تأکید بر هویت
ملی و شناخت شاخصه ها،چارچوب های درونی فرهنگ ایرانی در زمینه های مختلف می
تواند وقایع مهم ورزشی به ویژه ورزش فوتبال
حافظ نیوز/
مهدی نجفی - سرویس ورزشی - شروع مسابقات جام جهانی فوتبال در برزیل به
عنوان بزرگترین واقعۀ ورزشی سال از زوایای مختلف قابل بررسی است،اما آنچه
در رابطه با این مسابقات می توان مد نظر قرار داد بازخورد حضور کشورهای
مختلف در جام جهانی و مقوله ای به نام حفظ هویت ملی است که همۀ کشورهای
حاضر دراین مسابقات به نوعی با این مقوله به صورت مستقیم درارای ارتباط می
باشند، لذا تأکید بر هویت ملی و شناخت شاخصه ها و چارچوب های درونی
فرهنگ ایرانی در زمینه های مختلف می تواند وقایع مهم ورزشی از جمله جام
جهانی فوتبال را به عنوان ابزاری موثر در تقویت شکل گیری هویت ملی
مطرح نماید.
هویت، غیرت ؛وجدان مشترک؛ تبلور روح ملی در جام جهانی فوتبال
مسابقات جام جهانی فوتبال در برزیل مجالی را فراهم نمود تا به برخی از
مهترین شاخصه های کلیدی در تبیین شاخصه های موثر در هویت ملی،روح ملی و
مباحثی از این دست نیز بتوان اشاره کرد. جام جهانی آوردگاهی است که بسیاری
از ملت ها و تمدن های گوناگون جهان در آن، به عرضه فرهنگ و هویت خود به
دیگر ملت ها می پردازند و دستاوردهای فرهنگی چنین رویدادهایی، بعد خاموش و
البته تاثیرگذار آن به شمار می رود. به جرأت می توان مدعی گردید ایران نیز
در میان دیگر کشورهای حاضر در این مسابقات از سابقۀ غیر قابل انکاری در
برخورداری از فرهنگ ناب، تمدن کهن و گفتمان ملموس برای ملت های جهان
برخوردار است لذا ضرورت بهره برداری از هویت ناب شیعی و تمدن کهن تاریخی و
ملی در راستای ترویج اموزه های ناب تشیع و انتقال فرهنگ و تمدن ایرانی
اسلامی در عرصه های بین المللی به ویژه در آوردگاه جام حهانی برای معرفی
این سرزمین امری حیاتی است. بازیکنان تیم ملی باید بدانند در این برهه
زمانی و در مسابقات جام جهانی برزیل، آنها نماد روح ملی و به تبع آن هویت
ملی ایرانی را رقم می زنند،روح جمعی یا روح ملی مقوله ای است که مقدم بر
حقیقت وجودی یک ملت است، معمولا انقلاب و حرکات و تحولات سیاسی ،اقتصادی
فرهنگی و ورزشی...آن جا که در مسیر روح ملی قرار می گیرد واکنش مثبت روح
ملی و هویت ملی را بر می انگیزاند، به عنوان مثال در انقلاب اسلامی ایران
امام (ره)در مسیر روح ملی ایران حرکت نمود ، هم چنین شهدای بزرگ جنگ تحمیلی
و نیز شهدای هسته ای در مسیر روح ملی ایران حرکت نمودند تا هویت نظام
اسلامی منطبق بر داشته ها و امتیازات بی بدیل اسلامی ایرانی مبتلور
گردد، لذا می توان گفت مسئولان ورزشی کشور با درک این مقولۀ مهم و با تبیین
هویت ملی برای بازیکنان تیم ملی ایران و... می تواننددر راستای
تبلور روح ملی و هویت ملی ایران حرکت نمایند.
هم چنین روح ملی را می توان در درد مشترک،ارادۀ مشترک و وجدان مشترک جستجو
نمود،احساسات پاک هر ایرانی پس از پیروزی یا شکست ملی پوشان در عرصه های
ورزشی خود به خوبی حاکی از ارتباط مستقیم دغدغه های ملت ایران با عملکرد
ورزشی ملی پوشان در عرصه های مهم جهانی و المپیک می باشد،لذا در کلام شهید
مطهری هویت ملی محصول ملت و ملیت است در خود ملیت و ملت هم عوامل بالاتری
مانند درد مشترک،وجدان مشترک و ارادۀ مشترک وجود دارند که می توانند علت به
وجود آمدن ملت باشند،ملتی که با زبان مشترک و سنت و فرهنگ خاص ایرانی
اسلامی، امری ثابت و استراتژیک به نام هویت ملی را می آفرینند. باید
اذعان نمود هویت ملی امری متغیر و زودگذر نیست بلکه امری ثابت و ریشه دار
است، لذا رضاخان با آن عظمت میلیتاریستی اش نتوانست آن ویژگی های باستانی
را جایگزین دیانت کند ،دین و سنت و آداب ما در یک تکاپوی به رشد رسیده است و
حذف شدنی نیست،لذا تصادم جدی جریان جهانی شدن با مسألۀ هویت ملی ایران
نباید در فضای هویتی این سرزمین تأثیر گذار گردد،لیکن تلاش غرب و
بهره گیری از اهرم های فراوان از قبیل جام جهانی فوتبال برای به حاشیه
راندن سایر فرهنگ ها و محو نابودی دیگر فرهنگ های غیر غربی از
مهمترین شاخصه های مانور تبلیغاتی غرب بر مسابقاتی از این دست می باشد.
لذا باید مقولۀ فوتبال را به نوعی به عنوان شاخصۀ فرهنگ مدرن مورد نظر
قرار داد، لیکن با همۀ این اوصاف و به علت اشتیاق فراوان جوانان این مرز و
بوم به ورزش پرهیجان فوتبال باید از دریافت برخی آسیب های مخرب فرهنگ غرب
به ویژه در عرصه های ورزشی اجتناب ورزید،لذا بازتولید معنائی این گونه
مسابقات امری ضروری است، که مهمترین اهرم در امر بازتولید این گونه مسابقات
را می توان در تبیین و انتقال مولفه هائی از قبیل هویت ملی،روح ملی،درد و
اراده و وجدان مشترک و انتقال گزاره های ناب شیعی،اسلامی و باستانی به نسل
جوان امروزی به ویژه در میان بازیکنان تیم ملی فوتبال و دیگر تیم های ورزشی
کشور دانست،که با انجام این مهم می توان از آسیب های تمدنی غرب و پیامدهای
هجوم رسانه ای مروجین مکتب لیبرالیسم غربی در امان ماند و در عین
حال با حضوری موثر در این مسابقات،در راستای معرفی هر چه بهتر گزاره های
اسلامی و تمدنی این سرزمین در میان دیگر کشورهای حاضر در مسابقات جام جهانی
در برزریل اقدام نمود. امید است رسانه های کشور با بهره گیری از مولفۀ
کهن و تاریخی اصل مقاومت و استقامت در راستای افزایش روحیۀ بازیکنان
تیم ملی اقدام نمایند ،هم چنین ضرورت ترویج و انتقال مولفه های مرتبط با
هویت ملی در نظام اسلامی در میان نسل جوان به ویژه اقشار ورزشی کشور و
ملی پوشان فوتبال ایران در راستای کسب نتایج درخشان و نیز تبلیغ فرهنگ
ایرانی اسلامی در عرصه های بین المللی قطعا موثر واقع خواهد شد.
دین مشترک؛زبان واحد، شاخصۀ کلیدی هویت ملی
بدیهی
است مقولۀ دین در آموزه های اسلامی در کنار دیگر مولفه ها از قبیل اشتراک
سرزمینی و زبان مشترک...می تواند به عنوان نقشۀ جامع هویت ملی مد نظر قرار
گیرد زیرا اعتقادات مردم و توحید گرائی در ایران حتی پیش از ورود اسلام به
عنوان مولفۀ درخشان در ایجاد هویت فرهنگی،ملی،اجتماعی،سیاسی و
اقتصادی...وجود داشته لذا وجود شاخصۀ دین و زبان خود عامل کلیدی در تمایز
ایران و غرب می باشد. اما با وجود همۀ این مولفه های قدرتمند در نظام
اسلامی در هویت بخشی این سرزمین، مکتب لیبرالیسم غربی با ابزار جام جهانی
فوتبال و... به نوبۀ خود آموزه های هویت بخشی غربی را در میان دیگر فرهنگ
ها به ویژه فرهنگ ناب شیعی مطرح می کند چراکه سیطرۀ تمدن غربی بر دیگر
فرهنگ ها و استیلای رسانه ای در همۀ کشورهای جهان بالأخص پس از تجمیع
هویت های مختلف از کشورهای مختلف دنیا در کارزار جام جهانی می تواند
در راستای بهره بردای سیاسی و فرهنگی اثرگذار باشد و از آنجا که فوتبال در
طول ادوار جام جهانی دارای جایگاه ویژه و افتخارات مختلف بوده است
لذا دولت های غربی با بهره گیری از پیشرفت تمدنی خود در مولفه های مختلف
بالأخص فوتبال در راستای لاپوشانی خلأها و کمبودهای موجوددرجوامع غربی
اقدام می کنند. لذا ضرورت بهره گیری از مولفۀ هویت ملی در رسانه های داخلی
برای تقویت روحیۀ تیم ملی و نیز مدیریت رسانه ای جام جهانی در راستای اهداف
نظام می تواند حضوری موثر در عرصه فرهنگی و اجتماعی برای تیم ملی فوتبال
ایران به همراه داشته باشد.