۰
plusresetminus
تاملی بر برخی رویکردهای اقتصادی دولت؛

دولت تدبیر و امید به دنبال «اقتصاد مقاومتی» است یا «اقتصاد ریاضتی»؟/ نسبت اقتصاد مقاومتی و «گرانی نان» چیست؟!

تاریخ انتشارچهارشنبه ۳ دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۴۹
کارنامۀ اقتصادی دولت یازدهم در منظر قضاوت افکار عمومی و به اذعان کارشناسان اقتصادی حاکی از رویکرد اقتصاد ریاضتی در بین اعتدالگرایان به جای اقتصاد مقاومتی است.
حافظ نیوز/ مهدی نجفی - سرویس اقتصادی - از زمان مطرح شدن اقتصاد مقاومتی به عنوان راهبردی اقتصادی برای شکستن تحریمها و اعتلای اقتصاد نظام اسلامی سالها می گذرد. اشتباهی که بعضا در تعریف اقتصاد مقاومتی صورت می پذیرد آن است که غالبا، اقتصاد مقاومتی مترادف با اقتصاد ریاضتی تعبیر می شود حال آنکه اقتصاد ریاضتی مبتنی بر مصرف و هزینه کمتر است و اقتصاد مقاومتی، بیش از هرچیز به خودکفایی و نگاه به توانمندی های درونی وابسته است و خودکفایی محور اصلی راهبردهای آن محسوب می شود.
طی هفته های گذشته، گرانی 30 تا 40 درصدی نان در کشور در حالی که رهبر معظم انقلاب بارها به جای اقتصاد ریاضتی بر مقولۀ اقتصادی مقاومتی تأکیده نموده اند جای بسی حیرت و شگفتی را سبب شده است، چرا که شاید بتوان نتیجه این اقدام دولت محترم را کاهش قدرت مالی و اقتصادی مردم در موضوع معیشت خانواده دانست و همانگونه که پیش بینی میشد تبعات گرانی نان به دیگر اجناس غذایی و دیگر کالاهای مصرفی مرتبط نیز کشیده شده است.
واقعی شدن قیمت ها یک اصل انکارناپذیر اقتصادی است که شاید بتوان اقدام اخیر دولت یازدهم را در راستای آن قلمداد نمود اما برخی کج سلیقگی ها و خبط های سنگین محاسباتی در گران کردن نان و در نظر نگرفتن برخی اولویت ها سبب می شود گران شدن قیمت نان را نتوان در راستای اقتصاد مقاومتی ارزیابی نمود. در ادامه به بررسی برخی جوانب مغفول مانده اقتصاد مقاومتی خواهیم پرداخت.

لزوم برنامه ریزی کارشناسی در حکومت اسلامی
برنامه ریزی برای افزایش قیمت کالاهای استراتژیک مانند گندم و آرد و نان...باید به گونه ای باشد که اقشار آسیب پذیر  جامعه مورد تهدید قرار نگیرند؛ در گرانی اخیر نان که به صورت شگفت انگیز و تا میزان 30 درصد در سراسر کشور افزایش یافت بیش از هر چیز توان خرید اقشار آسیب پذیر و معیشت مستضعفین به چالش کشیده شد که این مساله بیش از آنکه سبد رای دولت یازدهم را نشانه گرفته باشد، ناکارامدی نظام در مواجهه با تنظیم بازار و بحرانهای اقتصادی را نشانه گرفته است از این رو  باید به مسئولین ذیربط هشدار داد این گرانی های اخیر در مهمترین سبد غذائی مردم، تبعات و پیامدهای خطرناکی را به همراه خواهد داشت. در سیره حاکمیتی رسول خدا، احکام سیاست های کلی از مدینه که مرکز حکومت بود ابلاغ می شد و ابلاغ این گونه سیاست ها پس از دریافت اطلاعات و گزارش هایی رصد می شد که از راههای گوناگون به  رسول خدا(ص)می رسید و آن حضرت پس از تفحص و اطمینان،اقدامات لازم را برای ابلاغ سایت ها اعمال می کرد. تصمیماتی که با اشراف بر وضعیت جامعه اتخاذ میشد و حفظ معیشت و امنیت روانی مردم از جمله اهداف اصلی ان بود.لذا میتوان به دولت محترم توصیه نمود با الگوگیری از آموزه های مدیریتی در صدر اسلام  قبل از هر گونه اقدام، از عدم تهدید معیشت مردم اطمینان حاصل نماید در حالی که به نظر می رسد در مقولۀ گرانی اخیر نان این مهم در نظر گرفته نشده است.

اجتناب از شتاب زدگی؛ ضرورتی اساسی در امر برنامه ریزی
از جمله اصول مهم در برنامه ریزی در حکومت اسلامی، عجله نکردن و سنجیده عمل کردن است،حضرت علی (ع)می فرماید:«از شتاب در هر عمل، قبل از زمان مناسب بپرهیز»،گرانی اخیر نان در حالی که مردم به ویژه اقشار آسیب پذیر جامعه اعم از صنف کارگران،اقشار کم درآمد و نیز خانوارهای نیازمند،در تهدید ضروری ترین ملزومات معیشتی خود ، دچار مشکلات فراوانی هستند نشان از اقدام غیر کارشناسی دولت می باشد زیرا مهمترین محصول و سبد استراتژیک غذایی خانواده ها مورد بی مهری دولتمردان واقع شده است و به واقع باید گفت بهتر آن بود که در انتهای طرح آزادسازی قیمت ها آخرین یارانه ای که حذف میشد، یارانه غلات و آرد بود چرا که اصل و اساس ماهیت پرداخت یارانه معطوف به ازایش قدرت خرید اقشار کم درامد جامعه است حال با افزایش 30درصدی قیمت نان، بیشترین فشار ممکن بر اقشار آسیب پذیر وارد شده است زیرا نقش نان در سبد غذائی اقشار کم درآمد به خلاف دیگر دهک های متوسط و بالای جامعه، نقش پررنگ تر و غیر قابل انکاری است، لذا غاطبّۀ مردم اعم از کارگران و خانواده های نیازمند، هیچ جایگزینی برای تأمین سبد غذائی در معیشت خود ندارند و ناگزیر خواهند بود افزایش قیمت نان را بپذیرند.به راستی افزایش قیمت نان تا چه میزان از کسری بودجه دولت را تامین خواهد کرد و آیا تبعات اجتماعی گرانی نان، توجیه اقتصادی آن را زیر سوال نبرده است؟
اصل توقف در نکات مبهم
حضرت علی(ع)می فرماید:«اصل برنامه ریزی،توقف در نکات مبهم است». به راستی آیا دولت اعتدالگرا در موضوع گرانی نان همۀ مولفه ها موانع و نکات چالش برانگیز را مورد اهتمام قرار داد؟ آیا اقشار مختلف مردم در روستاهای کشور،جامعۀ کارگران،اقشار نیازمند و به شدت آسیب پذیر در شهرستان های کوچک...در گرانی های اخیر نان، مورد نظر و حمایت های جبرانی دولت قرار گفتند؟
مگر نه این است که در سیستم مدیریتی و سیاستگذاری کشور در سال های اخیر مدیریت و کنترل مردم بر گندم تولیدی روستا ها از اختیار آنها خارج گردید و با دایر نمودن نانوائی های صنعتی و ماشینی در روستاهای کشور،بی کیفیت ترین انواع نان جایگزین نان های مقوی سنتی شد تا این مادۀ غذائی ارزشمند که به صورت سنتی و بسیار مقوی  به عنوان قوت و انرژی روزانۀ کشتاورزان  مورد استفاده قرار می گرفت، اینک جای خود را به نان های بی کیفیتی دهد که نتواند سلامتی مردم و انرژی لازم را برای کار روزانۀ کشاورزان فراهم سازد،با این اوصاف  گرانی اخیر نان نیز مزید بر علت شد تا بحران نان در روستاها و شهرستان های کوچک و صاحبان زمین های کشاورزی به ویژه گندم کاران بیش از هرجای دیگر به خصوص پایتخت احساس شود.
لذا اقدام اخیر نمونه ای ازواقعیات سردرگمی کارشناسان اقتصادی دولت در مقابله با تورم است ، اقداماتی از این دست که بر خلاف شعارهای این دولت نه تنها  در راستای مقابله با تورم و رکود نیست بلکه افزایش تورم متورم شده را به همراه داشته است ،که نشانه های آن پس از گرانی نان در بسیاری از اجناس غذائی و دیگر کالاها قابل لمس می باشد.
 
لزوم موقعیت سنجی در مدیریت اقتصادی
حضرت علی (ع) فرمودند: «برای هر کاری ،موقعیتی و برای هر شرایطی زمانی هست».دولت محترم در روزهای اخیر با برخی اقدامات حیرت انگیز  نشان داده است که در متن تصمیم گیران و سیاستگذاران، برخی شتاب زدگی ها و عدم درک شرایط و واقعیات وضعیت اقتصادی مردم وجود دارد، امری که می تواند ناشی از ماهیت اشراف از پایتخت بر کل کشور‌ باشد، به راستی در شرایطی که مردم در وضع سخت و بغرنج اقتصادی به سر می برند و تحریم های فلج کننده چند سالۀ اخیر، و نیزاعمال تحریم های جدید بر علیه نظام اسلامی پس از توافق ژنو و نیز کارشکنی دولت عربستان در کاهش قیمت جهانی نفت، همه و همه معیشت مردم ما را نشانه گرفته اند چرا باید برخی تصمیمات اقتصادی دولت معیشت مردم را در تنگنای بیشتری قرار دهد؟!در خاتمه باید گفت دولت محترم که داعیه دار تحقق اقتصاد مقاومتی است باید بر مبنای مدیریت و اقتصاد اسلامی گام بر دارد و به خرد شدن استخوان های برخی اقشار مستضعف جامعه زیر چرخ های توسعه راضی نباشد، چراکه اتخاذ این گونه سیاست ها بیش از آنکه با اقتصاد مقاومتی همخوانی داشته باشد، منطبق بر اقتصاد ریاضتی خواهد بود.


کد مطلب : ۴۳۲۲
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما