گزارش ویژه از تلاطم این روزهای بازار ارز؛ چه کسانی از وضع موجود در بازار سود می برند؟
تاریخ انتشاردوشنبه ۱۰ مهر ۱۳۹۱ ساعت ۱۶:۰۰
اینجا، چهار راه زند مرکز اصلی خرید و فروش ارز در شیراز، دوشنبه 10 مهرماه ساعت دوازده ظهر
در حالی که در این ساعت صرافی ها و مراکز خرید و فروش ارز باید در اوج فعالیت اقتصادی باشند، این روزها و با تلاطم چند باره بازار ارز، این صرافی ها بعضا به حالت تعطیل درآمده اند. به یکی از آنها رجوع می کنیم، به محض ورود، شخصی از پشت باجه با صدای بلند اعلام می کند تعطیل است! می گوییم برای خرید ارز آمده ایم، پاسخ می شنویم ارز نه برای خرید داریم و نه برای فروش! به صرافی های مجاور نیز رجوع می کنیم و همین جواب را می شنویم! کمی آن طرف تر یکی از دوستان و هم کلاسی های سابق در دانشگاه، مسئول یکی از صرافی هاست. از تلاطم و ازدحام درب ورودی عبور می کنیم و خود را به داخل مغازه می رسانیم، پس از سلام و احوالپرسی حال و روز بازار ارز را جویا می شویم، وی که می داند ما به فعالیت خبری مشغول هستیم در ابتدا از پاسخ دادن طفره می رود چرا که از عواقب بعدی می ترسد! و ما قول می دهیم با حفظ امانت، تنها به نقل قول و کتمان هویت وی و صرافی اش بپردازیم!!
وی می گوید امروز ارز دلار را به قیمت 3200 تومان می خرد و به قیمت 3300 تومان می فروشد، از وی می پرسیم کدام نهاد و یا ارگان قیمت مرجع خرید و فروش را به شما اعلام می کند؟ می گوید مرجع خاصی فعلا ندارد! تابع شرایط بازار هستیم به همان قیمت که همه خرید و فروش می کنند ما هم خرید و فروش می کنیم! مجددا سوال می کنیم:
- همه در شیراز بر چه اساسی قیمتگذاری می کنند؟
- قیمتگذاری در تهران انجام می شود و به شهرستان ها نیز اعلام می شود در واقع اصل ماجرا از تهران نشئت می گیرد
- خب الان چرا خرید و فروش را متوقف کرده اید؟
پس از چند لحظه ای مکث همراه با لبخند، می گوید: شرمنده باور کن سرمان خیلی شلوغ است انشالله بعدا سر فرصت بیایید با هم صحبت می کنیم!
گرچه تمایلی برای بازگو کردن ندارد، اما می توان حدس زد که در این آشفته بازار عده ای قلیل فعال اقتصادی سودجو در قالب صراف، از غفلت و عدم نظارت قوی در بازار ارز حداکثر سو استفاده را می برند و با خرید و فروش هدف دار و در زمان های خاص، قیمت ارز را به دلخواه و بر اساس منافع شخصی بالا و پایین می برند، لذا زمانی که احتمال می دهند شاید قیمتها از این هم بالاتر برود، خرید و فروش را متوقف می کنند تا هم به سود بیشتری دست یافته باشند و هم با افزایش تقاضا و کاهش عرضه، به این امر کمکی کرده باشند. البته تنها عامل تلاطم این قلیل بنگاه ها و فعالان اقتصادی نیستند. در واقع این عده هم! سود می برند!
از مغازه که خارج می شوی در پیاده رو ازدحام چند ده نفری وجود دارد! ازدحامی از خریداران و یا فروشندگان ارز از یک سو و دلالان از سوی دیگر. از پیرمردی می پرسیم:
- برای چه امری به اینجا تشریف آورده اید؟
- برای خرید ارز
- علت خاصی دارد که می خواهید ارز بخرید یا...
- نه شنیده ام که فعلا باید روی خرید ارز سرمایه گذاری کرد آمده ام برای خرید که پس انداز کنم
- جسارتا از کی شنیده اید؟ در این تلاطم و نوسانات قیمتها فکر می کنید کار درستی هست؟
- از دوست و آشنا شنیده ایم که باید روی ارز سرمایه گذاری کنیم. به قول شما شاید ریسکش بالا باشد ولی خب چه کنیم؟ خود بنده یک بازنشسته هستم که می خواهم ارزش پولم پایین نیاید و یک سرمایه ای برای آینده زندگی خانواده ام باشد !
با شنیدن این جمله ناخودآگاه به یاد جملات مقام معظم رهبری پیرامون لزوم هدایت سرمایه های مردمی به سمت بازار بورس و بنگاه های تولیدی می افتم! اما کدام رسانه و یا ارگان عمومی طی این سالها به درستی پیرامون اهمیت این قضیه اطلاع رسانی و تبلیغ صورت داده است؟ ویا برای آن بازنشسته ای که می خواهد حداقل ارزش پولش حفظ شود چه تضمینی وجود دارد که با سرمایه گذاری در بورس و یا بنگاه های تولیدی متضرر نشود؟ کدام شرکت کارگزاری در بورس اقدام به تبلیغات صحیح و مناسب و برگزاری کلاس های توجیهی و دعوت از عموم و اقشار مردم مانند فرهنگیان و یا بازنشستگان برای سرمایه گذاری در بورس به عمل آورده است؟ اصلا چند درصد مردم ما از ماهیت بورس و اهمیت و ساز و کار آن و یا بنگاه های تولیدی مطلعند؟
و در آخر از پیرمرد سوال می پرسیم:
- چرا از دلالان خرید نمی کنید؟
- یک بار خرید کردیم سرمان کلاه رفت! دلار تقلبی فروختند فقط باید از صرافی رسمی خرید کرد
- فقط همین صرافی های این حوالی برای خرید و فروش می آیید؟
- غالبا بله
- چرا؟
- چون اینجا حالت مرکزیت دارد و قیمتش ارزانتر هم هست
- ارزانتر؟
- بله همین امروز قبل از اینکه به اینجا بیایم حوالی معالی آباد دلار 3400 تومان بود!
هشدار! چه کسانی سود می برند؟
فرض کنید شخص و یا اشخاصی که از ارتباطات قوی و گسترده ای برخوردار هستند، چند روز پیش که قیمت ارزی مانند دلار 2500 تومان بود، از طریق رانت اطلاعاتی و خبر از برخی سیاست های اقتصادی، می دانستند که ارز قرار است طی چند روز آینده به افزایش حباب گونه قیمت خود ادامه دهد، حال احتمال بدهید که این عده صاحب سرمایه هم باشند و یا متصل به کانون های ثروت، علاوه بر این التزام عملی به تقوا و قانون و شرع مقدس هم نداشته باشند، در آن صورت آیا می توان احتمال داد که عده ای طی این چند روز به سرمایه های هنگفت و یک شبه دست پیدا کرده باشند؟ البته این تنها یک احتمال ضعیف است!
سوالاتی که این روزها باید با شفافیت پاسخ داده شوند این است که اساسا ارز دولتی کجا عرضه می شود و به دست چه کسانی می رسد؟ آیا اصلا این روزها ارز دولتی وجود دارد؟ از طرفی کجاست نظارت فراگیر و مقتدرانه نهادهای نظارتی بر صرافی ها؟ چرا مرجع رسمی و قانونی که همه بنگاه های اقتصادی آن را به رسمیت بشناسند برای نرخ گذاری بر قیمت ارز و سکه وجود ندارد؟
بعد سیاسی قضیه و چند احتمال ضعیف!
اعضای شبکه تحلیل گران تکنولوژی ایران امروز در برنامه ای به رئیس جمهور، 14 نکته و پیشنهاد برای حل معضل بازار ارز و تورم حاصل از آن مطرح و خواستار عکس العمل سریع دولت برای عدم تکرار تجربه تلخ سیاست های اقتصادی سالهای 74 و 75 در دولت کارگزاران شدند. در واقع به باور برخی تحلیل گران سیاسی، هدف اصلی از التهابات این روزهای بازار ارز و سکه و تورم ناشی از آن، ایجاد نارضایتی مضاعف در بین مردم است که شاید تاثیر آن در انتخابات آتی و به صورت کاهش حضور مردم و یا مهمتر از آن، انعکاس آرای مردم به صورت رای اعتراض گونه پدیدار شود! و این اتفاق پس از انقلاب تنها یک بار و در سال 76 روی داد؛ آیا دست هایی در پشت پرده وجود دارند؟
کد مطلب : ۲۸۶
