حافظ خبر - حراج بانک کارگشایی باعث افزایش قیمت است؛احتمال سقوط اونس جهانی طلا

به گزارش خبرنگار اقتصادی فارس، رشد حبابی قیمت سكه بر خلاف قیمت‌های جهانی آشفته بازاری را در بازار این كالا بوجود آورد و این وضعیت به حدی پیش رفت كه بسیاری از مردم عامی كارهای روزانه خود را رها كرده و به خرید و فروش سكه مشغول شدند، البته شاید برخی از این بازار استفاده‌های كلان كرده باشند ولی به گفته اكثر فعالان اغلب افرادی كه به روند بازار سكه آشنا بودند در این شرایط به دلیل اینكه روند آن منطقی و غیر قابل پیش بینی بود ضرر‌های كلانی كردند. فرزان سهرابی كارشناسان اقتصادی و مدیر قرار داد‌های آتی شركت كارگزاری بهپرور تحلیلی از وضعیت بازار، در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی فارس تحلیلی خود در خصوص دلایل ایجاد حباب در بازار سكه و اقدامات و عكس‌العمل‌های مسئولان برای كنترل قیمت‌های سكه را ارائه كرده است كه متن آن به شرح زیر است: *عوامل مؤثر در ایجاد حباب 50 هزار تومانی برای سكه فارس: چه تحلیلی از وضعیت فعلی طلا دارید؟ سهرابی: با توجه به اینكه طلا در هر كشوری یك كالای سرمایه‌ای است، در حال حاضر این كالا تبدیل به یك نوع ارز شده است و عواملی از جمله بدهی‌های اروپا، وضعیت هسته‌ای ژاپن، كاهش ارزش دلار،‌ افزایش تورم جهانی و بالا رفتن قیمت غذا و انرژی باعث شده قیمت‌ جهانی این كالای گرانبها افزایش یابد. اما باید در نظر داشت كه این قیمت‌ها همیشه در مسیر صعودی نیست و این مسئله یك امر طبیعی است، بنابراین افرادی كه اقدام به خرید می‌كنند تا حدی می توانند سكه‌ها را نگه دارند و وقتی شروع به فروش كنند اصلاح قیمتی شروع می‌شود. فارس: می توان پیش‌بینی كرد اصلاح قیمتی از چه زمانی شروع می‌شود؟ سهرابی: این اصلاح قیمتی احتمالاً از نرخ 1520 دلار در طلای جهانی شروع می‌شود. فارس: بر چه اساس چنین پیش بینی دارید؟ سهرابی: یكی از عواملی كه در قیمت طلای جهانی اثر دارد تصمیم بانك مركزی آمریكا در چهارشنبه شب در خصوص نرخ سود بانكی است. همچنین، اگر قیمت نفت از 113 دلار عبور كند و به 120 دلار برسد احتمالاً آمریكا با افزایش 0.25 درصدی نرخ سود بانكی روبرو خواهد شد. همچنین از نظر كارشناسان این احتمال وجود دارد كه بازخرید اوراق خزانه‌داری آمریكا در انتهای ماه (june) رخ دهد،بنابراین اوضاع ایران نیز به دلیل التهاب بازار جهانی می‌تواند ملتهب شود. فارس: رشد قیمت سكه در هفته‌های گذشته تناسبی با افزایش قیمتهای جهانی طلا نداشته است، چه مسائلی باعث ایجاد حباب 50 هزار تومانی در سكه شد؟ سهرابی: یكی از مهمترین دلایل، كاهش نرخ سود بانكی است كه باعث شد پول زیادی از بانك‌ها خارج و به بازار وارد شود. در هر كشوری هر وقت نرخ سود كاهش یابد بر روی طلا اثر می‌گذارد. در ایران نیز این وضعیت به دلیل افزایش پول نقد جاری بوجود آمد، بنابراین منطقی است چنین وضعیت ایجاد شود. قیمت شمش در ایران با قیمت جهانی حركت می‌كند ولی قیمت سكه به دلیل نقدینگی بالایی كه در این كالا وجود دارد و به راحتی فروخته می‌شود افزایش یافته، اما باید نوسانات آن را در نظر گرفت. البته باید به این نكته اشاره كرد كه بالا رفتن قیمت سكه چیز بدی برای اقتصاد نیست زیرا در سبد خانوار اثری ندارد و كسی سكه نمی‌خورد بنابراین اگر التهاب نقدینگی فراوان در كشور با افزایش قیمت سكه مهار شود بد نیست، البته نه تا این حد كه به حباب 50 هزار تومانی تبدیل شود. فارس، نظر شما درباره اقدام بانك مركزی فروش سكه در برخی از شعب بانك های ملی چیست؟ آیا می تواند با این روش قیمت‌ها را متعادل كند؟ سهرابی: ابتدا باید گفت، كه بانك مركزی دیر وارد عمل شد، حباب 50 هزار تومان برای سكه بسیار بالا است. ولی به نظر می‌رسد این برنامه را دارند كه از این طریق نقدینگی بازار را جمع كنند و منطقی است، اما به عنوان یك كارشناس اقتصادی معتقدم یكی از دلایل بالا رفتن سكه در ایران جمع كردن نقدینگی است. فارس: چه اقدامی التهاب بازار را كم و قیمت‌ها را كاهش می‌دهد؟ سهرابی: تنها راهی كه عطش خریداران را كاهش می دهد عرضه بسته‌‌های 500 تایی سكه است البته با قیمت پایه نه اینكه به حراج گذاشته شود تا در جریان حراج باز قیمت افزایش یابد و سبك حراج در بانك كارگشایی خود باعث افزایش قیمت می‌شود. زمانی قیمت واقعی كشف و بازار اشباع می‌شود كه عرضه و تقاضا متعادل باشد ولی در حال حاضر تقاضا بیشتر از عرضه است،البته در این چند روز بانك مركزی توانست حدود 35 هزار تومان قیمت را كاهش دهد ولی همچنان در قیمت فعلی حباب وجود دارد، بنابراین، اگر میزان عرضه در روز های آینده افزایش یابد، التهاب بازار كند می‌شود. بانك مركزی با دارا بودن كارشناسانی از بازار سنتی و جهانی می‌داند چگونه قیمت‌ها را كنترل كند ولی چرا دیر وارد عمل شد، مشخص نیست. بنابراین تنها عرضه نامحدود بانك مركزی البته نه به قیمت فعلی زیرا به نسبت انس گران تر است، می تواند روند قیمت‌ها را تغییر دهد، در روز گذشته بر اساس انس جهانی قیمت سكه حدود 400 هزار تومان محاسبه شد، بنابراین با توجه به كاهش حباب قیمت سكه همچنان بیش از 10 هزار تومان حباب وجود دارد كه با اقدامات بانك مركزی در حال كاهش است. فارس: آیا عرضه سكه در بسته‌های 500 تایی مشكل را حل می‌كند؟ سهرابی:چنین وضعیتی اواخر سال 87 در كشور بوجود آمده بود كه درآن زمان بسته‌های سكه در بانك كارگشایی 500 تایی شد و این كار آنقدر ادامه یافت تا متقاضی برای خرید وجود نداشته باشد. روش فعلی كه بانك مركزی تنها 5 سكه آن هم در شعب محدود انجام می‌دهد، وضعیت را متعادل نكرده و حتی مردم بیشتر تحریك می‌شوند، البته باید گفت اگر بازار سنتی به این نتیجه برسد كه مردم عامی از بانك مركزی سكه 409 تومان را خریده و در بازار 420 تومان می‌فروشند اجازه دریافت چنین سودهایی را به انها نمی‌دهند و در نتیجه قیمت كاهش می یابد. فارس: برخی طی دو سه هفته اخیر سودهای كلانی كردند، اما طلا فروشان و تاجران به گفته خودشان ضرر كردند، چرا؟ سهرابی: در بازار امسال هر كسی كه به معاملات طلا آشنا بود ضرر كرد، زیرا چنین وضعیتی را پیش بینی نمی‌كرد كه ربع سكه 98 هزار تومانی به 160 هزار تومان برسد،در حال حاضر نیز كه قیمت‌ها 20 یا 30 هزار تومان كاهش یافته باز هم قیمت‌ها منطقی نیست. فارس: این تحولات و قیمت‌های حبابی در سكه با توجه به اینكه در بخش معاملات آتی بورس كالا سكه معامله می‌شود، چه اثری دارد؟ سهرابی: بورس كالا و معاملات آتی نیز بازاری جدا نیست و هر اتفاقی كه در بازار آزاد و سنتی رخ دهد، اثر مستقیمی بر روی معاملات آتی این كالا دارد. همچنین، چون فعالان بازار آتی عمدتا از بازار سنتی هستند هر اتفاقی كه در بازار سنتی رخ می‌دهد در بورس نیز اثر می‌گذارد. فارس: فكر می‌كنید تا چه زمانی روند افزایشی قیمت سكه در بازار داخل ادامه دارد؟ سهرابی: به دلیل اینكه دستور عرضه و ضرب سكه را بانك مركزی می‌دهد، نمی‌توان پیش‌بینی كرد. همیشه با دیدن روند قیمت‌ها می‌توان بر آن اساس برخی تصمیم‌گیری‌ها و پیش‌بینی‌ها را انجام داد، اما نمی‌‌توان ذهن افراد را پیش‌بینی كرد بنابراین مشخص نیست در این شرایط رئیس كل بانك مركزی چه تصمیمی اتخاذ می‌كند. بانك مركزی قرار بود از شنبه در 40 شعبه بانك ملی در تهران سكه‌ عرضه می‌كند ولی تعداد شعب كم و از ساعت 11:50 دقیقه شروع به عرضه كردند. در حالی كه مردم در انتظار عرضه سكه به هر تعداد و در شعب بیشتری بودند،اما وقتی صبح شنبه نحوه عرضه را دیدند، روند كاهشی قیمت سكه به افزایشی تبدیل شد. با اعلام بانك مركزی در سه شنبه شب قیمت سكه در چهارشنبه و پنج شنبه حدود 30 هزار تومان كاهش یافت ولی در روز شنبه كه قرار بود عرضه سكه شروع شود به دلیل كاهش شعب عرضه‌كننده باز قیمت‌ها سیر صعودی به خود گرفت. فارس: وضعیت معاملا آتی سكه در اولین روز عرضه بانك مركزی یعنی شنبه به چه شكل بود؟ سهرابی: به دلیل اینكه در دو روز كاری قبل از شنبه در معاملات آتی قیمت‌ها هر روز سه درصد افت كرد شنبه معاملات آتی با خطر بزرگی روبرو شد، زیرا اگر شنبه نیز سه درصد افت می‌كرد، بسیاری از معامله گران آتی بیش از حد ضرر می‌كردند و این ضرر به حدی می‌رسید كه مجبور بودند اضافه ضرر مشتری را كارگزاران بدهند.معاملات در بورس كالا برنده/برنده نیست بلكه همیشه یك برنده دارد یك بازنده. این نوسانات ریسك بورس را بسیار بالا برده و اگر این ضررها همچنان ادامه داشته باشد حجم معاملات در بورس طی ماه‌های آینده بسیار كاهش می‌یابد. فارس: وضعیت قرارداد‌های آتی درهفته گذشته با توجه به روند افزایشی قیمت سكه در بازار به چه شكل بود؟ سهرابی: از سه‌شنبه هفته گذشته روزی 5 یا 6 هزار قرارداد برای ماه‌های اردیبهشت، تیر و شهریور منعقد شد و شنبه نیز حدود 3600 قرارداد بسته شد كه این حجم‌ قرارداد غیر منتظره بود. تعداد قرارداد‌ها آتی و قیمت‌های اثر مستقیمی بر روی هم دارند، بنابراین هر زمان قیمت‌ها رو به افزایش باشد تعداد قراردادها نیز افزایش می یابد. باز تأكید می كنم بالا رفتن بیش از حد قیمت سكه به دلیل كاهش نرخ سود بانكی است كه باعث شده پول‌ها از بانك خارج و به بازار سكه وارد شود،در حالی كه وقتی قصد كاهش نرخ سود بانكی را دارند باید زمینه سرمایه گذاری این پول ها در نظر بگیرند تا چنین مشكلاتی در برخی بخش های بوجود نیاید، زیرا ورود نقدینگی به بخش های سرمایه ای كمكی به رشد ناخالص ملی نمی‌كند. فارس: برخی معتقدند افزایش قیمت سكه به دلیل جمع آوری نقدینگی جامعه است، آیا می توان چنین چیزی گفت؟ سهرابی: تا زمانی كه عضوی از بدنه اجرایی بانك مركزی نباشیم نمی‌توان نظری در این خصوص داد. می‌شود پیش‌بینی كرد و نمی‌توان قطعی نظر داد. فارس: آیا جمع آوری سكه های پارسیان برقیمت سكه های بانكی اثر داشت؟ سهرابی: این اقدام بیش از همه بر روی قیمت سكه های یك گرمی اثر گذاشت و باعث شد قیمت آن از 50 هزار تومان به 65 هزار تومان برسد. باید این مسئله را درنظر گرفت كه مردم از اقدامات بانك مركزی و دولت در راستای كاهش قیمت سكه نمی‌ترسند زیرا از نوسان صعودی قیمت‌های جهانی طلا مطمئن هستند، اما معلوم نیست كه قیمت طلا همواره در حال صعود باشد. * وضعیت جهانی بازار طلا و اثر كنفرانس بانك مركزی آمریكا برای نرخ بهره فارس: قیمت طلا در بازار جهانی در چه وضعیتی قرار دارد؟ سهرابی: بازخرید اوراق بهادار آمریكا اثر قابل توجهی بر روی نرخ بهره و اشتغال‌بزایی آن كشور دارد كه این عوامل نیز بر روی نرخ طلا اثر گذارند. همچنین وضعیت كشورهای همسایه و بالا رفتن قیمت نفت یك عامل تأثیرگذار بر روی طلا است و از وقتی طلا به یك دارایی ایمن و مطمئن تبدیل شد،‌ منطقی است كه تقاضا افزایش یابد ولی قیمت‌ها دائما در بازار جهانی افزایشی نخواهد بود، همان طور كه در ابتدا گفتم قیمت انس طلا حداكثر از 1540 دلار بالاتر نمی رود و پس از آن شروع به اصلاح قیمت‌ می‌كند كه این اصلاح از اواخر هفته شروع می‌شود. چهارشنبه 12:30 شب به وقت نیویورك و 20:30 دقیقه امشب به وقت تهران بانك مركزی آمریكا كنفرانسی در خصوص نرخ سود دارد و پس از اعلام نرخ سود، سیاست‌های جدید بانك مركزی آمریكا در خصوص كنترل فشار تورم در آمریكا را اعلام می‌كند. در صورت افزایش نرخ سود بانكی قیمت طلا 35 تا 40 دلار افت خواهد كرد. بنابراین ممكن است دست نگه داشتن دولت و بانك مركزی ایران نیز برای عرضه عمده سكه در بانك‌ها صرفا مشخص شدن قیمت انس در چهارشنبه باشد، زیرا نمی‌توان سرمایه بیت‌المال را حراج كرد. همچنین، هیچ كارشناسی پیش بینی افزایش قیمت طلا را در این ماه نمی‌كرد و همه انتظار این روند را در تیر ماه (June) داشتند، كه به دلیل مسائل خاورمیانه بوده و وضعیت امسال استثناء بود. رئیس خزانه داری امریكا اعلام كرده كه ممكن است اوراق بهادار خزانه داری آمریكا را كه به كشور‌های آسیایی فروخته، بازخرید كند. فارس: در صورت رسیدن قیمت طلا به 1540 دلار قیمت سكه به چه قیمتی می رسد؟ سهرابی: اگر به این رقم برسد قیمت سكه حداكثر 10 هزار تومان افزایش می‌یابد. به طور كلی اگر قیمت دلار ثاببت باشد، هر 10 دلار افزایش در انس طلا، 2300 تومان قیمت سكه را افزایش می‌دهد. در شرایط فعلی كه قیمت سكه در داخل، حباب دارد یا سود های كلان بدست می آورند یا ضرر های زیاد. فارس: معاملات طلا در دنیا از چه ساعتی شروع می شود؟ سهرابی: معاملات طلا از یكشنبه شب ساعت 2.5 صبح به وقت تهران در بورس استرالیا(سیدنی) باز و تا هفته بعد جمعه ساعت 1.5 شب به وقت تهران در شیكاگو ادامه دارد. در این سیكل زمانی طلا به صورت حضوری و الكترونیكی معامله می‌شود، بنابراین كسی كه در بازار كار می‌كند باید بداند در هر لحظه طلا در چه بازاری نوسان پیدا می‌كند، در مجموع قیمت طلا در بورس نیویورك تعیین می‌شود. به طور مثال، روزی كه قرار است نرخ بهره در لندن مشخص شود در آن لحظه به روند قیمت طلا درآن بازار توجه می‌كنیم، همه این مسائل به دلیل اینكه طلا یك كالای جهانی است به روی بازار ایران نیز اثر می‌گذارد. بر این اساس، همیشه انس بالا نمی‌رود و كسانی كه در قیمت 1400 و 1350 دلار طلا خریداری كرده اند زمانی كه اقدام به فروش می كنند و قیمت‌ها كاهش می یابد. فارس: چه پیش بینی ازآینده قیمتی فلزات با ارزش وجود دارد؟ سهرابی: در فلزات با ارزش به شدت خطر اصلاح قیمتی وجود دارد به نحوی كه طلا تا 1450 یا 1460 دلار افت می كند، نقره نیز تا 39 دلار. بنابراین قیمت طلا حدود 15 دلار دیگر رشد كرده و به 1520 دلار می‌رسد و پس از آن اصلاح قیمت شروع خواهد شد واین اصلاح احتمالا از امروز یا فردا شروع می شود. فارس: وضعیت كشور هایی خاورمیانه و همسایه چه اثری در قیمت ها دارد؟ سهرابی: اگر در دنیا اعلام شود كه قذافی از قدت كناره‌گیری كرده و لیبی به آرامش رسیده، نفت 15 تا 10 دلار افت كرده و به 100 دلار می‌رسد و انس طلا نیز تا 1450 دلار می‌رسد، زیرا نفت لیبی بالاترین گرید را در بین سایر نفت‌‌ها دارد.این احتمال‌ها ممكن است اصلا رخ ندهد زیرا شرایط جهانی اصلا مشخص نیست. در نهایت به این نتیجه می‌رسیم كه افزایش قیمت طلا در دنیا همواره روند صعودی ندارد و این امكان وجود دارد كه قیمت طلا در 1520 دلار به یك افسانه تبدیل شود، بنابراین معامله‌گران طلا و سكه در نظر داشته باشند كه احتمال سقوط طلا تا 1350 دلار دو از ذهن نیست. سهرابی در پایان به نقش خبرنگاران در چنین شرایط حساسی اشاره كرد و معتقد است: این جو را دلالان ایجاد می‌كنند ولی دود آن به چشم افراد معمولی می‌رود و بنابراین خبرنگاران باید بر حبابی بودن قیمت سكه تأكید كنند و به اطلاع رسانی مكرر در مورد بازار سكه و طلا در داخل و خارج بپردازند. گفت‌و‌گو از: حمیده نكونام