این یک اقدام خودسرانه از سوی آژانس ها و مراکز فروش بلیط است و یا اینکه اعمال شرایط و آزاد سازی جدید قیمت های حامل های انرژی و برخی محدودیت های حاصل از تحریم علت اصلی گرانی چندباره بهای بلیط می باشد؟ شهریار افندی زاده، معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای در این باره گفت: "در شرایط فعلی اقتصادی و افزایش هزینه قطعات، روغن و لاستیک افزایش قیمت بلیت اتوبوس به خود استان‌ها محول شده است. وی با بیان اینکه این افزایش قیمت برای جبران هزینه شرکت‌های مسافربری حمل و نقل جاده‌ای صورت گرفته، تصریح کرد: در حال حاضر این افزایش قیمت توسط استانداری‌ها و متناسب با شرایط هر استان مشخص می‌شود. این اقدام در جهت ادامه حیات شرکت‌های مسافربری حمل و نقل جاده‌ای و در راستای افزایش هزینه‌های شرکت‌های اتوبوسرانی و همچنین افزایش قیمت روغن لاستیک و قطعات انجام می‌گیرد." اما برای گرانی بهای بلیط هواپیما می توان عوامل دیگری را نیز در نظر گرفت. از جمله اینکه با گذشت ماهها از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، حجم بدهی‌های بنزینی شرکتهای هواپیمایی به دولت روز به روز در حال افزایش است و تاکنون مصوبات و اولتیماتوم‌های مختلف ستاد هدفمندسازی یارانه‌ها هم منجر به تسهیل و تسریع در پرداخت این بدهی نشده است. آمارهای رسمی حاکی از آن است که از ابتدای سالجاری تاکنون حجم بدهی‌های بنزینی شرکتهای مختلف هواپیمایی با افزایشی نزدیک به یکصد میلیارد تومان به بیش از 585 میلیارد تومان افزایش یافته است. در حال حاضر تمامی شرکتهای هواپیمایی داخلی به دولت بابت خرید سوخت بدهی دارند که در بین ایرلاین‌های داخلی هواپیمایی "ایران ایر" با 220 میلیارد تومان و هواپیمایی "آسمان" با 140 میلیارد تومان بیشترین حجم بدهی را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین سایر شرکتهای هواپیمایی همچون ماهان، کاسپین، کیش، قشم، آتا و هواپیمایی نفت هم در صف بدهکاران بنزینی دولت پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها قرار گرفته‌اند. نکته قابل توجه آن است که پس از اولتیماتوم دولت و وزارت نفت برای تسریع در پرداخت بدهی شرکتهای هواپیمایی، برخی از ایرلاین‌های برای دریافت به موقع سوخت چک‌هایی را در وجه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران صادر کرده اند که تمامی این چکها برگشت خورده است. در مورخ 16 آبان ماه سال جاری طی ابلاغیه سازمان هواپیمایی کشوری مبنی بر افزایش میانگین 65 درصد قیمت بلیت هواپیما افزایش 500 تومانی نرخ سوخت هواپیما نیز ابلاغ شد.به این ترتیب از روز گذشته سوخت هواپیما که توسط شرکت های هواپیمایی از شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی تهیه می شود 700 تومان محاسبه خواهد شد.پیش از این نرخ سوخت از سوی شرکت های هواپیمایی 200 تومان پرداخت می شد که البته محل اختلاف بین این شرکت ها با شرکت ملی فرآورده های نفتی بود، زیرا شرکت پخش فرآورده های نفتی قیمت سوخت را طبق مواد قانونی هدفمند سازی یارانه ها 400 تومان محاسبه می کردند اما شرکت های هواپیمایی می گفتند با توجه به صحبت های وزیر با رییس ستاد هدفمند سازی یارانه ها مقرر شده بود قیمت سوخت تا زمان آزاد سازی نرخ بلیت هواپیما 200 تومان باشد. پس در واقع می توان نتیجه گرفت که گران شدن چند باره بهای بلیط معلول چند عامل مجزاست، یکی افزایش هزینه های نگهداری و تعمیرات و قطعات مورد لازم و دیگر آزاد سازی بی سر و صدای بهای حامل های انرژی که شاید بتوان از آن در راستای اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها یاد کرد.