مصاحبه با مهندس حقنگر عضو شورای اسلامی شهر شیراز : از هدف 90 تا هدف 95 / توسعه حرم مطهر شاهچراغ (ع) / بررسی علت کندی روند اجرایی پروژه های شهری
((برای پرس و جو پیرامون احوالات این روزهای شهرمان شیراز ، قصد داریم به سراغ مسئولان شهری و استانی برویم. در گام اول به سراغ یکی از نمایندگان شورای اسلامی شهر آمدیم. مهندس محمد حقنگر ، رزمنده و جانباز 25 درصد دفاع مقدس ، مهندس عمران و کارشناس ارشد مدیریت پذیرای ما بود. شاید تحویل گرفتن خبرنگار در این زمانه توسط مسئولان امر غریبی باشد ، اما استقبال گرم ایشان از ما و پاسخ صریح و شفاف به تمام سئوالات ، نشان داد که هنوز هم می توان لطافت روحی یک بسیجی و رزمنده دیروز را در برخی مسئولان امروز جستجو کرد.))
به عنوان اولین سئوال ، از چند سال پیش زمزمه هایی به گوش می رسید که شورای شهر و شهرداری برای توسعه شهر شیراز ، برنامه و سند چشم اندازی تعریف کرده اند که بعدها به نام هدف 90 موسوم شد در همین رابطه نگرانی هایی وجود دارد. اول اینکه سال 90 به پایان رسید و برخی از این پروژه ها به بهره برداری نرسیدند و این امر موجب شد بودجه شهرداری در زمانهای بعد و شهرداران بعدی نیز صرف اتمام پروژه های سال های گذشته شود آیا شورای شهر در این زمینه مطالبه ای از شهرداری داشته است؟ و نگرانی دیگر در مورد ماهیت برخی از این پروژه هاست و آن اینکه آیا این پروژه ها کمکی در جهت توازن عادلانه ثروت در سطح شهر می کردند؟ و یا اینکه بیشتر تمرکز این پروژه ها به سمت مناطق شمال و شمال غرب شهر بود و مناطق مرکزی و جنوب شهر در این زمینه مورد غفلت واقع شد؟
در مورد سوال اول که در مورد پروژه های هدف 90 بود ، یک توضیح کلی لازم است. برخی از این پروژه ها کارهای عمرانی بود که مد نظر شهرداری بود و می خواست آنها را انجام دهد و نیاز به مصوبه شورا داشت و برخی دیگر پروژه های سرمایه گذاری بود. این پروژه های سرمایه گذاری به زعم من علیرغم اینکه تعداد نسبتا زیادی بود و روی آن تبلیغات وسیعی نیز صورت پذیرفت ، اما در مجموع موفق نبود. چون سرمایه گذاری و نتیجه آن باید توسط مردم مورد استقبال قرار بگیرد و نفعش مستقیما به آنها برگردد. در بحث پروژه هایی که به صورت سرمایه گذاری انجام شده چه در خصوص هدایت و توزیع سرمایه و چه در خصوص جذب سرمایه به نظر ما شهرداری تا کنون چندان موفق نبوده است. اخیرا چند مصوبه در شورا مطرح شد مبنی بر اینکه تسهیلاتی برای سرمایه گذاران ایجاد شود به این صورت که به مناطق مختلفی که بتوانند سرمایه گذاری جذب کنند پاداش ها و تسهیلاتی اهدا می شود. امیدواریم با توجه به شرایطی که فراهم شده و پروژه هایی که برای سال 91 فراهم شده بتوانیم شاهد یک رونق و شکوفایی در این عرصه باشیم. اما در بحث کارهای عمرانی ، به نظرم شهرداری نسبتا عملکرد موفقی داشته است الان شش پل و روگذر در دست احداث است و برخی پروژه های دیگر که هر کدام از اینها با توجه به هزینه های اجرایی شان که بعضا حدود بیست میلیارد تومان و حتی بیشتر می شود و با توجه به بودجه محدود شهرداری ، به نظر می رسد شهرداری در مدیریت و جذب بودجه و هزینه کرد آنها و مسائل اجرایی مربوطه موفق بوده.
اما راجع به سوال دوم ، باید عرض شود که پروژه های عمرانی تعریف شده توسط شهرداری و شورای شهر توزیع نسبتا خوبی دارند. یعنی مثلا در بلوار رحمت که منطقه جنوب شهر تقریبا محسوب می شود ما سه پروژه بزرگ در دست احداث داریم ، البته خب به قولی در مناطقی مثل معالی آباد و میدان احسان هم پروژه های بزرگی تعریف شده و در دست احداث است. اما باز تاکید می کنم در مناطق جنوب شهر هم پروژه های خوبی در جریان است اگر شما هم اکنون سری به بلوار دولت ، بلوار تخت جمشید یا دیگر خیابان ها و بلوار های جدید الاحداث منطقه پنج شهرداری بزنید متوجه خواهید شد که این خیابان ها آبرومند و بر اساس اصول ساخته شده اند هم از نظر فضای سبز و هم دیگر امکانات ؛ به نظر می رسد بحث توزیع عادلانه ثروت در این مناطق تا حدودی رعایت شده است. اما در بحث جذب و هدایت سرمایه گذاری ، اعتقاد و انتقاد خود بنده به شهرداری بر این هست که در مناطق و بافت مرکزی شهر با توجه به اینکه هویت مذهبی شهر در این مکان قرار دارد پروژه های اصطلاحا زنده و تحول آفرینی در این قسمت چندان تعریف نشده است. البته الان خوشبختانه از طریق حمایت و کمک های دولتی پروژه احداث و توسعه حرمین احمدی (ع) در دست احداث است البته انتظار ما این بود که پروژه های سرمایه گذاری هدف 90 بیشتر به سمت توسعه این مناطق سوق داده شود که متاسفانه این امر محقق نشد.
سوال بعدی راجع به مباحثی است که این روزها در مورد هدف 95 مطرح می شود ؛ در واقع همان سوالات و نگرانی هایی که پیرامون هدف 90 مطرح شد مانند توزیع عادلانه ثروت ، پیرامون هدف 95 نیز مطرح است. اگر بخواهید یک آمار کلی ارائه دهید ، به نظر شما چند درصد پروژه های هدف 95 در سر رسید سال 95 به بهره برداری می رسد؟
بنده با اینکه عضو شورا هستم ولی از پروژه های هدف 95 اطلاع چندانی ندارم ، زیرا این بحث پروژه هدف 95 مبحثی بود که توسط مهندس معین مطرح شد ولی تا کنون مبحث خاصی در این باره در صحن شورا مطرح نشده و بقیه اعضا در جریان نیستند و اگر طرحی در دست تهیه است برخی اعضا به صورت انفرادی در حال تهیه آن هستند و هنوز گزارشی به شورا نداده اند. البته برای سال 91 و چشم انداز 91 پروژه هایی تعریف شده ولی برای هدف 95 همانطور که بیان شد مباحثی مطرح شده و شورا قطعا آینده نگری خواهد کرد ولی طرح و یا پروژه ای به شورا ارائه نشده لذا در این شرایط که هنوز هیچ طرح و یا مصوبه ای در این باره در شورا مطرح نشده نمی توان راجع به آن اظهار نظر کرد.
در همین راستا ، پروژه هایی که انجام می شوند پروژه های عمرانی بزرگ و تاثیر گذاری هستند و این قطعا گامی رو به جلو محسوب می شود ، ولی مسئله ای که برای شهروندان و آنهایی که هر روز از کنار این پروژه ها عبور می کنند آن است که سرعت اجرا و عملیاتی شدن این پروژه ها خیلی کند است. بدین معنا که پروژه ای که با توجه به مکان اجرا و اهمیتش ، قابلیت این را دارد که چند گروه متعدد همزمان با هم کار کنند ، مشاهده می شود که تعداد کارگران بعضا محدود است و سرعت انجام کار و ساعات کاری آن محدود است که همین موجب ایجاد برخی تبعات جانبی نیز شده است. شورا در این راستا مطالبه ای از شهرداری نداشته است؟
بله این مسئله درست و با اهمیتی است. اتفاقا طی چند مدت گذشته این بحث چند بار در شورا مطرح شده و خود بنده چندین بار طرح موضوع کرده ام و نظرم بر این بود که مثلا وقتی پروژه میدان احسان و معالی آباد را داریم که بار ترافیکی سنگینی هم دارند ، ما فعلا پروژه جدیدی تعریف نکنیم و همه توانمان را بر روی اتمام آنها متمرکز کنیم ، اما پس از بررسی متوجه شدیم که پیمانکارارن این پروژه ها مجزا هستند و تداخل کار پیمانکاران محدودیت و منع دارد ، در واقع نمی توان منکر ایجاد بار ترافیکی در بسیاری از پروژه ها شد و اتفاقا در همین رابطه شورا طی چند مدت گذشته تذکراتی را به شهرداری و نهادهای مسئول داده است اما مسئله این است که پیمانکاران مجزا هستند و از طرفی متاسفانه امکانات و توانایی های برخی پیمانکاران نیز محدودیت هایی دارد. اگر ما پیمانکاران قوی تری داشتیم قطعا نتایج بهتری حاصل می شد. ما قبول داریم که اجرای این پروژه ها بار ترافیکی و مزاحمت هایی را برای مردم این مناطق ایجاد کرده و نه فقط مردم این مناطق ، بلکه غالب اعضای شورا نیز از این بابت ناراحت و نگران هستند که چرا این پروژه ها سرعت قابل قبولی ندارد. اما مژده ای که باید عرض کنم این است که با توجه به نظارتی که بر انجام پروژه ها داریم ، بعد از تذکرات جدی شورا به شهرداری ، شاهد هستیم که این پروژه ها حرکت و شتاب بیشتری به خود گرفته اند. بنده شخصا به شهردار محترم عرض کردم که مشابه این پروژه معالی آباد ، دقیقا در ورودی شهر مقدس کربلا در عرض یک سال اجرا و به بهره برداری کامل رسید ؛ خب امکانات ما که قاعدتا بیشتر از آنجاست پس چرا سرعت اجرای پروژه در اینجا با تاخیر مواجه است؟ متاسفانه این کند پیش رفتن پروژه ها گویا به فرهنگ غلطی تبدیل شده است.
پس باید شورای شهر این مطالبه جدی را از شهرداری داشته باشد که برای پروژه های بعدی ، پیمانکاران از سوی شهرداری رتبه بندی شوند و از پیمانکارانی استفاده شود که بتوانند در زمان بندی کمتری اقدام به اتمام پروژه ها کنند.
بله صحیح است در همین راستا اخیرا مصوبه ای در شورای شهر داشتیم که شهرداری زین پس بتواند از پیمانکاران منتخب و توانمند که دارای کارنامه اجرایی و عمرانی قابل قبول هستند و در حین انجام پروژه به مشکلات مالی بر نخواهند خورد برای مناقصه ها و پروژه های بعدی دعوت به عمل بیاورد که شورا نیز این طرح را به تصویب رساند.
با توجه به فرمایش شما ، سوال این است که آیا نهاد نظارتی مشخصی هست که بر نحوه عقد قرارداد و جزئیات آن نظارت بکند؟
بله ، در همین رابطه هر یک از نمایندگان شورا در یکی از مناطق شهرداری ، ناظر هستند در سازمان ها و بر ساز و کارها نیز نظارت می کنند. پس نظارت عالیه توسط شورا انجام می شود. ما هر زمان که گزارشی از سوی هر نهاد حقوقی واصل شود ، به صورت اخص ورود می کنیم ولی نظارت عالیه بر این امر توسط شورا صورت می پذیرد یعنی هم نحوه عقد قرار داد و هم سرعت پیشرفت پروژه ها.
سوال بعد پیرامون توسعه حرمین احمدی (ع) و شاهچراغ است. در سفری که چند سال قبل مقام معظم رهبری به شیراز داشتند ، تاکید ایشان بر محور قرار گرفتن شاهچراغ در توسعه شهری بود و تبعا می بایست طرح ها و پروژه هایی که این محوریت را تحت الشعاع قرار می داد باید مردود قلمداد می شد. اما بر خلاف نظرات مقام عظمای ولایت ، طی چند سال گذشته شاهد بودیم که پروژه هایی که در شهر شیراز تعریف و اجرا می شد فارق از ماهیت فرهنگی یا ضد فرهنگی شان ، به سمت توسعه مناطق شمال و شمال غربی شهر معطوف بود همچنین سرمایه گذاری ها نیز بیشتر به آن سمت و سو بوده است در واقع تسهیلات و امتیازات برای سرمایه گذاری در آن مناطق به نسبت مناطقی نظیر مرکز و جنوب شهر و اطراف حرمین احمدی (ع) بیشتر بوده است. با وجود این نقایص ؛ این روزها شاهد آن هستیم که طرح توسعه حرم مطهر شاهچراغ (ع) در دستور کار قرار گرفته است و خیابان 9 دی نیز افتتاح شد. به طور کلی یک خلاصه ای پیرامون توسعه حرم بیان فرمایید.
طرح توسعه حرم شاهچراغ (ع) که یک پروژه بسیار موفق هست با حمایت دولت در حال انجام است. حتی پروژه خیابان 9 دی که مجری آن شهرداری بود ، بودجه آن از طرف کمک های دولتی بود و ما در این زمینه واقعا باید سپاسگزار باشیم که دولت در این زمینه همت گماشت. طرح توسعه حرم یک طرح 53 هکتاری هست که طرح کلی آن تهیه شده و در این طرح ، انشالله در صورت اجرا محدوده حرم شاهچراغ حرم سید علا الدین حسین به هم وصل خواهد شد و فضاها و امکانات شهری گسترده ای نیز ایجاد می شود. در این پروژه البته سرمایه گذار هم باید وارد شود و زمینه های مختلف فرهنگی ، مذهبی و ملی در این زمینه تعریف شده است. البته بنده خودم این گلایه را داشته و دارم که چرا شهرداری در این زمینه کم کاری کرده است و آن گونه که با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری ، حرم شاهچراغ می باید در محوریت توسعه قرار می گرفت ، این امر واقع نشد. البته یک سری فعالیت هایی هم اکنون توسط شهرداری آغاز شده و آنها نیز آن گونه که بیان کرده اند ، با محدودیت هایی مواجه بوده و هستند از جمله اینکه کار در آن محدوده الزاما می باید با مجوز سازمان میراث فرهنگی باشد که صدور این مجوزها قدری دست و پای شهرداری را بسته ؛ در همین رابطه طرحی اخیرا به تصویب رسید که اتفاقا به امضای وزیر مسکن و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی و دستور مستقیم ریاست محترم جمهور نیز رسیده و ما به جد پیگیر آن هستیم و آن اینکه تسهیلات ویژه برای بافت تاریخی و فرهنگی و حوزه محدوده حرم مطهر شاهچراغ فراهم شود و جلسه فوری نیز در استانداری پیرامون این طرح تشکیل شد که در این زمینه نمایندگانی از سوی دولت ، شهرداری و شورای شهر معین شوند که بتوان گامهای عملی و فوری در این زمینه برداشت. الان فرصت بسیار خوبی ایجاد شده ، اما این از این فرصت باید استفاده بهینه کرد. به نظر بنده خراب کردن مجموعه اطراف حرم به شکل غیر فنی و غیر مهندسی درست نیست چرا که در این محدوده گذرها و کوچه های تاریخی زیادی وجود دارد که بخشی از هویت فرهنگی و مذهبی شهر محسوب می شوند. ما باید با لحاظ نمودن این هویت ها به امر ساخت و ساز بپردازیم. در واقع باید سعی کنیم در این محدوده حتی الامکان به سمت بهسازی و نوسازی برویم ، و نه تخریب و بازسازی. الان در آن محدوده خانه هایی هست که فاقد سکنه هست و یا تبدیل به مراکز نامناسب شده اما در کنار آنها خانه هایی نیز هست که به عقیده بنده نگین شهر شیراز محسوب می شوند. نباید این خانه ها و مراکز و گذر گاه ها تخریب شوند./
ادامه دارد...
در ادامه خواهید خواند: سرانجام پروژه های بین الحرمین و برج های دو قلوی تجارت جهانی ، جلوگیری از حضور سرمایه داران مسئله دار و سرمایه بردار و دعوت از سرمایه گذاران حقیقی و بومی برای سرمایه گذاری ، سرانجام مدیریت واحد شهری ، مسائل فرهنگی شهر و ...
گزارش از : عباس کرمی و محمود فریدونی