ساخت ساز کاخون برای نخستین بار در مرودشت

به گزارش حافظ خبر؛ برای نخستین بار، در شهر مرودشت از ساز کاخون، دست‌ساز هنرمندان این شهر، با حضور مهدی رنجبر، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مرودشت و گروه افراقُوت، با هنرمندانی همچون محمد زارع، نوازنده ساز کوبه‌ای، پیمان عمادی، نوازنده گیتار و خواننده و کاظم فلاح، بازیگر و کارگردان هنرهای نمایشی، مدرس حوزه‌ی هنرهای تجسمی نظیرکار با چوب و رزین و سازندگان این ساز، رونمایی شد.
مهدی رنجبر در این آیین هنرمندان مرودشت را توانمند خواند و گفت: موسیقی مرودشت به لحاظ کمی و کیفی پس از شیراز در جایگاه دوم استان جای دارد و و گاه با شیراز نیز رقابت تنگاتنگی دارند. هنرمندان موسیقی این دیار در استان و کشور زبانزد هستند.
وی افزود: بسیار خرسندم که برخی از جوانان این شهر توانسته‌اند برای نخستین بار به توانمندی ساخت ساز کاخون دست یابند.
محمد زارع، سرپرست این گروه نیز گفت: ابتدا طراحی و پیاده‌سازی ایده‌های گوناگون را در نرم‌افزار اتوکد شبیه‌سازی شد و سپس با مشورت گرفتن از اساتید بزرگ کوبه‌ای‌نواز ایران درباره سلیقه‌ی صدایی مورد پسند نوازنده‌ها بررسی شد. در ساخت ساز، چوب‌های گوناگونی برای رسیدن به بهترین کیفیت صدا در سری‌های گوناگون با صداها و کوک‌های دیگرگونه به آزمون درآمد و ساز ساخته شد.
زارع افزود: کاخون یک ساز اصالتاً پِرویی (آمریکای جنوبی) است که ایده نخست این ساز، به دوره برده‌داری در آمریکا (قرن ۱۸و۱۹ میلادی) برمی‌گردد. از آنجایی که موسیقی و ریتم، بخش جداناپذیری از فرهنگ آفریقایی‌ها است و از سویی ساز زدن برای برده‌ ها ممنوع بو ، آن‌ها شب‌ها در دورهمی‌های پنهانی، به نواختن ریتم بر روی صندوق‌های میوه و ماهی، که تنها ابزار در دسترس آن‌ها بود، می‌کردند و پس از بازه‌ای این ریتم نواختن روی جعبه، وارد فرهنگ موسیقی آفریقایی‌ها (آفرو) شد.
 وی ادامه داد: حدود ۵۰تا۶۰ سال پیش، گیتاریست افسانه‌ای اسپانیایی، پاکو دلوسیا، در سفری که به پِرو داشت با این ساز آشنا شد و پس از دست‌کاری‌هایی چون افزودن سیم گیتار در بخش جلویی ساز، برای زنگ‌دار شدن صدای آن، این ساز را به موسیقی اسپانیا برد. پس از چندی این ساز به بخشی جدایی‌ناپذیر از موسیقی فلامنکو تبدیل می‌شود و امروزه ساز کاخون در مدل‌های گوناگون با صداهای گوناگون در سبک‌های موسیقی مختلفی استفاده می‌شود.
محمد زارع گفت: ایران نیز در اوایل دهه هشتاد میزبان افتخاری ساز کاخون شد و کم کم  تمبک نوازان و دفنوازان ایرانی نیز به نواختن این ساز روی آوردند به طوری که امروز در ایران به لطف اساتیدی نظیر استاد همایون نصیری کاخون به عنوان سازی محبوب ودارای جایگاه در سبک های موسیقی پاپ، سنتی و تلفیقی محسوب می شود، به شکلی که در چند قطعه از آلبوم های همایون شجریان صدای نواختن "کاخون" در کنار دیگر سازهای ایرانی به گوش می رسد.
البته باید به این نکته نیز توجه داشت که شیوه‌ی نواختن ساز کاخون با دف و تمبک متفاوت است و نیازمند آموزش اصول مخصوص به خود می باشد.