استان فارس سرزمین چهار فصل است و از نقاط سردسیر آن در شمال گرفته تا نقاط گرمسیر در نیمه جنوبی، جاذبه های گردشگری فراوانی دارد که جهرم، دیار نخل و مرکبات می تواند سفری خاطره انگیز برای مسافران نوروز فراهم کند.
فرصت طلایی سفر به جهرم در نوروز 98
تاریخ انتشارشنبه ۳ فروردين ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۳۴
به گزارش حافظ خبر، برخی پیش بینی ها حاکی از کاهش نسبی دمای هوا در مناطق شمالی کشور است و از این منظر، استان فارس و به ویژه مناطق گرمسیری آن از جمله شهر جهرم می تواند در کانون توجه گردشگران قرار گیرد.
سفر به این مناطق ضمن دلپذیرکردن سفر به لحاظ آب و هوا، امکان کشف ناشناخته و جاذبه های گردشگری کمتر دیده شده را نیز فراهم می آورد.
جهرم از شهرهای استان فارس است که تاریخی کهن دارد. گهرم یا جهرم به معنای «جای گرم» است. فردوسی در شاهنامه از جهرم با عنوان گهرم یاد کرده است. سفر به شهر جهرم فرصت مناسبی برای ثبت خاطره در باغ‌ها و نخلستان‌های زیبای این شهر گرم جنوبی است.
شهر جهرم، با نخلستان‌های زیبا، باغ سرسبز و طبیعت بسیار مطبوع بهاری و عطر دلنواز نخل و نارنج، این روزها منظره‌ای بس دلنشین به خود گرفته است! ضمن اینکه جهرمی‌‌ها مردمی مهمان‌نواز، سخت کوش و صبورند.
فعالیت مردم شهرجهرم، حول و محور فعالیتهای کشاورزی است و صنایع و کارخانه ها بیشتر در حد تأمین برخی از احتیاجات عمومی شهرستان جهرم است. کشاورزی، باغداری مرکبات و خرما در جهرم، ارزش اقتصادی بالایی داشته و سهم قابل ملاحظه‌ای در ترکیب درآمد کشاورزی جهرم دارد.
خانه‌های سنتی متعددی نظیر: خانه خانم عبدالعلی در روستای صادق‌آباد،خانه شهید عباسعلی مسلمی در روستای موسویه(دهزیر)، خانه دکتر احیا در محله دشتاب، خانه تاریخی مولازاهدی در محله گازران، با تنها آیینه خانه جهرم از خانه‌های سنتی تاریخی این شهرستان هستند که برای گردشگران ناشناخته مانده‌اند.
مساجد، امامزاده‌ها و بقاع متبرکه جهرم نیز اغلب بنای تاریخی خود را حفظ کرده‌اند؛ از جمله: مسجد جامع، مسجد امام حسین، امامزاده اسدالدهر، امامزاده بی‌بی‌حورو بی‌بی نور، امامزاده حسین، امامزاده ابوالفضل و... از اماکن گردشگری مذهبی شهرستان جهرم هستند.
برای گردشگری کوهستان، قلعه گبری در شهر جهرم، غار شفق، غار ویشو، خونه گبرو یا خانه‌های گبران در روستای تادوان در بخش خفر، سه گنبد نمکی جهرم و تعداد بی‌شماری چشمه و غار در دل کوه‌های جهرم در فصل بهار بسیار مناسبند.
شهرستان جهرم برای روستاگردی نیز بسیار مناسب است و تعداد زیادی روستاهای بکر و جذاب دارد. البته این شهرستان دو روستای هدف گردشگری زیبا با نام‌های گاره و بهجان نیز داراست.
روستای هدف گردشگری گاره در بخش خفر با طبیعتی زیبا و چند اثر تاریخی ثبت ملی چون درخت سرو سیصدساله بی‌‌بی‌حور که تنها اثر ثبت ملی میراث طبیعی شهرستان جهرم است، مقبره، قلعه و قبرستان جاماسب از دیگر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی شهرستان جهرم است.
روستای قلات در دهستان هکان از توابع بخش مرکزی نیز به ماسوله جهرم معروف است و تنباکوی آن شهرت جهانی دارد.
روستای بهجان در بخش سیمکان نیز از دیگر روستاهای هدف گردشگری شهرستان جهرم است که در مسیر گردشگرانی است که از سمت میمند و فیروزآباد به سمت جهرم می‌آیند. این روستای سنگفرش با طبیعتی بی‌نظیر و آب و هوایی دلپذیر و اقامتگاه بومگردی است.
سه پارک کوهسار، پارک جنگلی و پارک لاله نیز از دیگر جاذبه‌های گردشگری جهرمند که در آنها امکاناتی برای چادرزدن وجود دارد.
**جاذبه‌های تاریخی، گردشگری و طبیعی شهر جهرم
قدمگاه
آتشکده جهرم یا قدمگاه نام یکی از جاذبه های دیدنی شهرستان جهرم است. در خیابان آزادگان جهرم و در دامنه‌ی شمالی کوه البرز روی تپه‌ای کوچک، ساختمانی سنگی است که آن را قدمگاه می‌خوانند.
این بنا به شبستان‌های مسجد شباهت دارد و شامل تعدادی طاق‌های رو به شمال است. در قسمت وسط در پشت طاق‌های فوق محوطه سرپوشیده شبیه چارسوق بازار وجود دارد و از آنجا که درگذشته آن را جای پای امام علی(ع) می‌دانستند آن را قدمگاه نامیده‌اند. در گذشته بالای درگاه یکی از اطاق‌های شرقی در داخل بنا سنگی نصب و اشعاری از حکیم سرائی، شاعر معروف جهرم، بر روی آن نوشته شده بوده است که هم‌اکنون اثری از آن نیست.
غار سنگ اشکن
غاری که بیش از چندصدسال پیش، در ابتدای دره قلات در جنوب‌غربی جهرم، زیر تپه‌های البرز کوه جنوبی، به دست سنگ شکنان جهرمی ساخته شد و هنوز تاریخ دقیقی برای ساخت و حفر تونل‌های آن معین نشده است، هرچند اغلب کارشناسان و ساکنان محلی، این غار را مربوط به دوره صفویه می‌دانند. این غار با بیش از یکصد ستون سنگی و دوازده دهانه، با شمارۀ 10117، ثبت ملی شده و یکی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهرستان جهرم است. طول غار حدود 350 متر و عرض آن 150 متر، با وسعتی حدود چهار هکتار است و ارتفاع آن سه تا چهار متر و در انتها به کمتر از یک متر می‌رسد.
نمونۀ سنگ‌های این غار را در بناهای جهرم و شیراز به خصوص مسجد جامع عتیق و بیمارستان نمازی و برخی خانه‌های اعیانی جهرم و شیراز و سایر شهرهای اطراف می‌توان دید.
شیوۀ سنگ شکنان برای برداشت سنگ از این غار، به این صورت بود که بعد از چند متر پیشروی، ستون‌های سنگی را به جا می‌گذاشتند که جلوه‌ای زیبا به این غار بخشیده است.
بازار سنتی سرپوشیده جهرم
بازار سرپوشیده جهرم، یکی از بناهای تاریخی اواخر دوره زندیه و قاجاریه در شهرستان جهرم است. از این بنا به عنوان خواهر دوقلوی بازار وکیل شیراز نام برده می‌شود. این بازار از نوع بازارهای صلیبی با چهار راسته شمالی، جنوبی، شرقی و غربی است که به وسیله یک چهارسوق زیبا در وسط به هم متصلند.
حاج محمد حسین خان جهرمی حاکم جهرم و فسا در سال 1250ق. این بنا را با چند کاروان سرا، تیمچه، مسجد و حمام متصل به آن، طی شش سال ساخت و در دوره‌های بعد، این بنا توسعه یافت. بازار جهرم با بیش از صدحجره و بیش از دوهزارمترمربع زیربنا یکی از بازارهای مهم سرپوشیده ایران است، هرچند از تمام بناهای چسبیده به آن فقط یک کاروان سرا باقی مانده است.
در حال حاضر بازار سرپوشیده جهرم به موازات خیابان جمهوری اسلامی جهرم است که بیشتر حجره‌های آن به پارچه فروشی اختصاص دارد و از این رو به بازار پارچه‌ای نیز معروف است.
بازار جهرم در سال 1352 از سوی وزارت فرهنگ و هنر با شماره 950 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجد و مدرسه خان
مسجد و مدرسه خان متعلق به دوره صفویه در غرب شهر جهرم است. بر اساس سنگ نوشته در ورودی، این بنا از آثار ساخته شده در دوره شاه سلیمان دوم صفوی ساخته شده است. این بنا ساخته شده از خشت، گِل، آجر سنگ و گچ و بانی آن همان بانی بازار سنتی جهرم یعنی حاج محمد حسن خان ذوالقدر است. این بنا را حدود 200 سال قبل یکی از افراد خاندان مؤسس تعمیر کرد که تاریخ تعمیر آن با حروف ابجد با شعر بر سنگی نوشته شده و بالای در ورودی مدرسه نصب شده است. ساختمان مسجد شامل شبستانی ساده با طاق‌های متعدد است که فاقد تزئینات و کاشی‌کاری است.
مسجد جامع جهرم از نظر طرح و معماری از نمونه‌های بسیار جالب مربوط به قبل از دوران صفویه محسوب می‌شود. هم اکنون تعدادی از طلاب و مدرسان حوزه علمیه جهرم در این مدرسه مشغول تحصیل و تدریس هستند.
دروازه پیرشبیب
دروازه پیر شبیب که از آثار دوره قاجاریه است، در داخل شهر جهرم قرار دارد. این اثر دالانی با سقف گنبدی است و عرقچین و مقرنس‌کاری گچی، پوشش درونی آن را تشکیل می‌دهد. ارتفاع گنبد تا کف 5 متراست و بالای این دروازه کتیبه‌ای تعبیه شده که تاریخ 1268 قمری روی آن حک شده‌است.
در بدنه دیوار این دروازه 6 کتیبه وجود دارد. همچنین سکویی دو طرف این دروازه به عرض 5/4 متر و با ارتفاع یک متر تعبیه شده است.
از جمله تزئینات این دروازه می‌توان به کاربندی‌های داخل سقف آن اشاره کرد. در سمت چپ این دروازه دو دریچه مشبک‌کاری شده وجود دارد که آن را با قبرستان و مسجد پیرشبیب جدا کرده است. عمده مصالح به کار رفته در این بنا لاشه سنگ با ملات گچ است.
خانه تاریخی اشراق
خانه شهیدان اشراق بنایی متعلق به دوره قاجاری است و توسط مرحوم حاج ملانصرالله اشراق جهرمی احداث شده است. این خانه تاریخی به شکل بنایی با اندرونی و بیرونی، همراه با فضاهای جانبی مانند حیاط مرکزی، چاه آب شرب، باغچه، پستو، گوشواره، اصطبل، سردابه و انبار ساخته شده و اصل سلسله مراتبی فضاها و تفکیک فضاهای عمومی و خصوصی در خانه مشهود و از چهار بخش اصلی خانه 3 بخش مسکونی است.
خانه شهیدان اشراق به‌عنوان یک اثر تاریخی فرهنگی در سال 1393 با شماره 31134، در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
منزل تاریخی طوفان
منزل تاریخی طوفان متعلق به جلال طوفان بود و مربوط به دوره پهلوی اول است. این منزل یک زیرزمین و یک طبقه شاه‌نشین دارد که راه دسترس به آن یک پلکان سنگی دوطرفه به‌سبک و سیاق هخامنشی با سنگ‌های بادبر است که در هر طرف با پنج پلکان به پاگرد و نهایتاً با چهار پله به ایوان منتهی می‌شود. ایوان شاه‌نشین دارای چهار ستون و دو ستون‌نما با بدنه چهارگوش و سیمانی است.
خانه طوفان در سال 1387 بنا به وصیت‌نامه جلال طوفان به میراث فرهنگی فارس اهدا شد و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس با توجه به ارزش‌های تاریخی-فرهنگی این خانه، در سال 1388 آن را در فهرست آثار ملی ایران ثبت کرد که هم اکنون با شماره ثبتی 26649 دراین فهرست قرار گرفته است.
این منزل در خیابان عبرت جهرم قرار دارد و اداره میراث فرهنگی جهرم در آنجا مستقر است.
خانه آقارضا سنگتراش
خانه تاریخی استادرضا کوهکن معروف به آقارضا سنگتراش، واقع در میدان مصلای جهرم، یکی از خانه‌های تاریخی جهرم با قدمت بیش از صدسال است.
این خانه دو قسمت دارد؛ بخشی از بنا حدود 200 سال و دیگری حدود 120 سال پیش ساخته شده است. عمارت خانه از دو طبقه تشکیل شده، سرداب‌ها در زیر و اتاق‌های مهمان و سه‌دری و پستو در بالا و ایوانی که با دو راه‌پله قرینه به حیاط متصل می‌شود.
سرداب‌ها نورگیرهای سنگی با نقوش مشبک دارند و پنجره‌های اتاق‌های بالا، چوبی است و دو ارسی چوبی نسبتاً بزرگ با شیشه‌های رنگی نیز دارد که به دلیل پرهیز از سرقت از محل اصلی آن خارج شده است.
در سراسر نمای بیرونی این بنا، از دیوارهای حیاط و سرطاق‌ها و ورودی‌ها، نقوشی از تصاویر مختلف تخت‌جمشید، روی سنگ تراشیده‌شده و چهار طرف، عمارت ساخته شده است و کف سنگی و حوضی هندسی با عمق کم نیز دارد.
معماری آن از جهاتی چون حکاکی روی سنگ و ایوان و راه‌پله‌های قرینه، به منزل تاریخی طوفان در جهرم نیز شباهت دارد. این بنا به دلیل جنس سنگ مصالح، مراقبت و البته دالان ورودی ساباط مانند خانه تا حدودی از نظر ظاهری، استوار مانده است.
صاحب خانه و معمار آن، آقارضا سنگتراش، سنگ‌های به کار رفته در این بنا را از بزرگترین غار دست‌ساز خاورمیانه یعنی غار سنگ‌اشکن جهرم آورده و خانه خود و چند خانه دیگر در جهرم را با آنها ساخته است.
آقارضا سنگتراش، در تراش سنگ و بنایی، همکار معماری ایتالیایی به نام مسیو آرژانتی بوده که در سنگ‌تراشی مهارت داشته است.
در حال حاضر، مالکیت این خانه در اختیار ورثه مرحوم سنگتراش است.
خانه هنر جهرمی
خانه تاریخی مرحوم هنر در زمان پهلوی اول در روستای صادق‌آباد در بخش مرکزی جهرم ساخته شده و در جلو آن ایوان با چهار ستون وجود دارد که روبه‌روی آن، حوض بزرگ منزل قرار دارد. بالای ایوان نقوش برجسته‌ای دیده می‌شود و پشت‌بام این خانه نیز مزین نرده‌هایی آجری مشبک با تزئینات است.
به نظر می‌رسد داشتن مالک خصوصی و دور از دسترس عموم بودن، باعث شده که معماری آن تقریباً به صورت خوبی باقی بماند. خانه هنر به ثبت ملی رسیده است و مالک خصوصی دارد.
جاذبه‌های تاریخی و گردشگری بخش خفر
مقبره جاماسب
مقبره جاماسب حکیم و قلعه آن مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جهرم، بخش خفر، روستای کراده و در مجاورت روستای گاره واقع شده و این اثر در تاریخ 2 مهر 1353 با شماره ثبت 986 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بقعه شیخ خلیفه در روستای جزه خفر
بقعه شیخ خلیفه در میان باغ‌های آبادی جزه در 2کیلومتری جنوب باب‌انار در جنوب شرقی شهر خفر قرار دارد. مجموعه این بنا در زمینی مستطیلی‌شکل ساخته شده است. بنای اصلی که روی آن گنبد قرار دارد به شکل مربع در وسط است. این بقعه متعلق به قرن هشتم و نهم است که در زیر گنبد و مجاور آن، تعدادی سنگ قبر بزرگ صندوقی شکل وجود دارد که در جوانب آنها، آیات قرآن، اشعار و مشخصات متوفی نوشته شده است. قبر اول از سمت جنوب، متعلق به شیخ زین‌الدین علی خلیفه، متوفی به سال 709، دومی به حاجی خلیفه متوفی 807 و سومی به شیخ شمس‌الدین محمدبن‌شیخ حاج تاج‌الدین خلیفه متوفی به 854 هجری قمری است. سه قبر دیگر که بعد از این قبر وجود دارد از بزرگان خفر در ایام گذشته‌اند.
ورودی اصلی طاق‌دار است و با بیش از 8متر ارتفاع و دو راهرو، در قسمت شمال غربی آن قرار دارد. نمای بقعه نیز از سنگ‌های تراشیده و صیقل‌داده‌شده پوشیده و برای تزئین آن از چندین طاق‌نما استفاده شده است. کلیه‌ی اضلاع خارجی بنا را از سنگ و گچ و دیوارهای داخلی را از آجر ساخته‌اند. نمای داخلی مقبره با گچ سفید شده و آثار نقاشی‌های ظریف و زیبایی بر دیوارهای آن موجود بوده است. بنای این بقعه در گذشته مزیّن به کاشی‌های معرقی بوده که طی سال‌ها به یغما برده شده و فقط کاشی‌های محرابی از آن باقی مانده است. اداره فرهنگ جهرم بخشی از این کاشی‌ها را در سال 1316 به موزه‌ی پارس انتقال داد. متأسفانه خرابی گنبد باعث شد که باران قسمت عمده‌ای از نقاشی‌های مزبور را تخریب کند.
در حال حاضر، گنبد بقعه، خراب شده و سنگ قبرهای آن در زیر خاک و آجر فروریخته‌ی سقف، مدفون شده است. این بقعه به شماره 6783 در سال 1381 در جمع آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آبشار مروارید خفر
آبشار خفر یکی از جاذبه های طبیعی شهرستان جهرم در شهر خفر واقع شده است. در فصل زمستان، آبی گرم همراه بخار از این چشمه می‌جوشد که باعث هرچه زیباترشدن این آبشار طبیعی می‌شود. آب این چشمه شیرین و قابل شرب است. در آب این آبشار، ماهی و خرچنگ مشاهده می‌شود وخزه‌ها به آب جلوه‌ای خاصی بخشیده‌اند. هنگام عبور از کوچه باغ‌ها برای رسیدن به این مکان زیبا تنوعی از درختان سردسیری و گرمسیری چون سیب، انار، گردو، ازگیل، نخل و... دیده می‌شود.
اقامتگاه بومگردی نایب در بخش خفر
این خانه در کیلومتر 100 جاده شیراز-جهرم در بخش خفر و شهر باب انار در سه راهی آبشار و گلزار قرار دارد. اقامتگاه نایب با 3 اتاق، آشپزخانه و حیاطی زیبا و سرسبز، اقامتگاهی راحت و دنج برای میهمانان است.
این خانه از دو بخش تاریخی ساخته شده که یکی متعلق به دوره قاجار و قسمت دوم به دوره‌ی پهلوی اول برمی‌گردد که هم‌اکنون تبدیل به اقامتگاه بومگردی شده است.
صاحب این ملک، حاکم وقت باب‌انار به نام «نایب» بوده است که پس از وی این خانه دست به دست شد و بخشی از آن را سید جواد حسینی خرید و به اقامتگاه بومگردی تبدیل کرد.
این بخش از منزل در حدود 248متر است و از سه اتاقِ سه دری، حوضی مستطیل شکل در وسط حیاط که شیر سنگی در گوشه‌ای از آن قرار دارد، تشکیل شده است.
در شهر باب انار خفر با آب‌وهوای خوب و داشتن منظره‌ای بکر در طول مسیر می‌توان روزی خوش را در این مکان سپری کرد.
اقامتگاه بومگردی شهر باب‌انار بخش خفر به عنوان نخستین اقامتگاه بومگردی جهرم در اسفندماه سال 1396 افتتاح شد. این اثر با نام خانه حسینی در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
جاذبه گردشگری بخش سیمکان
دریاچه سد سلمان فارسی
سد مخزنی سلمان فارسی روی رودخانه قره‌آغاج که از کوه‌های زاگرس سرچشمه می‌گیرد، در تنگه کارزین احداث شده است. دریاچه این سد 45 کیلومتر با جهرم فاصله دارد و در بخش سیمکان جهرم است.به دلیل بارش‌های اخیر، چنانکه پیش‌بینی می‌شد، روستای یرج از بخش سیمکان جهرم زیر آب این دریاچه رفت. در حاضر این دریاچه و مناظر طبیعی اطراف آن یکی از جاذبه‌های زیبای طبیعی شهرستان جهرم است.
پل اسفل سیمکان
این پل در شمال‌غربی و نزدیک شهر دوزه و در غرب روستای اسفل و در جنوب شرقی روستای کاکون بخش سیمکان جهرم قرار دارد. قدمت این پل را به دوران صفویه نسبت می‌دهند. این پل را خواجه عبدالصمد دوزه‌ای سیمکانی بر رودخانه سیمکان ساخته است و ارتباط دهنده‌ی بین شهر دوزه و روستای اسفل است.
جنس این پل از سنگ و ساروج است. طول آن 30متر، ارتفاع آن 15متر و حداکثر پهنای آن 4متر است.
این پل در سال 1381 به شماره 7206 در ردیف آثار ثبتی فارس درآمده است.
جاذبه تاریخی منطقه کردیان
خانه تاریخی دهقانی
خانه تاریخی دهقان یکی از خانه‌های تاریخی منحصربه‌فرد دوره قاجاریه تا پهلوی در روستای موسویه (دهزیر) از دهستان علویه، در بخش کردیان شهرستان جهرم واقع و ثبت ملی شده است.
این بنای تاریخی متعلق به دهقان، خان روستای دهزیر بوده که بعدها فردی به نام طحان آن را خرید. کتیبه‌های موجود در خانه مزین به آیاتی از قرآن، بیانگر ساخت این بنا را در سال 1318 ه.ق است.
در نمای بیرونی، این خانه به شکل قلعه‌ای با برج و باروهای خشتی دیده می‌شود. ورودی این خانه در ضلع شمال است که با راهرویی به حیاط مرکزی راه می‌یابد. ضلع شمالی بنا نیز در دو طبقه ساخته شده است. در سمت چپ، اتاق پنج‌دری بزرگی با درهای چوبی ساده قرار دارد و پس از اتاق، دالانی است که از یک سو به اتاقی دیگر و از یک سو به پلکان طبقه‌ی دوم منتهی می‌شود.
تزئیناتی چون گچ‌بری، آینه‌کاری و نقاشی روی سقف چوبی و استفاده از رنگ‌های طبیعی به ویژه آبی و قرمز، نقوش گل و مرغ در نما با استفاده از گچ و ساج سبز و همچنین بادگیر از ویژگی‌های شاخص معماری این اثر تاریخی است که زیبایی آن را دوچندان ساخته است.
حوض سنگی و چهار باغچه‌ی قرینه در اطراف آن، که از دیگر ویژگی‌های خانه‌های قدیمی است، جلوه‌ی خاصی به حیاط خانه‌ی دهقان داده‌اند. البته در طول سالیان متمادی در اثر تعمیرات متعدد، دخل و تصرفاتی در بنا صورت گرفته و بخش‌هایی مانند حمام، سرویس بهداشتی و تغییر کاربری یک اتاق به آشپزخانه صورت گرفته است.
خانه‌ی نوروزی‌ها، اقامتگاه بومگردی قطب‌آباد
طراحی، ایده و عمران این مجموعه بر عهده ایرج نوروزی و برادر وی یعقوب نوروزی بوده است. امور جاری این منزل و راهنمای آن در حال حاضر در اختیار یعقوب نوروزی است. این منزل حدوداً یک‌هزارمتر مربعی را نوروز نوروزی در اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول در شهر قطب‌آباد در بخش کردیان شهرستان جهرم ساخت.
اولین مکانی که به بخشداری کردیان اختصاص داده شد بخشی از همین خانه بود و اولین برق‌کشی شهر نیز از همین‌جا آغاز شد که حتی کلید و پریزهای آن زمان نیز در اتاقی از این منزل دیده می‌شود.
فاز اول و دوم این مجموعه بومگردی تمام شده است. در فاز اول این مجموعه جمع‌آوری وسایل سنتی و قدیمی، گونه‌های زیست محیطی صحرایی و کوهی، جذب بومگرد و توریست برای معرفی شهر قطب‌آباد و شهرستان جهرم انجام شده است.
این مجموعه با هزینه شخصی برادران نوروزی بازسازی و تجهیز شده است.
در این خانه انواع و اقسام وسایل سنتی دیده می‌شود. بی‌بی ناز ضیایی، مادربزرگ نوروزی‌ها اولین قابله شهر قطب آباد بوده است که با استفاده از گیاهان دارویی طبابت نیز می‌کرده و هم اکنون کوزه بادشکن موروثی مربوط به حدود 250-300 سال پیش باقی مانده است.
خانه نوروزی‌ها به بخش‌های مختلفی چون بخش مطبَخ(آشپزخانه امروزی)، ابراز و دست‌افزارهای کشاورزی، موزه آب، اسناد خطی، وسایل سنتی پزشکی و داروهای گیاهی و... به تعداد ده‌هاهزار قطعه دیده می‌شود که جمع‌آوری آنها حدود 25 سال به طول انجامیده است.
رنگ‌هایی در قسمت ورودی در کف دیده می‌شود که برگرفته از شش رنگ اصلی موزه پارس شیراز است که در دوره هخامنشیان کاربرد داشته است.
امکانات اقامتی این منزل هنوز کامل نیست، اما بازدید از آن برای همگان آزاد و رایگان است.
سوغات جهرم
اگر به جهرم آمدیم، چه سوغاتی بخریم؟
معروف‌ترین سوغات جهرم، انواع خرما مثل شاهانی، کبکاب، پنجه‌عروس، هلیله‌ای، مضافتی و نوعی خرمای خشک مشهور به قصب است که بسیار ترد و لطیف است و معمولاً جایگزین خوبی برای قند هنگام نوشیدن چای است.
بانوان خوش ذوق جهرمی فرآورده‌های زیادی از خرمای این خطه تهیه می‌کنند که از شهرت خاصی برخوردارند؛ مثل: رنگینک، حلوا خرمایی، نان مشت، نان کماج، رولت خرما، خرمای نارسی که پخته و به بند کشیده می‌شود و خارک نام دارد و از آن حلوایی لذیذ به نام حلوای خارک ساخته می‌شود.
شیرینی‌های خانگی عید جهرم چون نان پنجره‌ای، سوهان،کلوچه برنجی، شاه پسند که نوعی کلوچه با آرد نخود است و... نیز لذیذ و برای سوغاتی مناسب اند.
صنایع دستی حصیری جهرم که معمولاً از برگ نخل تهیه و تولید می‌شوند نیز از سوغات‌های خوب جهرمند؛ مثل: کلاه، انواع سبد، زیرانداز(سله)، بادبزن و... و البته صنایع دستی که با چوب و نوعی صنایع دستی منحصربه فرد که با هسته خرما تهیه می‌شوند و معمولاً قیمتی‌اند.
از دیگر سوغات جهرم به انواع مرکبات مثل پرتقال، لیموشیرین، لیمو، نارنج، نارنگی، بکرایی، گریپ فروت و.. با ارقام گوناگون و تنوع بسیار و کیفیت عالی می‌توان اشاره کرد. پوست خشک بالنگ، که در جهرم ترنج نامیده می‌شود، برای تهیه مربای بالنگ، بهار نارنج، آبلیمو و انواع عرقیات که مواد اولیه آنها از باغ‌های جهرم تهیه می‌شود، مثل؛ عرق تارونه، شاه‌تره، بیدمشک، نعنا، خارشتر، گل‌سرخ، نسترن، گاوزبان، بابونه از انواع مرغوب عرقیاتی هستند که به دلیل کشت گیاهان معطر در جهرم تولید می‌شوند.
در جهرم غلاف خوشه نخل را «تارونه» می‌نامند که در وقت بهار بسیار معطر است و قسمت بالایی آن را به دلیل عطر خوشش جدا می‌کنند و به عنوان اسانس چای به صورت تازه و خشک به کار می‌برند. شکوفه یا بهار تازه برخی مرکبات کمیاب دیگر چون اُترج و بطابی نیز برای اسانس چای به کار می‌رود.
سرکه خرما و انگور و ترشی‌های خانگی جهرمی نیز معمولاً ترکیبات خاص، خوب و معطری دارند و سوغات بردن آنها توصیه می‌شود.
شهرستان جهرم در 193 کیلومتری جنوب شرق شیراز قرار دارد.
ایرنا
سفر به این مناطق ضمن دلپذیرکردن سفر به لحاظ آب و هوا، امکان کشف ناشناخته و جاذبه های گردشگری کمتر دیده شده را نیز فراهم می آورد.
جهرم از شهرهای استان فارس است که تاریخی کهن دارد. گهرم یا جهرم به معنای «جای گرم» است. فردوسی در شاهنامه از جهرم با عنوان گهرم یاد کرده است. سفر به شهر جهرم فرصت مناسبی برای ثبت خاطره در باغ‌ها و نخلستان‌های زیبای این شهر گرم جنوبی است.
شهر جهرم، با نخلستان‌های زیبا، باغ سرسبز و طبیعت بسیار مطبوع بهاری و عطر دلنواز نخل و نارنج، این روزها منظره‌ای بس دلنشین به خود گرفته است! ضمن اینکه جهرمی‌‌ها مردمی مهمان‌نواز، سخت کوش و صبورند.
فعالیت مردم شهرجهرم، حول و محور فعالیتهای کشاورزی است و صنایع و کارخانه ها بیشتر در حد تأمین برخی از احتیاجات عمومی شهرستان جهرم است. کشاورزی، باغداری مرکبات و خرما در جهرم، ارزش اقتصادی بالایی داشته و سهم قابل ملاحظه‌ای در ترکیب درآمد کشاورزی جهرم دارد.
خانه‌های سنتی متعددی نظیر: خانه خانم عبدالعلی در روستای صادق‌آباد،خانه شهید عباسعلی مسلمی در روستای موسویه(دهزیر)، خانه دکتر احیا در محله دشتاب، خانه تاریخی مولازاهدی در محله گازران، با تنها آیینه خانه جهرم از خانه‌های سنتی تاریخی این شهرستان هستند که برای گردشگران ناشناخته مانده‌اند.
مساجد، امامزاده‌ها و بقاع متبرکه جهرم نیز اغلب بنای تاریخی خود را حفظ کرده‌اند؛ از جمله: مسجد جامع، مسجد امام حسین، امامزاده اسدالدهر، امامزاده بی‌بی‌حورو بی‌بی نور، امامزاده حسین، امامزاده ابوالفضل و... از اماکن گردشگری مذهبی شهرستان جهرم هستند.
برای گردشگری کوهستان، قلعه گبری در شهر جهرم، غار شفق، غار ویشو، خونه گبرو یا خانه‌های گبران در روستای تادوان در بخش خفر، سه گنبد نمکی جهرم و تعداد بی‌شماری چشمه و غار در دل کوه‌های جهرم در فصل بهار بسیار مناسبند.
شهرستان جهرم برای روستاگردی نیز بسیار مناسب است و تعداد زیادی روستاهای بکر و جذاب دارد. البته این شهرستان دو روستای هدف گردشگری زیبا با نام‌های گاره و بهجان نیز داراست.
روستای هدف گردشگری گاره در بخش خفر با طبیعتی زیبا و چند اثر تاریخی ثبت ملی چون درخت سرو سیصدساله بی‌‌بی‌حور که تنها اثر ثبت ملی میراث طبیعی شهرستان جهرم است، مقبره، قلعه و قبرستان جاماسب از دیگر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی شهرستان جهرم است.
روستای قلات در دهستان هکان از توابع بخش مرکزی نیز به ماسوله جهرم معروف است و تنباکوی آن شهرت جهانی دارد.
روستای بهجان در بخش سیمکان نیز از دیگر روستاهای هدف گردشگری شهرستان جهرم است که در مسیر گردشگرانی است که از سمت میمند و فیروزآباد به سمت جهرم می‌آیند. این روستای سنگفرش با طبیعتی بی‌نظیر و آب و هوایی دلپذیر و اقامتگاه بومگردی است.
سه پارک کوهسار، پارک جنگلی و پارک لاله نیز از دیگر جاذبه‌های گردشگری جهرمند که در آنها امکاناتی برای چادرزدن وجود دارد.
**جاذبه‌های تاریخی، گردشگری و طبیعی شهر جهرم
قدمگاه
آتشکده جهرم یا قدمگاه نام یکی از جاذبه های دیدنی شهرستان جهرم است. در خیابان آزادگان جهرم و در دامنه‌ی شمالی کوه البرز روی تپه‌ای کوچک، ساختمانی سنگی است که آن را قدمگاه می‌خوانند.
این بنا به شبستان‌های مسجد شباهت دارد و شامل تعدادی طاق‌های رو به شمال است. در قسمت وسط در پشت طاق‌های فوق محوطه سرپوشیده شبیه چارسوق بازار وجود دارد و از آنجا که درگذشته آن را جای پای امام علی(ع) می‌دانستند آن را قدمگاه نامیده‌اند. در گذشته بالای درگاه یکی از اطاق‌های شرقی در داخل بنا سنگی نصب و اشعاری از حکیم سرائی، شاعر معروف جهرم، بر روی آن نوشته شده بوده است که هم‌اکنون اثری از آن نیست.
غار سنگ اشکن
غاری که بیش از چندصدسال پیش، در ابتدای دره قلات در جنوب‌غربی جهرم، زیر تپه‌های البرز کوه جنوبی، به دست سنگ شکنان جهرمی ساخته شد و هنوز تاریخ دقیقی برای ساخت و حفر تونل‌های آن معین نشده است، هرچند اغلب کارشناسان و ساکنان محلی، این غار را مربوط به دوره صفویه می‌دانند. این غار با بیش از یکصد ستون سنگی و دوازده دهانه، با شمارۀ 10117، ثبت ملی شده و یکی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهرستان جهرم است. طول غار حدود 350 متر و عرض آن 150 متر، با وسعتی حدود چهار هکتار است و ارتفاع آن سه تا چهار متر و در انتها به کمتر از یک متر می‌رسد.
نمونۀ سنگ‌های این غار را در بناهای جهرم و شیراز به خصوص مسجد جامع عتیق و بیمارستان نمازی و برخی خانه‌های اعیانی جهرم و شیراز و سایر شهرهای اطراف می‌توان دید.
شیوۀ سنگ شکنان برای برداشت سنگ از این غار، به این صورت بود که بعد از چند متر پیشروی، ستون‌های سنگی را به جا می‌گذاشتند که جلوه‌ای زیبا به این غار بخشیده است.
بازار سنتی سرپوشیده جهرم
بازار سرپوشیده جهرم، یکی از بناهای تاریخی اواخر دوره زندیه و قاجاریه در شهرستان جهرم است. از این بنا به عنوان خواهر دوقلوی بازار وکیل شیراز نام برده می‌شود. این بازار از نوع بازارهای صلیبی با چهار راسته شمالی، جنوبی، شرقی و غربی است که به وسیله یک چهارسوق زیبا در وسط به هم متصلند.
حاج محمد حسین خان جهرمی حاکم جهرم و فسا در سال 1250ق. این بنا را با چند کاروان سرا، تیمچه، مسجد و حمام متصل به آن، طی شش سال ساخت و در دوره‌های بعد، این بنا توسعه یافت. بازار جهرم با بیش از صدحجره و بیش از دوهزارمترمربع زیربنا یکی از بازارهای مهم سرپوشیده ایران است، هرچند از تمام بناهای چسبیده به آن فقط یک کاروان سرا باقی مانده است.
در حال حاضر بازار سرپوشیده جهرم به موازات خیابان جمهوری اسلامی جهرم است که بیشتر حجره‌های آن به پارچه فروشی اختصاص دارد و از این رو به بازار پارچه‌ای نیز معروف است.
بازار جهرم در سال 1352 از سوی وزارت فرهنگ و هنر با شماره 950 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجد و مدرسه خان
مسجد و مدرسه خان متعلق به دوره صفویه در غرب شهر جهرم است. بر اساس سنگ نوشته در ورودی، این بنا از آثار ساخته شده در دوره شاه سلیمان دوم صفوی ساخته شده است. این بنا ساخته شده از خشت، گِل، آجر سنگ و گچ و بانی آن همان بانی بازار سنتی جهرم یعنی حاج محمد حسن خان ذوالقدر است. این بنا را حدود 200 سال قبل یکی از افراد خاندان مؤسس تعمیر کرد که تاریخ تعمیر آن با حروف ابجد با شعر بر سنگی نوشته شده و بالای در ورودی مدرسه نصب شده است. ساختمان مسجد شامل شبستانی ساده با طاق‌های متعدد است که فاقد تزئینات و کاشی‌کاری است.
مسجد جامع جهرم از نظر طرح و معماری از نمونه‌های بسیار جالب مربوط به قبل از دوران صفویه محسوب می‌شود. هم اکنون تعدادی از طلاب و مدرسان حوزه علمیه جهرم در این مدرسه مشغول تحصیل و تدریس هستند.
دروازه پیرشبیب
دروازه پیر شبیب که از آثار دوره قاجاریه است، در داخل شهر جهرم قرار دارد. این اثر دالانی با سقف گنبدی است و عرقچین و مقرنس‌کاری گچی، پوشش درونی آن را تشکیل می‌دهد. ارتفاع گنبد تا کف 5 متراست و بالای این دروازه کتیبه‌ای تعبیه شده که تاریخ 1268 قمری روی آن حک شده‌است.
در بدنه دیوار این دروازه 6 کتیبه وجود دارد. همچنین سکویی دو طرف این دروازه به عرض 5/4 متر و با ارتفاع یک متر تعبیه شده است.
از جمله تزئینات این دروازه می‌توان به کاربندی‌های داخل سقف آن اشاره کرد. در سمت چپ این دروازه دو دریچه مشبک‌کاری شده وجود دارد که آن را با قبرستان و مسجد پیرشبیب جدا کرده است. عمده مصالح به کار رفته در این بنا لاشه سنگ با ملات گچ است.
خانه تاریخی اشراق
خانه شهیدان اشراق بنایی متعلق به دوره قاجاری است و توسط مرحوم حاج ملانصرالله اشراق جهرمی احداث شده است. این خانه تاریخی به شکل بنایی با اندرونی و بیرونی، همراه با فضاهای جانبی مانند حیاط مرکزی، چاه آب شرب، باغچه، پستو، گوشواره، اصطبل، سردابه و انبار ساخته شده و اصل سلسله مراتبی فضاها و تفکیک فضاهای عمومی و خصوصی در خانه مشهود و از چهار بخش اصلی خانه 3 بخش مسکونی است.
خانه شهیدان اشراق به‌عنوان یک اثر تاریخی فرهنگی در سال 1393 با شماره 31134، در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
منزل تاریخی طوفان
منزل تاریخی طوفان متعلق به جلال طوفان بود و مربوط به دوره پهلوی اول است. این منزل یک زیرزمین و یک طبقه شاه‌نشین دارد که راه دسترس به آن یک پلکان سنگی دوطرفه به‌سبک و سیاق هخامنشی با سنگ‌های بادبر است که در هر طرف با پنج پلکان به پاگرد و نهایتاً با چهار پله به ایوان منتهی می‌شود. ایوان شاه‌نشین دارای چهار ستون و دو ستون‌نما با بدنه چهارگوش و سیمانی است.
خانه طوفان در سال 1387 بنا به وصیت‌نامه جلال طوفان به میراث فرهنگی فارس اهدا شد و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس با توجه به ارزش‌های تاریخی-فرهنگی این خانه، در سال 1388 آن را در فهرست آثار ملی ایران ثبت کرد که هم اکنون با شماره ثبتی 26649 دراین فهرست قرار گرفته است.
این منزل در خیابان عبرت جهرم قرار دارد و اداره میراث فرهنگی جهرم در آنجا مستقر است.
خانه آقارضا سنگتراش
خانه تاریخی استادرضا کوهکن معروف به آقارضا سنگتراش، واقع در میدان مصلای جهرم، یکی از خانه‌های تاریخی جهرم با قدمت بیش از صدسال است.
این خانه دو قسمت دارد؛ بخشی از بنا حدود 200 سال و دیگری حدود 120 سال پیش ساخته شده است. عمارت خانه از دو طبقه تشکیل شده، سرداب‌ها در زیر و اتاق‌های مهمان و سه‌دری و پستو در بالا و ایوانی که با دو راه‌پله قرینه به حیاط متصل می‌شود.
سرداب‌ها نورگیرهای سنگی با نقوش مشبک دارند و پنجره‌های اتاق‌های بالا، چوبی است و دو ارسی چوبی نسبتاً بزرگ با شیشه‌های رنگی نیز دارد که به دلیل پرهیز از سرقت از محل اصلی آن خارج شده است.
در سراسر نمای بیرونی این بنا، از دیوارهای حیاط و سرطاق‌ها و ورودی‌ها، نقوشی از تصاویر مختلف تخت‌جمشید، روی سنگ تراشیده‌شده و چهار طرف، عمارت ساخته شده است و کف سنگی و حوضی هندسی با عمق کم نیز دارد.
معماری آن از جهاتی چون حکاکی روی سنگ و ایوان و راه‌پله‌های قرینه، به منزل تاریخی طوفان در جهرم نیز شباهت دارد. این بنا به دلیل جنس سنگ مصالح، مراقبت و البته دالان ورودی ساباط مانند خانه تا حدودی از نظر ظاهری، استوار مانده است.
صاحب خانه و معمار آن، آقارضا سنگتراش، سنگ‌های به کار رفته در این بنا را از بزرگترین غار دست‌ساز خاورمیانه یعنی غار سنگ‌اشکن جهرم آورده و خانه خود و چند خانه دیگر در جهرم را با آنها ساخته است.
آقارضا سنگتراش، در تراش سنگ و بنایی، همکار معماری ایتالیایی به نام مسیو آرژانتی بوده که در سنگ‌تراشی مهارت داشته است.
در حال حاضر، مالکیت این خانه در اختیار ورثه مرحوم سنگتراش است.
خانه هنر جهرمی
خانه تاریخی مرحوم هنر در زمان پهلوی اول در روستای صادق‌آباد در بخش مرکزی جهرم ساخته شده و در جلو آن ایوان با چهار ستون وجود دارد که روبه‌روی آن، حوض بزرگ منزل قرار دارد. بالای ایوان نقوش برجسته‌ای دیده می‌شود و پشت‌بام این خانه نیز مزین نرده‌هایی آجری مشبک با تزئینات است.
به نظر می‌رسد داشتن مالک خصوصی و دور از دسترس عموم بودن، باعث شده که معماری آن تقریباً به صورت خوبی باقی بماند. خانه هنر به ثبت ملی رسیده است و مالک خصوصی دارد.
جاذبه‌های تاریخی و گردشگری بخش خفر
مقبره جاماسب
مقبره جاماسب حکیم و قلعه آن مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جهرم، بخش خفر، روستای کراده و در مجاورت روستای گاره واقع شده و این اثر در تاریخ 2 مهر 1353 با شماره ثبت 986 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بقعه شیخ خلیفه در روستای جزه خفر
بقعه شیخ خلیفه در میان باغ‌های آبادی جزه در 2کیلومتری جنوب باب‌انار در جنوب شرقی شهر خفر قرار دارد. مجموعه این بنا در زمینی مستطیلی‌شکل ساخته شده است. بنای اصلی که روی آن گنبد قرار دارد به شکل مربع در وسط است. این بقعه متعلق به قرن هشتم و نهم است که در زیر گنبد و مجاور آن، تعدادی سنگ قبر بزرگ صندوقی شکل وجود دارد که در جوانب آنها، آیات قرآن، اشعار و مشخصات متوفی نوشته شده است. قبر اول از سمت جنوب، متعلق به شیخ زین‌الدین علی خلیفه، متوفی به سال 709، دومی به حاجی خلیفه متوفی 807 و سومی به شیخ شمس‌الدین محمدبن‌شیخ حاج تاج‌الدین خلیفه متوفی به 854 هجری قمری است. سه قبر دیگر که بعد از این قبر وجود دارد از بزرگان خفر در ایام گذشته‌اند.
ورودی اصلی طاق‌دار است و با بیش از 8متر ارتفاع و دو راهرو، در قسمت شمال غربی آن قرار دارد. نمای بقعه نیز از سنگ‌های تراشیده و صیقل‌داده‌شده پوشیده و برای تزئین آن از چندین طاق‌نما استفاده شده است. کلیه‌ی اضلاع خارجی بنا را از سنگ و گچ و دیوارهای داخلی را از آجر ساخته‌اند. نمای داخلی مقبره با گچ سفید شده و آثار نقاشی‌های ظریف و زیبایی بر دیوارهای آن موجود بوده است. بنای این بقعه در گذشته مزیّن به کاشی‌های معرقی بوده که طی سال‌ها به یغما برده شده و فقط کاشی‌های محرابی از آن باقی مانده است. اداره فرهنگ جهرم بخشی از این کاشی‌ها را در سال 1316 به موزه‌ی پارس انتقال داد. متأسفانه خرابی گنبد باعث شد که باران قسمت عمده‌ای از نقاشی‌های مزبور را تخریب کند.
در حال حاضر، گنبد بقعه، خراب شده و سنگ قبرهای آن در زیر خاک و آجر فروریخته‌ی سقف، مدفون شده است. این بقعه به شماره 6783 در سال 1381 در جمع آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آبشار مروارید خفر
آبشار خفر یکی از جاذبه های طبیعی شهرستان جهرم در شهر خفر واقع شده است. در فصل زمستان، آبی گرم همراه بخار از این چشمه می‌جوشد که باعث هرچه زیباترشدن این آبشار طبیعی می‌شود. آب این چشمه شیرین و قابل شرب است. در آب این آبشار، ماهی و خرچنگ مشاهده می‌شود وخزه‌ها به آب جلوه‌ای خاصی بخشیده‌اند. هنگام عبور از کوچه باغ‌ها برای رسیدن به این مکان زیبا تنوعی از درختان سردسیری و گرمسیری چون سیب، انار، گردو، ازگیل، نخل و... دیده می‌شود.
اقامتگاه بومگردی نایب در بخش خفر
این خانه در کیلومتر 100 جاده شیراز-جهرم در بخش خفر و شهر باب انار در سه راهی آبشار و گلزار قرار دارد. اقامتگاه نایب با 3 اتاق، آشپزخانه و حیاطی زیبا و سرسبز، اقامتگاهی راحت و دنج برای میهمانان است.
این خانه از دو بخش تاریخی ساخته شده که یکی متعلق به دوره قاجار و قسمت دوم به دوره‌ی پهلوی اول برمی‌گردد که هم‌اکنون تبدیل به اقامتگاه بومگردی شده است.
صاحب این ملک، حاکم وقت باب‌انار به نام «نایب» بوده است که پس از وی این خانه دست به دست شد و بخشی از آن را سید جواد حسینی خرید و به اقامتگاه بومگردی تبدیل کرد.
این بخش از منزل در حدود 248متر است و از سه اتاقِ سه دری، حوضی مستطیل شکل در وسط حیاط که شیر سنگی در گوشه‌ای از آن قرار دارد، تشکیل شده است.
در شهر باب انار خفر با آب‌وهوای خوب و داشتن منظره‌ای بکر در طول مسیر می‌توان روزی خوش را در این مکان سپری کرد.
اقامتگاه بومگردی شهر باب‌انار بخش خفر به عنوان نخستین اقامتگاه بومگردی جهرم در اسفندماه سال 1396 افتتاح شد. این اثر با نام خانه حسینی در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
جاذبه گردشگری بخش سیمکان
دریاچه سد سلمان فارسی
سد مخزنی سلمان فارسی روی رودخانه قره‌آغاج که از کوه‌های زاگرس سرچشمه می‌گیرد، در تنگه کارزین احداث شده است. دریاچه این سد 45 کیلومتر با جهرم فاصله دارد و در بخش سیمکان جهرم است.به دلیل بارش‌های اخیر، چنانکه پیش‌بینی می‌شد، روستای یرج از بخش سیمکان جهرم زیر آب این دریاچه رفت. در حاضر این دریاچه و مناظر طبیعی اطراف آن یکی از جاذبه‌های زیبای طبیعی شهرستان جهرم است.
پل اسفل سیمکان
این پل در شمال‌غربی و نزدیک شهر دوزه و در غرب روستای اسفل و در جنوب شرقی روستای کاکون بخش سیمکان جهرم قرار دارد. قدمت این پل را به دوران صفویه نسبت می‌دهند. این پل را خواجه عبدالصمد دوزه‌ای سیمکانی بر رودخانه سیمکان ساخته است و ارتباط دهنده‌ی بین شهر دوزه و روستای اسفل است.
جنس این پل از سنگ و ساروج است. طول آن 30متر، ارتفاع آن 15متر و حداکثر پهنای آن 4متر است.
این پل در سال 1381 به شماره 7206 در ردیف آثار ثبتی فارس درآمده است.
جاذبه تاریخی منطقه کردیان
خانه تاریخی دهقانی
خانه تاریخی دهقان یکی از خانه‌های تاریخی منحصربه‌فرد دوره قاجاریه تا پهلوی در روستای موسویه (دهزیر) از دهستان علویه، در بخش کردیان شهرستان جهرم واقع و ثبت ملی شده است.
این بنای تاریخی متعلق به دهقان، خان روستای دهزیر بوده که بعدها فردی به نام طحان آن را خرید. کتیبه‌های موجود در خانه مزین به آیاتی از قرآن، بیانگر ساخت این بنا را در سال 1318 ه.ق است.
در نمای بیرونی، این خانه به شکل قلعه‌ای با برج و باروهای خشتی دیده می‌شود. ورودی این خانه در ضلع شمال است که با راهرویی به حیاط مرکزی راه می‌یابد. ضلع شمالی بنا نیز در دو طبقه ساخته شده است. در سمت چپ، اتاق پنج‌دری بزرگی با درهای چوبی ساده قرار دارد و پس از اتاق، دالانی است که از یک سو به اتاقی دیگر و از یک سو به پلکان طبقه‌ی دوم منتهی می‌شود.
تزئیناتی چون گچ‌بری، آینه‌کاری و نقاشی روی سقف چوبی و استفاده از رنگ‌های طبیعی به ویژه آبی و قرمز، نقوش گل و مرغ در نما با استفاده از گچ و ساج سبز و همچنین بادگیر از ویژگی‌های شاخص معماری این اثر تاریخی است که زیبایی آن را دوچندان ساخته است.
حوض سنگی و چهار باغچه‌ی قرینه در اطراف آن، که از دیگر ویژگی‌های خانه‌های قدیمی است، جلوه‌ی خاصی به حیاط خانه‌ی دهقان داده‌اند. البته در طول سالیان متمادی در اثر تعمیرات متعدد، دخل و تصرفاتی در بنا صورت گرفته و بخش‌هایی مانند حمام، سرویس بهداشتی و تغییر کاربری یک اتاق به آشپزخانه صورت گرفته است.
خانه‌ی نوروزی‌ها، اقامتگاه بومگردی قطب‌آباد
طراحی، ایده و عمران این مجموعه بر عهده ایرج نوروزی و برادر وی یعقوب نوروزی بوده است. امور جاری این منزل و راهنمای آن در حال حاضر در اختیار یعقوب نوروزی است. این منزل حدوداً یک‌هزارمتر مربعی را نوروز نوروزی در اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول در شهر قطب‌آباد در بخش کردیان شهرستان جهرم ساخت.
اولین مکانی که به بخشداری کردیان اختصاص داده شد بخشی از همین خانه بود و اولین برق‌کشی شهر نیز از همین‌جا آغاز شد که حتی کلید و پریزهای آن زمان نیز در اتاقی از این منزل دیده می‌شود.
فاز اول و دوم این مجموعه بومگردی تمام شده است. در فاز اول این مجموعه جمع‌آوری وسایل سنتی و قدیمی، گونه‌های زیست محیطی صحرایی و کوهی، جذب بومگرد و توریست برای معرفی شهر قطب‌آباد و شهرستان جهرم انجام شده است.
این مجموعه با هزینه شخصی برادران نوروزی بازسازی و تجهیز شده است.
در این خانه انواع و اقسام وسایل سنتی دیده می‌شود. بی‌بی ناز ضیایی، مادربزرگ نوروزی‌ها اولین قابله شهر قطب آباد بوده است که با استفاده از گیاهان دارویی طبابت نیز می‌کرده و هم اکنون کوزه بادشکن موروثی مربوط به حدود 250-300 سال پیش باقی مانده است.
خانه نوروزی‌ها به بخش‌های مختلفی چون بخش مطبَخ(آشپزخانه امروزی)، ابراز و دست‌افزارهای کشاورزی، موزه آب، اسناد خطی، وسایل سنتی پزشکی و داروهای گیاهی و... به تعداد ده‌هاهزار قطعه دیده می‌شود که جمع‌آوری آنها حدود 25 سال به طول انجامیده است.
رنگ‌هایی در قسمت ورودی در کف دیده می‌شود که برگرفته از شش رنگ اصلی موزه پارس شیراز است که در دوره هخامنشیان کاربرد داشته است.
امکانات اقامتی این منزل هنوز کامل نیست، اما بازدید از آن برای همگان آزاد و رایگان است.
سوغات جهرم
اگر به جهرم آمدیم، چه سوغاتی بخریم؟
معروف‌ترین سوغات جهرم، انواع خرما مثل شاهانی، کبکاب، پنجه‌عروس، هلیله‌ای، مضافتی و نوعی خرمای خشک مشهور به قصب است که بسیار ترد و لطیف است و معمولاً جایگزین خوبی برای قند هنگام نوشیدن چای است.
بانوان خوش ذوق جهرمی فرآورده‌های زیادی از خرمای این خطه تهیه می‌کنند که از شهرت خاصی برخوردارند؛ مثل: رنگینک، حلوا خرمایی، نان مشت، نان کماج، رولت خرما، خرمای نارسی که پخته و به بند کشیده می‌شود و خارک نام دارد و از آن حلوایی لذیذ به نام حلوای خارک ساخته می‌شود.
شیرینی‌های خانگی عید جهرم چون نان پنجره‌ای، سوهان،کلوچه برنجی، شاه پسند که نوعی کلوچه با آرد نخود است و... نیز لذیذ و برای سوغاتی مناسب اند.
صنایع دستی حصیری جهرم که معمولاً از برگ نخل تهیه و تولید می‌شوند نیز از سوغات‌های خوب جهرمند؛ مثل: کلاه، انواع سبد، زیرانداز(سله)، بادبزن و... و البته صنایع دستی که با چوب و نوعی صنایع دستی منحصربه فرد که با هسته خرما تهیه می‌شوند و معمولاً قیمتی‌اند.
از دیگر سوغات جهرم به انواع مرکبات مثل پرتقال، لیموشیرین، لیمو، نارنج، نارنگی، بکرایی، گریپ فروت و.. با ارقام گوناگون و تنوع بسیار و کیفیت عالی می‌توان اشاره کرد. پوست خشک بالنگ، که در جهرم ترنج نامیده می‌شود، برای تهیه مربای بالنگ، بهار نارنج، آبلیمو و انواع عرقیات که مواد اولیه آنها از باغ‌های جهرم تهیه می‌شود، مثل؛ عرق تارونه، شاه‌تره، بیدمشک، نعنا، خارشتر، گل‌سرخ، نسترن، گاوزبان، بابونه از انواع مرغوب عرقیاتی هستند که به دلیل کشت گیاهان معطر در جهرم تولید می‌شوند.
در جهرم غلاف خوشه نخل را «تارونه» می‌نامند که در وقت بهار بسیار معطر است و قسمت بالایی آن را به دلیل عطر خوشش جدا می‌کنند و به عنوان اسانس چای به صورت تازه و خشک به کار می‌برند. شکوفه یا بهار تازه برخی مرکبات کمیاب دیگر چون اُترج و بطابی نیز برای اسانس چای به کار می‌رود.
سرکه خرما و انگور و ترشی‌های خانگی جهرمی نیز معمولاً ترکیبات خاص، خوب و معطری دارند و سوغات بردن آنها توصیه می‌شود.
شهرستان جهرم در 193 کیلومتری جنوب شرق شیراز قرار دارد.
ایرنا
کد مطلب : ۱۹۸۱۷
