روز گذشته روزنامه انگلیسی گاردین روزنامه گاردین و خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه در خبری از سفر فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلیس به ایران برای بازگشایی سفارت این کشور در تهران خبر داده بودند.
در سالروز کودتای 28 مرداد؛
بازگشایی سفارت انگلیس در تهران همزمان با هشدار رهبر انقلاب در خصوص خطر نفوذ دشمن/ باز هم «رأس امور» و «نمایندگان ملت» در جریان قرار نگرفتند!/ مجلس انگلیس: تعطیلی سفارت در تهران، جمع‌آوری اطلاعات را مختل کرده است
تاریخ انتشارشنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۴ ساعت ۱۳:۲۶
حال پس از گذشت چهار سال از روزی که نمایندگان ملت تصمیم گرفتند لانه جاسوسی و مرکز هدایت فتنه روباه پیر را تعطیل کنند، دولت تدبیر و امید در تلاش است به دور از چشمان افکار عمومی و بر اساس آنچه که مصالح کشور می خواند، این سفارتخانه را بازگشایی نماید. یک رسانه انگلیسی نیز در همین راستا اعلام کرده است وزیر خارجه این کشور فردا به ایران سفر خواهد کرد و همزمان سفارتخانه این کشور نیز بازگشایی خواهد شد، این در حالی است که طبق قانون کاهش ارتباط ایران با کشور انگلیس، هنوز زمینه ارتقاء سطح مناسبات دو کشور از سوی انگلیس فراهم نشده است.
اما نکته قابل اهمیت، بی توجهی دولت به مصوبهای که بود که مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۰ و به دنبال تشدید فشارهای دولت انگلیس علیه مردم ایران در قالب تحریم بانک مرکزی و طراحی و اجرای ترور دانشمندان هستهای به تصویب رساند.
باز هم «رأس امور» و «نمایندگان ملت» در جریان قرار نگرفتند!
به نظر می رسد دولت تدبیر و امید تصمیم گرفته است مجلس نهم را در جریان برخی امور قرار ندهد! پس از آنکه وزیر امور خارجه و معاونان وی تاکید کردند نیازی به بررسی و تصویب «برنامه جامع اقدام مشترک» میان ایران و کشورهای 5+1 در مجلس شورای نیست، حال بازگشایی سفارت انگلیس که چهارسال پیش توسط مجلس شورای اسلامی رای به تعطیلی آن داده شده بود نیز از چشم نمایندگان ملت و مجلسی که بنابر فرموده امام راحل در راس امور است پنهان ماند.
به موجب ماده واحدهای که سال ۹۰ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، وزارت امورخارجه موظف است در چارچوب حفظ منافع ملی و دفاع از حقوق ملت بزرگ ایران ظرف دوهفته، روابط سیاسی را با دولت انگلیس به سطح کاردار تنزل دهد و روابط اقتصادی و بازرگانی را نیز به حداقل ممکن برساند.
براساس تبصره یک این ماده واحده در صورت تغییر سیاست‌های خصمانه کشور مزبور وزارت امورخارجه می‌تواند سطح روابط را ارتقاء دهد.
همچنین تبصره دو تصریح دارد: وزارت امورخارجه موظف است در مورد سایر کشورهایی که رفتار مشابه انگلیس داشته باشند، گزارشی جهت أخذ تصمیم مناسب به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند.
اما در شرایطی که مجلس شورای اسلامی در جریان این ارتقاء سطح روابط در حوزه سیاسی قرار نگرفته است، تلاش برای افزایش روابط اقتصادی با انگلیس که به صراحت در قانون مجلس شورای اسلامی ممنوع اعلام شده نیز در دستور کار قرار گرفته است، به نحوی که روزنامه گاردین در گزارش خود در این باره می نویسد: یک هیات تجاری و «سیمون گس» مدیر امور سیاسی دفتر وزارت خارجه انگلیس، هاموند را در این سفر به تهران همراهی می کنند. گس، یکی از اعضای گروه ارشد مذاکره کننده انگلیس در گروه ۱+۵ بود.
به نوشته گاردین، قرار است در ابتدای فعالیت سفارت، گروه کوچکی از دیپلمات ها به ریاست «آجی شارما» که تاکنون کاردار غیرمقیم انگلستان بود، در تهران مستقر شوند. انگلیس سفیر تازه ای نیز برای اعزام به تهران انتخاب کرده، اما نام وی هنوز اعلام نشده است.
خطر نفوذ در ایران از مسیر مذاکره
چند روز قبل بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی نسبت به تلاش امریکا برای نفوذ در کشور هشدار دادند، و این در حالی است که این روزها و همزمان با انتشار خبر بازگشایی بی سر و صدای سفارت انگلیس در ایران، مردم ایران خاطره کودتایی تاریخی که بزرگترین عملیات نفوذ در حوزه سیاست داخلی ایران به شمار می رود و در سال ۱۳۳۲ توسط امریکا و انگلیس طراحی و اجرا شد را بازخوانی می کنند.
کودتای ۲۸ مرداد که با اسم رمز رادیو بی بی سی کلید خورد، در سال ۸۸ نیز با شدت و اینبار توسط تلویزیون دولتی و سفارت انگلیس در تهران پیگیری شد.
موضوع وجود سفارت برای انگلیس در تهران آنقدر مهم است که کمیته روابط خارجی مجلس عوام انگلیس به دلیل ضعف ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه سابق انگلیس، در بازگشایی این سفارتخانه وی را بازخواست کرده و چند روز پس از این بازخواست، هیگ از سمت خود برکنار شد.
در گزارش این کمیته اهمیت وجود سفارت انگلیس در تهران با وجود تعداد بسیار اندک اتباع این کشور در ایران، جمع آوری اطلاعات از ایران بیان شده است.
در این گزارش که می توان آنرا سندی جدی برای برنامه ریزی نفوذ از طریق سفارتخانه روباه پیر در تهران ارزیابی کرد آمده است:
ما (مجلس عوام) از اقدام وزارت خارجه در خصوص بازگشایی سفارت خانه در تهران استقبال می کنیم. این نکته را درک می کنیم که چرا وزارت خارجه انگلیس با احتیاط در خصوص احیای روابط دیپلماتیک با تهران حرکت می کند. اما سوال ما این است که چرا وزارت خارجه مدت زمانی طولانی را برای این کار با این امید که بتواند امنیت کامل در این رابطه داشته باشد هدر داده است.
این کمیته در مورد لطماتی که انگلیس از نداشتن روابط دیپلماتیک با ایران خورده نیز می نویسد: نداشتن روابط مناسب دیپلماتیک با تهران موجب شده تا توانایی انگلیس برای شکل دادن تحولات کاهش یافته و نتواند اقداماتی همچون جمع آوری اطلاعات (جاسوسی) را در ایران انجام بدهد. علاوه بر این موارد به دلیل نبود روابط دیپلماتیک، انگلیس نتوانسته ارتباطات انسانی خوبی با ایرانیان که برای گسترش روابط دیپلماتیک ضروری هستند داشته باشد.
به اعتقاد اعضای کمیته روابط خارجی مجلس عوام انگلیس، به دلیل حضور نداشتن در تهران و همچنین نبود روابط دیپلماتیک با ایران، انگلیس نتوانسته متحدان خود در خاورمیانه را در این رابطه مطمئن سازد که کاملا از دیدگاه های ایرانیان و عقاید آنها در موارد مختلف مطلع است و توانایی هدایت آنها را دارد.
اعضای کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان در بخش دیگری از گزارش خود در خصوص زیان هایی که انگلیس از نداشتن روابط دیپلماتیک با ایران دیده، می نویسند: مطلع شده ایم که بواسطه دوره طولانی سکوت در روابط انگلیس با ایران اکنون بریتانیا کشور چندان بزرگی در ایران به حساب نمی آید و اکنون از دیدگاه ایرانیان کشورهای دیگر به عنوان شریکان بهتری در روابط بین الملل در مقایسه با انگلیس هستند.
این گزارش درباره نفوذ فرهنگی انگلستان در ایران، پیشنهادات قابل تاملی ارائه کرده است. طبق این گزارش، مهمترین ابزار قدرت نرم انگلستان در سطح جهان، شبکه خبری بی بی سی است که شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی و دو ایستگاه رادیویی به زبان فارسی و سایت بی بی سی فارسی، از زیرمجموعه های آن هستند. دیگر ابزار مهم، شورای فرهنگی بریتانیا است که نقش مهمی در توسعه و ترویج فرهنگ انگلیسی در سطح جهان دارد. فعالیتهای شورای فرهنگی بریتانیا در ایران در سال ۲۰۰۹ تعطیل شد؛ اما فعالیت شبکه‌های رادیو تلویزیونی بی بی سی فارسی در ایران به رغم پارازیت‌ها ادامه دارد. با این حال طی چند سال گذشته، شورای فرهنگی بریتانیا به طور غیرمستقیمدر لندن و کشورهای ثالث یا ارتباطات سایبری، به ایرانیان متقاضی، خدمات ارائه کرده است. این شورا اعلام کرده که با هماهنگی مسئولان ایرانی، راه برای بازگشایی دفاتر آن در ایران در حال فراهم شدن است.
این مساله از آنجایی قابل تحلیل است که در طول دو سال گذشته و پس از ماجرای حضور دانشجویان ایرانی در سفارت انگلیس در تهران، اعتراضات زیادی نسبت به نحوه واکنش این کشور در قبال این حادثه از سوی سیاستمداران ارشد بریتانیایی صورت گرفته است. به عنوان مثال، حدود یکسال و چند ماه پس از تعطیلی سفارتخانه انگلستان در ایران، یک مقام سابق دولت انگلیس اعلام کرد تعطیلی این سفارتخانه در ایران، اقدام اشتباه دولت لندن بوده است.
روزنامه انگلیسی «گاردین» در آن زمان گزارش داد:
«دیوید میلیبند، وزیر خارجه سابق انگلیس با انتقاد از سیاست های دولت این کشور اعلام کرده است که اقدام لندن برای تعطیل کردن سفارتخانه در تهران اشتباه بوده، و این اقدام موجب شده تا لندن قدرت درک ایران را از دست بدهد. وزیر خارجه سابق انگلیس معتقد است که تعطیل کردن سفارت این کشور در تهران موجب شده تا بریتانیا نفوذ خود در ایران را از دست بدهد. میلیبند که در موسسه "رویال یونایتد سرویس" در خصوص ایران سخنرانی می کرد در ادامه گفته است: تعطیل کردن سفارت در تهران برای آنها مایه تاسف نیست بلکه این اقدام برای انگلیس زیان بار بود. به گفته میلیبند تعطیل شدن سفارت انگلیس در تهران به افرادی که مسئول این کار بودند این فرصت را داد که تبلیغات سنگینی را در خصوص آن به راه بیاندازند و تعطیلی سفارت فقط به نفع آنها تمام شده است.»
هر چند وجود تعداد قابل توجهی ایرانی در کشور انگلیس و قطع ارتباط با این کشور موجب شده تا این افراد با مشکلات متعدد کنسولی مواجه شوند و طبیعی است که برای رفع این مشکلات تدبیر دیپلماتیک لازم بوده است، اما ارتقاء سطح ارتباطات در سطح سفیر، افزایش ارتباطات اقتصادی و بازگشایی سفارت، در حالی که انگلیس همچنان ایران را تحریم کرده، نقش منفی در مذاکرات ایفا کرده و از طریق رسانههای خود علیه نظام جمهوری اسلامی تبلیغ می کند به هیچ صورت قابل توجیه نبوده و این در حالی است که مجلسی که حکم به کاهش سطح روابط با انگلیس داده است، هنوز نظر خود را تغییر نداده که دولت یازدهم سراسیمه به سوی انگلیس در حال حرکت است.
منبع: رجانیوز
کد مطلب : ۱۰۱۱۱
