سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امورخارجه روسیه و مسئول تیم مذاکره کننده روسیه در مذاکرات، بر درستی بیانیه کاخ سفید تاکید کرد و گفت: اطلاعات منتشر شده توسط کاخ سفید در مورد جزئیات توافق لوزان صحیح است.
آیا دستگاه دیپلماسی دولت تدبیر و امید سکوتش را می‌شکند؟
مهر تایید روسیه بر فکت‌شیت آمریکایی!/آشکار شدن چهار نشانه عهدشکنی کاخ سفید پس از بیانیه لوزان
تاریخ انتشاردوشنبه ۳۱ فروردين ۱۳۹۴ ساعت ۱۷:۰۹
تقریبا دو هفته از پایان مذاکرات لوزان می‌گذرد. در این دور از مذاکرات که در سوئیس برگزار شد، بنابر ادعای مشترک طرفین مذاکرات، «توافق بر سر پارامترهای کلیدی برای رسیدن به توافق جامع مشترک» حاصل گردیده است و توافق نهایی نیز با کار کار‌شناسی و فنی تا اخر ماه ژوئن امسال بر پایه این پارامترهای موردتوافق حاصل خواهد شد.
در این بین، انتشار سه متن (۱- بیانیه مشترک ظریف و موگرینی، ۲- بیانیه مطبوعاتی کاخ سفید موسوم به فکت شیت ایالات متحده ۳- متن غیررسمی منتشره از سوی وزارت خارجه ایران پیش از شروع نشست مشترک) متفاوت در پایان مذاکرات، علاوه بر اینکه شکننده بودن این توافق را بیش از پیش عیان کرد، ابهامات بسیار زیادی را در مورد اینکه بالاخره متن دقیق پارامترهای مورد توافق طرفین چیست، به وجود آورده است.
طرفین مذاکرات ادعا کرده‌اند که به توافق در مورد پارامترهای کلیدی توافق نهایی دست یافته‌اند اما تا به حال و پس از گذشت دو هفته از اتمام مذاکرات، هیچگونه جزئیات دقیق و حقوقی از متن این پارامتر‌ها به جز همان متنی که کاخ سفید منتشر کرده و در آن صراحتا ادعا کرده است که متن توافق شده، «پارامترهای کلیدی توافق جامع مشترک» است، در دسترس نیست و تیم ایرانی نیز در حال حاضر از ارائه جزئیات بیشتر در این رابطه خودداری کرده‌اند.
گفتنی است رهبر معظم انقلاب هفته گذشته بر لزوم در جریان قراردادن مردم بخصوص نخبگان درمورد جزئیات مذاکرات تأکید کردند و گفتند: البتّه من به خود مسئولین هم این را گفته‌ام همین چند روز؛ مسئولین باید بیایند مردم را و بخصوص نخبگان را از جزئیّات و واقعیّات مطّلع کنند؛ ما چیز محرمانه نداریم، چیز مخفی نداریم. این مصداق همدلی با مردم است.
در این بین شاهد اظهاراتی از سوی طرف‌های مذاکرات هستیم که بیش از پیش بر صحت بیانیه مطبوعاتی آمریکا – که با وجود فکت شیت نام گرفتن از سوی رسانه‌های داخلی، بیانیه رسمی مطبوعاتی کاخ سفید در مورد متن پارامترهای مورد توافق است – تاکید میکند.
در تازه‌ترین اظهارنظر‌ها درباره این توافق، «سرگئی ریابکوف»، معاون وزیر امور خارجه روسیه و مسئول تیم مذاکره کننده روسیه در مذاکرات هسته‌ای طی اظهارنظری در مصاحبه با خبرگزاری اینترفاکس روسیه بر درستی بیانیه کاخ سفید تاکید کرد و گفت: اطلاعات منتشر شده توسط کاخ سفید در مورد جزئیات توافق لوزان صحیح است.
بلافاصله یک روز پس از این موضع گیری، جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا در دو مصاحبه مفصل و جداگانه با رسانه‌ها با اشاره به این سخنان ادعاهای مطرح شده در مورد بیانیه کاخ سفید را تصریح کرده و در مصاحبه با شبکه CBS گفت:
روس‌ها نیز – کسانی که جز متحدان سنتی ما به شمار نمی‌آیند – در مورد آنچه که ما در قالب اطلاعاتمان {فکت شیت} منتشر ساختیم گفتند هم «صحیح» و هم «قابل اتکا» است.
همچنین وی در مصاحبه با (ABC This Week) گفت: دیروز روس‌ها نیز در قالب یک بیانیه گفتند که فکت شیت و یا حقایقی که توسط ایالات متحده امریکا بیان شد اطلاعات «قابل اتکا» و «صحیحی» می‌باشد.
اما چرا با این حال از زمان اتمام مذاکرات لوزان تا به الان تمام مواضع طرف ایرانی مذاکرات نسبت به فکت شیت آمریکایی، صرفا غیررسمی و غیرحقوقی بوده است؟
در این رابطه واکنش وزیر خارجه ایران نسبت به اقدام آمریکا در انتشار متن پارامترهای مورد توافق صرفا یا توئیتری و فیسبوکی بوده است و یا کارکرد داخلی داشته است. آقای ظریف در اولین واکنش به عنوان وزیر امورخارجه و سکاندار تیم مذاکره کننده صرفا به اتخاذ دو موضع توئیتری و فیسبوکی اکتفا نمود و در پستی در فیسبوک و با مخاطب قرار دادن مخاطب داخلی افزود: فراموش نکنید که Fact Sheet در دور قبل هم بویی از واقعیات نداشت.
پس از آن نیز وزارت امورخارجه ایران نه تنها اقدام به رد و یا تکذیب رسمی این بیانیه مطبوعاتی نکرد؛ بلکه اعضای تیم مذاکره کننده ایرانی در مواضعی جداگانه علاوه بر صحه گذاردن بر برخی از بندهای این بیانیه صرفا به برجسته شدن برخی نکات و یا ناقص بودن متن آمریکا تاکید کردند.
به نظر می‌رسد در روزهای آتی و با انتشار کامل مصاحبه ریابکوف، ابهامات در مورد فکت شیت آمریکا کمتر خواهد شد و سایر تیم‌های مذاکره کننده نیز با اتخاذ مواضعی مشابه اقدام به موضع گیری در مورد بیانیه مطبوعاتی آمریکا – یا همان به اصطلاح فکت شیت آمریکا – نمایند و اما در این بین باید دید تیم مذاکره کننده ایران چه موضعی در قبال مواضع آقای ریابکوف دارد. آیا این بار نیز طرف ایرانی مذاکرات اقدام به واکنش توئیتری و فیسبوکی نموده و به شکل غیر رسمی و غیر حقوقی اقدام به ارسال ایمیل به آقای ریابکوف خواهد نمود یا اینکه شاهد اتخاذ موضعی حقوقی خواهیم بود؟!
این اظهارنظر ریابکوف و عدم موضع گیری شفاف از سوی وزارت امورخارجه ایران این ظن را تقویت میکند که احتمالا متن پارامترهای توافق شده شامل مواردی خواهد بود که آمریکا در بیانیه مطبوعاتی‌اش –یا همان به اصطلاح فکت شیت- مطرح کرده است.
اتخاذ مواضع بعضا ناهماهنگ از سوی اعضای تیم مذاکره کننده ایرانی (ابتدائا مطرح کردن انتشار فکت شیت ایرانی و در نهایت موکول کردن انتشار این فکت شیت به هفته‌های آتی و یا مطرح کردن اینکه فکت شیت ایران همان سخنانی است که توسط تیم مذاکره کننده ایرانی در سخنرانی‌ها مطرح شده است) و همچنین عدم واکنش رسمی وزارت خارجه نسبت به فکت شیت آمریکا، این گمانه را تقویت میکند که دستان ایران به صورت رسمی و حقوقی برای تکذیب این بیانیه مطبوعاتی یا فکت شیت بسته است؛ چرا که با توجه به سخنان ریابکوف نیز این «فکت شیت» همان بخش اصلی بندهای پارامترهای مورد توافق است و با توجه به اینکه تیم ایرانی همین پارامترهای مورد اشاره در بیانیه مطبوعاتی آمریکا را مورد توافق قرار داده، نمی‌تواند به صورت رسمی زیر توافقی که خود قبول کرده است بزند.
به نظر می‌رسد وزارت امور خارجه ایران برای پایان دادن به شبهات و ابهامات جدی در این زمینه اولا باید اقدام به تکذیب متن منتشر شده آمریکایی نماید و در ثانی با توجه به فرموده رهبری که لزوم در جریان قرار گرفتن مردم در ریز مذاکرات را خواستار شده‌اند، اقدام به انتشار متن پارامترهای کلیدی مورد توافق در لوزان کند.
نکته حائز اهمیت نیز در اینجاست که تفسیر یک طرفه از مذاکرات واقع شده این نیاز حداکثری مبنی بر آگاهی جامعه از اتفاقات درون مذاکرات را رفع نمی‌کند؛ بلکه تیم مذاکره کننده ایرانی صرفا با انتشار متن پارامترهای مورد توافق می‌تواند ابهامات و شبهات را برطرف نماید.
چهار نشانه عهدشکنی کاخ سفید پس از بیانیه لوزان
واشنگتن حتی نسبت به ساده ترین بیانیه های مشترک نیز پایبندی حداقلی را نداشته و با مانور تبلیغاتی، سیاسی و حقوقی خود سعی در مخدوش کردن آن ها و گرفتن امتیازات فراقانونی از کشورمان داد.
مذاکرات هسته ای ایران و اعضای ۱+۵ در شهر لوزان سوئیس و در فروردین ماه جاری با قرائت بیانیه ای مشترک به پایان رسید. هنوز قرائت بیانیه مشترک پایان نیافته بود که باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در برنامه ای زنده، مانور تبلیغاتی، روانی و حقوقی علیه بیانیه فوق را آغاز کرد.
دقایقی پس از قرائت بیانیه لوزان، این هجمه همه جانبه وارد فاز تازه ای شد. از روز ۱۴ فروردین ماه تا کنون و در حالی که کمتر از سه هفته از قرائت بیانیه لوزان گذشته است، مقامات آمریکایی ۴ بار به صورت علنی در برابر توافقات ایران و ۵+۱، عهد شکنی کرده و زنگ شکست مذاکرات هسته ای را با عملکرد خود به صدا در آورده اند.
بررسی هر یک از این موارد نشان می دهد که بی اعتمادی نسبت به ایالات متحده آمریکا نه تنها در قبال مذاکرات هسته ای، بلکه به عنوان اصلی ثابت در سیاست خارجی کشورمان باید باقی بماند. مصادیق و نشانه های عهد شکنی آمریکا در این مجال عبارتست از :
انتشار فکت شیت (گزارش برگ) مغایر با بیانیه مشترک
انتشار فکت شیت (گزارش برگ) وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا که در برخی موارد مغایر با بیانیه مشترک قرائت در پایان مذاکرات لوزان بود، نخستین کارشکنی علنی کاخ سفید پس از مذاکرات مذکور محسوب می شود. انتشار گزارش برگ طرف آمریکایی در حالیست که حتی طرف های اروپایی نیز با تاخیر این اقدام را نامناسب دانستند و صرفا بیانیه مشترک قرائت شده از سوی آقای ظریف و موگرینی را مبنا قرار دادند.
پس از تشدید اعتراضات به طرف آمریکایی از سوی ایران و حتی برخی دیگر اعضای ۱+۵، وندی شرمن به عنوان معاون وزیر امور خارجه و یکی از اعضای ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایالات متحده در صدد توجیه اقدام دولت واشنگتن برآمد. شرمن در اظهاراتی کاملا عجیب مدعی شد :
" فکر می کنم که هر یک از ما از طرف مقابل آزرده شده باشیم، هرچند ما در این باره و قبل از آنکه (سوئیس ) را ترک کنیم قبلا بحث کرده بودیم. ما می دانستیم که روایت ما به احتمال زیاد با روایت آنها متفاوت خواهد بود، اما وعده دادیم یکدیگر را نقض نکنیم. به نظر من به طور کلی همه چیز که گفته می شود در چارچوب توافقنامه است. به نظر من آنچه که ما اکنون باید روی آن تمرکز کنیم این نیست که چه روایتی از چارچوب توافقنامه می شود، بلکه باید بازگردیم و درباره جزئیات صحبت کنیم و اطمینان حاصل کنیم که به درکی رسیده ایم که به طور کامل جزئیات این چارچوب توافقنامه را پر می کند."
جای بسی تامل است که طرف آمریکایی در ابتدا و بلافاصله پس از پایان مذاکرات فکت شیت جنجالی خود را منتشر کرده و سپس در صدد بی اهمیت جلوه دادن روایت های مترتب بر مذاکرات هسته ای بر می آید! این توجیه آشکارا خبر از بی اعتمادی طرف آمریکایی می دهد.
توافق داخلی با کنگره بر سر بررسی توافق نهایی
تا کنون بارها عنوان گردیده است که مسئولیت تنظیم مواضع داخلی در آمریکا بر عهده دولت این کشور است. بر این اساس، جمهوری اسلامی ایران صرفا با دولت آمریکا و آن هم بر سر موضوع خاص مذاکرات هسته ای وارد گفتگو شده و در این معادله " کنگره آمریکا" و لابی های صهیونیستی-آمریکایی اساسا محلی از اعراب ندارند. با این حال توافق اخیر کاخ سفید و کنگره ایالات متحده آمریکا بر سر بررسی توافق احتمالی نهایی در کنگره، نشانه ای دیگر دال بر عهد شکنی واشنگتن در مذاکرات هسته ای محسوب می شود.
اقدام اخیر کمیته روابط خارجی سنا در تصویب لایحه بازنگری در توافق هسته ای با ایران، اقدامی در راستای شکست مذاکرات هسته ای با ایران و بر هم خوردن توافق نهایی از سوی ایالات متحده محسوب می شود. در چنین شرایطی اوباما دیگر قادر نخواهد بود با اختیار کامل در خصوص توافق نهایی و بر داشتن تحریم ها تصمیم گیرنده باشد. بر اساس آنچه اخیرا رخ داده است، اوباما تا ۵۲ روز حق لغو تحریم های کنگره علیه ایران را نخواهد داشت!
روایت کاملی از اقدام اخیر کنگره ایالات متحده نشان دهنده نقش پررنگی است که اوباما برای کنگره در توافق نهایی قائل شده است. بر اساس توافق شکل گرفته، اوباما تنها به همکاری یک سوم نمایندگان سنا نیاز دارد تا معاهده را اجرا کند. بنابراین، طبق لایحه تصویب شده در کمیته روابط خارجی سنا، بعد از آنکه ایران و گروه ۵+۱ یک توافق را امضاء کردند، توافق به کنگره فرستاده خواهد شد؛ کنگره نیز برای بررسی توافق، حدود پنجاه و دو تا شصت روز فرصت دارد، اما بعد از سی روز می تواند مخالفت خود را با توافق اعلام کند؛ در این شرایط، لایحه به رئیس جمهور آمریکا ارجاع داده می شود و اوباما می تواند مصوبه کنگره را وتو کند.
در این صورت، کنگره برای رسیدن به مقصود خود باید اکثریت آراء لازم را برای عبور از حق وتوی رئیس جمهور در اختیار داشته باشد.
رژیم اشغالگر قدس از توافق میان کنگره و کاخ سفید استقبال کرده است. در چنین شرایطی باراک اوباما به صورت مستقیم کنگره ایالات متحده آمریکا را نیز وارد معادله مذاکرات هسته ای کرده و برای آن نقشی در تصویب توافق نهایی قائل شده است!
اعلام تدریجی بودن رفع تحریم ها
تاکید مقامات آمریکایی بر تدریجی بودن رفع تحریم ها ( به عنوان پیش شرط نقض کننده توافق نهایی) نشانه ای دیگر دال بر بی تعهدی و غیر قابل اعتماد بودن طرف آمریکایی محسوب می شود.
باراک اوباما، جان کری، جو بایدن و ارنست مونیز جملگی در خصوص حذف تدریجی و مرحله به مرحله تحریم ها سخن گفته اند. محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در این خصوص عنوان کرده است :
"ما از حذف مرحله‌ای تحریم‌ها صحبت نمی‌کنیم. متأسفانه ایالات متحده شروع به صحبت از این و استفاده از عبارت "تحریم‌های مرحله‌ای" کرده، اما اگر به بیانیه مشترک مراجعه کنید، شما حتی یک کلمه "تعلیق" یا کلمه "مرحله" نمی‌بینید. روشن است که تمامی تحریم‌ها، تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی حذف می‌شوند. روزی که توافق کنیم، به شورای امنیت می‌رویم و شورای امنیت قطعنامه‌ای صادر میکند که تمامی قطعنامه‌های پیشین را لغو کرده و زمینه را برای حذف تمامی تحریم‌ها، ایجاد میکند. این امری بسیار روشن است، مرحله‌‌بندی‌ای نخواهد بود، تعلیقی نخواهد بود، این امر در توافقی که اعلام کردیم، کاملا روشن است."
صریح ترین اظهارات در خصوص رفع تدریجی تحریم ها، از سوی جو بایدن معاون رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا مطرح شده است:
"در خصوص توافق هسته ای جای نگرانی چندانی وجود ندارد، چراکه اولا دولت باراک اوباما توافقی را که شامل سرزده‌ترین بازرسی‌های تاریخ هر توافقی نباشد، امضا نمی‌کند و ثانیا بر خلاف آنچه تهران می‌گوید، تنها بخش کوچکی از تحریم‌ها در ابتدا برداشته می‌شوند. اگر آنها ( ایران ) انتظار داشته باشند که در همان ابتدای کار تمام یا بخش اعظم تحریم‌ها کاسته شود، توافقی در کار نخواهد بود. بلکه (توافق) باید این طور باشد که "شما باید (با اقدامات خود) به این (کاهش تحریم‌ها) دست پیدا کنید".
در چنین شرایطی اظهارات بایدن و دیگر مقامات آمریکایی نشانه ای بارز دال بر عدم وجود اراده سیاسی لازم در طرف مقابل جهت امضای توافق نهایی هسته ای با جمهوری اسلامی ایران می باشد.
تاکید بر بازرسی های گسترده و فراقانونی
تاکید مقامات آمریکایی بر بازرسی های گسترده نظامی در کنار تهدیدات پوچ و بی مایه ای که اخیرا وزیر دفاع این کشور علیه ایران گفته است، موضوع دیگری است که نباید به راحتی از کنار آن گذشت.
اشتون کارتر به عنوان رئیس پنتاگون طی هفته های اخیر سیگنال های خشونت باری را در سخنان خود علیه مذاکرات هسته ای با ایران مخابره کرده است. کارتر سخن از حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران آورد و اصلی ترین مسئولیت خود در قبال مذاکرات هسته ای را نگاه داشتن همه گزینه ها بر روی میز دانسته است!
از سوی دیگر، مقامات آمریکایی به صورت مکرر ضمن تاکید بر اینکه همه گزینه های ( از جمله گزینه نظامی) همچنان در قبال فعالیت های هسته ای صلح آمیز کشورمان از بین نرفته است، عنوان داشته اند که قرار است در توافقنامه نهایی سخت ترین نظارتهای فراپادمانی بر روی فعالیت های هسته ای کشورمان صورت گیرد!
این اظهارات مقامات آمریکایی از همان لحظه قرائت بیانیه مشترک لوزان به صورت مکرر ایراد شده است. این اظهارات با پاسخ صریح و قاطعانه مقام معظم رهبری مواجه گردیده است :
« به‌هیچ‌وجه اجازه داده نشود که به بهانه‌ی نظارت، اینها به حریم امنیّتی و دفاعی کشور نفوذ کنند؛ مطلقاً. مسئولین نظامی کشور به‌هیچ‌وجه مأذون نیستند که به بهانه‌ی نظارت و به بهانه‌ی بازرسی و مانند این حرفها، بیگانگان را به حریم و حصار امنیّتی و دفاعی کشور راه بدهند، یا توسعه‌ی دفاعی کشور را متوقّف کنند؛ توسعه‌ی دفاعی کشور، توانایی دفاعی کشور، مشت محکم ملّت در عرصه‌ی نظامی، این بایستی همچنان محکم بماند و محکم‌تر بشود؛ یا حمایت ما از برادران مقاوممان در نقاط مختلف؛ اینها مطلقاً نبایستی در مذاکرات مورد خدشه قرار بگیرد.
تذکّر بعدی این است که هیچ شیوه‌ی نظارتی غیر متعارف که جمهوری اسلامی را به یک کشور اختصاصی از لحاظ نظارت تبدیل میکند، به‌هیچ‌وجه مورد قبول نیست. همین نظارتهای متعارفی که در همه‌ی دنیا معمول است، اینجا هم همان نظارتها [باشد]، و نه بیشتر.»
نتیجه گیری
غیر قابل اعتماد بودن ایالات متحده آمریکا مقوله ایست که در جریان مذاکرات هسته ای با اعضای ۱+۵ نه تنها از بین نرفته، بلکه در ابعاد و مقیاسی وسیع تر تقویت شده است. در عمل شاهد هستیم که واشنگتن حتی نسبت به ساده ترین بیانیه های مشترک نیز پایبندی حداقلی را نداشته و با مانور تبلیغاتی، سیاسی و حقوقی خود سعی در مخدوش کردن آن ها و گرفتن امتیازات فراقانونی از کشورمان دارد. بدیهی است که در چنین شرایطی همه گزینه های جمهوری اسلامی ایران نیز بر روی میز خواهد بود.
بدون شک طی ماه های آتی نیز کارشکنی مقامات آمریکایی در مسیر رسیدن به توافق نهایی ظهور و بروز بیشتری پیدا خواهد کرد .همین مسئله لزوم اتخاذ گارد بسته دستگاه سیاست خارجی کشورمان در برابر دشمن قسم خورده انقلاب و ملت ایران را بیشتر خواهد کرد.
منبع خبر:جهان-نسیم
کد مطلب : ۶۱۷۱
