حافظ خبر - آیا دولت تدبیر و امید سرنوشت «اقتصاد و صنعت» کشور را به مذاکرات خارجی گره زده است؟

حافظ نیوز/ سجاد زارع - سرویس سیاسی - «اصلاح روابط خارجی ایران با دنیا» و «باز شدن دربهای دنیا به روی ایران» یکی از مهمترین شعارهای دکتر حسن روحانی پیش از انتخابات ریاست جمهوری بود. با پیروزی دکتر روحانی در این انتخابات، همانگونه که انتظار می رفت سیاست خارجی به اصلی ترین رویکرد این دولت تبدیل شد؛ رویکردی که وابستگی دیگر حوزه ها به آن کمی خطرناک به نظر می رسد.
بر این اساس، در حالی که بسیاری از دولتمردان منتظر حصول توافق نهایی با غرب در ژنو بودند، با عدم نتیجه گیری و حصول این توافق ناگهان اقتصاد کشور دچار نوسانات شدیدی شد. بر این اساس، شاخص بورس طی چند روز گذشته غالبا با افت شدید همراه بوده و قیمت ارزهای خارجی از جمله دلار نیز افزایش چشمگیری داشته است. همچنین، مذاکرات و حضور برخی شرکتهای اروپایی تولید کننده قطعات صنعتی در ایران نیز که مشروط به حصول توافق در ژنو شده بود در هاله ای از ابهام قرار گرفته است.
از سویی دیگر، اجلاس اخیر اوپک و کاهش شدید قیمت جهانی نفت که طی پنج سال گذشته بی سابقه بوده است جلوه ای دیگر از مخاطرات گره زدن اقتصاد و صنعت کشور را به تحولات خارجی نشان می دهد. تحرکات دیپلماتیک چند هفته اخیر وزیر نفت دولت یازدهم از جمله سفر به قطر، کویت و امارات و دیدار با مقامات ونزوئلا که با موضوع رایزنی درباره قیمت نفت صورت گرفت، نشان می داد که برنامه ایران در اجلاس جاری اوپک، کاهش سقف تولید با هدف جلوگیری از سقوط بیشتر قیمت نفت باشد.
مواضع زنگنه پیش از شروع اجلاس اوپک نیز حکایت از تصمیم ایران برای کاهش سقف تولید اوپک داشت؛ اما زمانی که جلسه پنجشنبه اوپک به پایان رسید، مشخص شد که تلاش های وزیر نفت ایران برای اثرگذاری بر سایر اعضای اوپک بی نتیجه بوده و بر خلاف انتظارات، اوپک بر حفظ سقف تولید فعلی اصرار کرده است.
تصمیم اوپک سبب کاهش 6 دلاری قیمت نفت و سقوط آن به حدود 70 دلار شد که پایین ترین رقم 4 سال اخیر است. با این روند، کسری بودجه دولت ایران نیز بیشتر از آنی خواهد شد که پیشتر انتظار می رفت.
بر این اساس، می توان نتیجه گیری کرد که در عرصه دیپلماتیک بر خلاف انتظار دولتمردان فعلی، آنچه که بیش از پیش تعیین کننده است مقولاتی چون «مذاکرات جدی و اراده برای حصول توافق در طرفین» و یا «اعتمادسازی» و یا «بازی برد-برد دیپلماتیک» نیست!
بدیهی است که تا زمانی که طرف های غربی، به وضوح ببینند که اصلی ترین گزینه روی میز طرف ایرانی مذاکره و توافق با آنهاست و سرنوشت اقتصاد و صنعت نیز به این امر گره خورده است، هیچگاه در پی بازی دیپلماتیک برد-برد نخواهند بود چرا که طرف ایرانی را در استیصال دیده و فرصت را برای انتقام گیری از انقلاب اسلامی مغتنم خواهند شمرد.
بنابراین، لازم به نظر می رسد که پس از دو سال از روی کار آمدن دولت یازدهم و یک سال پس از توافق اولیه ژنو، میزان دستاوردهای دیپلماتیک این دولت مورد ارزیابی قرار گیرد. نخستین دیدار رسمی رئیس جمهور ایران اسلامی با نخست وزیر انگلیس که با توهین کامرون به ملت و دولت ایران نیز همراه بود، دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا و لبخندهای دیپلماتیک این دولت به دشمن همیشگی انقلاب اسلامی و ملت ایران، تعطیلی برخی صنایع مرتبط با صنعت هسته ای و عقبگرد در موضوع دستیابی به انرژی صلح آمیز و شاید از همه مهمتر، گره خوردن اقتصاد و صنعت کشور به سیاست خارجی، از جمله مواردی است که در حافظه تاریخی ملت ایران در خصوص دستاوردهای دیپلماتیک این دولت ثبت شده است. حال باید دید دولت تدبیر و امید، در ازای هزینه های گزافی که در این زمینه ها پرداخت کرده است چه دستاوردهای مشخصی در پایان عمر چهار ساله خود خواهد داشت.