به گزارش
حافظ خبر، استان فارس بیشترین جمعیت عشایر سیار کشور را دارد و حدود 12.5 درصد از عشایر سیار کشور در استان فارس ساکن هستند. ترکیب قومیتی استان فارس شامل ایل قشقایی، ایل خمسه و ایل لر و 8 طایفه مستقل است که در 67.5 درصد از عرصههای مرتعی استان حضور دارند.
آنجا که مرز روستا تمام میشود، حوزه جغرافیایی عشایر شروع میشود که اغلب به شغل دامداری مشغول هستند. روحالله بهرامی، مدیرکل امور عشایر استان فارس در گفتوگو تفصیلی با تسنیم درباره عشایر و وضعیت آنها در استان فارس اظهار داشت: 27 هزار و 272 خانوار عشایری در استان فارس ساکن هستند که بیش از 3 میلیون راس دام را مدیریت میکنند.
تولیدات عشایر استان فارس در زمینههای مختلف
وی گفت: عشایر استان فارس سالیانه بیش از 20 هزار تن گوشت قرمز معادل 30 درصد گوشت قرمز استان را تامین و به بازارها داخلی عرضه میکنند.
بهرامی افزود: در حوزه صنایع دستی هم بانوان عشایری مشغول هستند و براساس آمارهایی که اداره کل میراث فرهنگی تائید کرده است، بیش از 44 درصد صنعت دستبافت استان شامل گلیم، گبه، جاجیم و غیره را بانوان عشایری تولید میکنند که برخی از اینها مانند گبه قشقایی برند بینالمللی دارد و در بازارهای خارجی عرضه میشود.
مدیرکل امور عشایر استان فارس بیان کرد: در عرصه تولید محصولات کشاورزی، باغی و فرآوردههای خام دامی هم بیش از 250 هزار تن انواع محصولات سالیانه توسط جامعه عشایری تولید و عرضه میشود.
وی با بیان اینکه عشایر در همه حوزهها حضور چشمگیر و فعالی داشته است، عنوان کرد: در حوزههای فرهنگی هم عشایر غنای فرهنگی بزرگی دارد و میراثدار فرهنگ کهن ایرانی و اسلامی است، در حوزه اجتماعی هم مشارکت، کار جمعی و تشریک مساعی از بحثهایی است که در عشایر فعال است به همین دلیل یک روز به عنوان روز روستا و عشایر در تقویم ثبت شده است.
بهرامی با اشاره به ظرفیت بالای عشایر در زمینههای مختلف به ویژه تولید انواع محصولات تصریح کرد: درخواست داریم که با توجه به نقش مهم عشایر یک روز به صورت ویژه به نام عشایر نامگذاری شود که این امر در حال پیگیری است.
مدیر کل امور عشایر استان فارس با اشاره به سند آمایش سرزمین در زمینه زندگی عشایر خاطرنشان کرد: برای اینکه بتوانیم بهرهوری را بالا ببریم و ظرفیتها هم خوب شناسایی و از آن به خوبی استفاده کنیم، نیاز است در حوزه آمایش سرزمین وارد شویم به همین دلیل برنامه راهبردی عشایر استان در افق 1404 تنظیم شده که براساس این برنامه اهداف، سیاستها و راهبردها مشخص شده است.
ارتقاء شاخص توسعه انسانی عشایر فارس
وی اظهار داشت: شاخصهای توسعه انسانی را براساس این سند باید افزایش دهیم همچنین خدمات پشتیبانی به عشایر کوچنده و تامین آب پایدار و شتاببخشی به سوادآموزی از دیگر موضوعاتی است که باید پیگیری شود.
بهرامی گفت: با وجود فعالیتهایی که در زمینه سوادآموزی عشایر انجام شده و تعداد باسوادها از 70 درصد به 78 درصد رسیده است، اما باز هم 23 - 22 درصد از جامعه عشایری استان فارس بیسواد هستند و شتاببخشی به این مورد در حال پیگیری است.
مدیر کل امور عشایر استان فارس بیان کرد: در حوزه آمایش سرزمین، 2 موضوع را دنبال میکنیم یکی بحث ارتقا شاخصهای توسعه انسانی است چراکه شاخصهای توسعه انسانی در جامعه عشایر نسبت به شهری پایینتر است و در طول برنامه ششم براساس مصوبه ماده 27 بند 5 هر سال باید 5 درصد شاخصهای توسعه انسانی افزایش پیدا کند که این شاخصها شامل سواد، بهداشت و غیره است.
بهرامی با بیان اینکه راهبرد دیگر تنوعبخشی به اشتغال عشایر و ایجاد درآمد پایدار است، تصریح کرد: در این حوزه هم 5 برنامه را دنبال میکنیم که یکی از محورها گردشگری و بومگردی است و تاکنون 24-25 مورد بومگردی در قالب عشایری در استان فعال شده و 50 نفر هم متقاضی هستند که در دست بررسی و پیگیری است.
وی با بیان اینکه در حوزه صنایع دستی و ساماندهی به صنایع دستی و بازاررسانی و فروش نیز اقداماتی انجام شده، خاطرنشان کرد: یک شرکت صنایع دستی پایلوت کشوری در شهرستان فیروزآباد فعال شده و در زمینه صنایع دستی امکان اشتغال پایدار برای عشایر استان را فراهم آورده است.
تهیه و تدوین طرح جامع اطلس عشایر فارس
مدیرکل امور عشایر استان فارس به دیگر اقداماتی که در زمینه اشتغال عشایر انجام شده، اشاره و تصریح کرد: گیاهان دارویی و طرح زنجیرهای تولید گوشت قرمز و همچنین ایجاد شرکتهای پشتیبانی با محوریت شرکتهای دانشبنیان برای خدماترسانی بهتر به عشایر و ساماندهی فرآوردههای خام دامی از جمله محورهایی است که در بحث تنوعبخشی به اشتغال دنبال میشود.
بهرامی همچنین در زمینه حفظ اصالت فرهنگی این جامعه نیز گفت: طرح جامع فرهنگی - مذهبی عشایر در شورای عالی عشایر استان مصوب شده و در این طرح 17 دستگاه فرهنگی مرتبط با جامعه عشایری مسئولیت دارند که در حفظ میراث فرهنگی در حوزه عشایر و سایر موارد مرتبط با نگهداشت این فرهنگ فعالیت کنند که جلسات مختلفی برگزار شده که به تدریج اعلام و عملیاتی میشود.
وی با بیان اینکه برای ساماندهی بهتر و ارائه خدمات به عشایر طرح جامع اطلس عشایر فارس تهیه شده است، اظهار داشت: در این طرح در تمام مناطق عشایری استان فارس نقاط یو تی ام را مشخص کردیم و کاملا شناسایی شده و قابل رصد هستند تا خدمات بهتری به این افراد ارائه شود.
23 میلیارد تومان سهم عشایر فارس از صندوق توسعه ملی
مدیرکل امور عشایر استان فارس درباره بحث آبرسانی به این جامعه گفت: یکی از خدمات پشتیبانی به کوچندگان بحث آبرسانی سیار است که به دلیل نبود زیرساختهای مناسب در تامین آب پایدار سالانه یک میلیون مترمکعب آب به عشایر عرضه میشود که قابلیت استفاده برای شرب و دام را دارد.
بهرامی با اشاره به مشکلات آبرسانی به عشایر افزود: چون عشایر در مناطق صعبالعبور و به صورت پراکنده زندگی میکنند، آبرسانی کار بسیار سختی است علاوه بر اینها این روزها به دلیل وضعیت بازار و شرایط خاص اقتصادی مشکلاتی برای آبرسانی به این جامعه وجود دارد.
وی با بیان اینکه در قانون بودجه 98 بند «ه» تبصره 4 مبلغی از محل صندوق توسعه ملی برای آبرسانی عشایر لحاظ شده است، بیان کرد: سهم استان فارس از این مبلغ 23-24 میلیارد تومان است که پروژههایی برای مناظق مختلف عشایری استان تعریف شده که در مرحله مناقصه و انتخاب پیمانکار است و به زودی عملیاتی میشود که اگر با کیفیت خوبی انجام شود انقلابی در بحث تامین آب پایدار عشایر رخ میدهد.
ارائه تسهیلات 100 میلیون تومانی به عشایر
مدیر کل امور عشایر استان فارس نیز از ارائه تسهیلات بانکی با عاملیت بانک کشاورزی برای زنجیره تولید گوشت قرمز خبر داد و عنوان کرد: این تسهیلات با سقف 100 میلیون تومان با کارمزد 10 درصد و بازپرداخت یک ساله برای پرواربندی عشایر پرداخت میشود و سال گذشته حدود 30 میلیارد بوده اما امسال 55 میلیارد تومان به استان فارس اختصاص یافته است.
بهرامی با اشاره به ساماندهی ایلراهها در استان فارس تصریح کرد: نقاط یو تی ام حدود 6500 کیلومتر از ایل راههای استان استخراج و نقشهبرداری شده که در اختیار منابع طبیعی قرار گرفته تا از واگذاری این ایل راهها که تاکنون مانده، جلوگیری شود.
وی خاطرنشان کرد: در طول سالیان متمادی به دلیل گسترش شهرنشینی و دیگر موارد از جمله احداث بزرگراهها و باغ شهریها و غیره عمده ایل راههای عشایری مسدود شده و ما به دنبال مسیرهای جایگزین هستیم تا با تعامل با دستگاههای مختلف در کلانشهر شیراز راهی برای عشایر در نظر بگیریم.
منبع: تسنیم