به گزارش پایگاه خبری تحلیلی حافظ،  زعفران یکي از ارزشمندترین «رستني هاي» ایران است که با رنگ و رایحه هاي دل انگیز و مزه اي دلپذیر جهانیان را مجذوب خود کرده است. گیاهي چند ساله وکم توقع است و از بازدهي اقتصادي بسیار مناسبي نیز برخوردار است. زمان مصرف آب در زراعت زعفران موقعي از سال است که سایر محصولات به آب نیازي نداشته یا حداقل با مشکل کم آبي مواجه نمي باشند.

 

بنابراین با توجه به شرایط خاص اقلیمي کشورمان که آب یکي از عوامل محدود کننده در توسعه کشاورزي است، زعفران گیاه مناسبي براي کاشت در مناطق خشک و نیمه خشک کشور مي باشد. گران بهاترین گیاه زراعي موجود در روي کره زمین است و تنها گیاهي است که واحد خرید و فروش آن به جاي تن و کیلوگرم، مثقال و گرم است.

زعفران گران قیمت ترین محصول کشاورزی/ ایران غول زعفران دنیا
حبیبان، استاد دانشگاه شیراز در گفتگو با خبرنگار شیرازه درمورد زعفران گفت: زعفران به عنوان گران قيمت ترين محصول كشاورزي، دارويي و ادويه هاي جهان جايگاه ويـژه اي در بين محصولات صنعتي و صادراتي ايـران دارد. در بـين گياهـان زراعـي ايـران، زعفـران مناسـب ترين زراعت انتانسيو (كشت متراكم) براي نقاط محروم و دورافتاده كشـور اسـت، چـرا كـه اغلـب منــاطق زعفرانكــاري كشــور در فاصــله دوري از مركــز واقــع شــده و فاقــد اســتعدادهاي صــنعتي و امكانات توليدي ديگر مي باشند و چـون در محـدوديت شـديد و ادواري آب كشـاورزي نيـز به سـر مي برند، اين محصول به عنوان محصولي فـوق اسـتراتژيك بـراي ايـن منـاطق و سـاير منـاطقي كـه قابليت كشت اين محصول با ارزش را دارند محسوب مي گردد.

 

وی درخصوص ویژگی های خاص زعفران عنوان کرد:  از ويژگي هاي خاص اين محصـول علاوه بر نياز كم آبي، مي توان به امكان بهره برداري از آن به مدت 7تا 5 سال در يك نوبت كاشت و ماندگاري محصول به مدت طولاني، سهولت حمل و نقل، عدم نيـاز زراعـت آن بـه ماشـين آلات ســنگين و تكنولــوژي پيچيــده، تــوان جــذب نيــروي كــار زيــاد در زمــان برداشــت، آبيــاري آن در زمان هاي غيربحراني نياز آبي ساير گياهان اشاره كرد. همچنين افزايش مصارف صنعتي-دارويـي و غذايي آن موجب افزايش قيمت زعفران و توسعه سريع زير كشت زعفران گرديده است.

 

کارشناس حوزه زعفران ادامه داد: این محصول قادر است که از دماي 18- تا 40+ سانتیگراد را تحمل می کند و در توسـعه صـادرات غيرنفتــي كــشور جايگــاه ارزنــده اي دارد و در سالهای اخیر استفاده از زعفران در صنایع غذایی علی رغم قیمت بالای آن افزایش چشمگیری داشته است که دلیل این امر تمایل مصرف کنندگان به استفاده از فرآورده های طبیعی می باشد.

 

وی از سلطه بی رقیب ایران در حوزه زعفران جهان گفت و افزود: کشور ایران با بیش از 90 درصد از تولید جهانی زعفران، بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده زعفران در دنیا به شمار می رود. لذا تولید و ارائه محصولی با کیفیت مطلوب و بر اساس نیاز و انتظارات مشتری و بازار می تواند موجب توسعه پایدار تجارت زعفران شود.

 

 حبیبیان با اشاره به پتانسیل بالای صادرات زعفران اذعان داشت: در کشور ما زعفران می تواند در بین صادرات غیر نفتی پس از پسته در رتبه دوم قرار گیرد، بنابراین در این راستا وظیفه ماست که با اقدام آموزشی، ارشادی و حمایت های فنی در جهت افزایش کمی و کیفی این محصول گام برداریم تا ان شاء الله شاهد تحول بزرگ اقتصادی این محصول در کشور باشیم.

 

به گفته وی بیشترین سطح زیر کشت زعفران در حال حاضر مربوط به استان هاي خراسان رضوي، خراسان جنوبي، خراسان شمالي،اصفهان، فارس،کرمان و یزد مي باشد.

نیازهاي اكولوژيك زعفران
هادی آرام از کارشناسان قسمت ترویج سازمان جهاد کشاورزی فارس و مسئول پژوهشکده زعفران در استان فارس درمورد نیازهای اکولوژیک زعفران به خبرنگار شیرازه گفت: زعفران گیاهي است که در مناطق خشک و نیمه گرمسیر رشد مي کند، گرچه در شرایط متنوع آب و هوائي رشد مي کند ولي در مناطقي که آب و هواي معتدل و تابستان هاي خشک و زمستان هاي ملایم داشته باشد رشد مطلوبتري دارد و کیفیت محصول آن بهتر است.

 

وی ادامه داد: کمربند کشت زعفران در جهان بین عرض جغرافیائي 30 تا 40 درجه شمالي است. این گیاه در یک محدوده حرارتي 18- درجه سانتیگراد در زمستان تا 40+ درجه سانتیگراد در تابستان را تحمل مي کند.
آرام درمورد ارتفاع مناسب کشت زعفران بیان داشت: ارتفاع مناطق کشت زعفران از سطح دریا از حدود 800 تا 2300 متر از سطح دریا متغیر است. این گیاه در ارتفاعات بیشتر از 1300 متر محصول مناسب تري تولید مي کند.

خاک مناسب زعفران
کارشناس زعفران استان فارس درخصوص خاک مناسب زعفران خاطر نشان کرد: زعفران هر چند که در تمامي خاک ها اعم از سبک و شني و یا رسي و سنگین قابل کشت مي باشد ولي بهترین رشد و عملکرد را در خاک هاي «هوموسدار» با بافت متوسط لومي دارد. عملکرد این گیاه در خاک هاي نامناسب کاهش مي یابد. شوري خاک باعث کوچک شدن و کمي محصول زعفران مي شود و خاک هایي که داراي pH بین 8-7 مي باشند، مناسب زراعت زعفران است.

وضعیت زعفران استان فارس
مریم زارعی، کارشناس زعفران و کارآفرین نمونه استان در گفتگو با خبرنگار شیرازه عنوان کرد: بیشترین میزان کشت زعفران استان فارس در استهبان می باشد، سپیدان نیز در سال های گذشته کشت های خوبی داشته و مرودشت، بیضا، اقلید و آباده از جمله شهرستان های دیگر استان هستند که ورود خوبی به سمت مزارع زعفران داشته اند.

 

وی درخصوص زعفران با کیفیت در مناطق مختلف استان اشاره کرد: بهترین زعفران استان نیز در استهبان می باشد و همچنین در مرودشت، اقلید و آباده نیز این گیاه به خوبی جواب داده است.

 

زارعی با تاسف از کمبود آگاهی برخی کشاورزان مناطق مختلف استان خبر داد و متذکر شد: برخی مناطق استان فارس همانند قسمت هایی از شهرستان مرودشت با وجود پتانسیل کشت زعفران هنوز به سمت آن نرفته اند.

 

وی از بهره وری بالای زعفران در استان فارس گفت و ادامه داد: بهره وری زعفران در استان فارس در سال اول در هر هکتار یک کیلوگرم بوده و در سال های چهارم و پنجم به پنج کیلوگرم و هفت کیلوگرم نیز رسیده است.

 

کارشناس زعفران اداره ترویج سازمان جهادکشاورزی استان فارس درخصوص کیفیت بالای زعفران استان فارس تصریح کرد: کیفیت زعفران استان فارس شامل عطر، طعم و رنگ بسیار بالا می باشد و دکتر حسینی، عضو کمیته ملی زعفران کشور طی بازدیدی که از مزارع زعفران استان داشتند، اذعان کردند که زعفران استان فارس بسیار با کیفیت بوده و حتی از نظر کیفیت از زعفران مشهد سرتر می باشد.

 

وی درمورد علت کیفیت بالای زعفران استان فارس ابراز کرد: به علت خاک و آب هوای مطلوب استان فارس به ویژه خاک آن، پیازهای زعفران در این استان بهتر و مرغوب تر به دست می آیند.

رشد 15 درصدی صادرات زعفران استان فارس
سیدرضا ساداتی، رئیس اداره بازرگانی اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان فارس در گفتگو با خبرنگار شیرازه با ابراز امیدواری از وضعیت زعفران در استان فارس گفت: با توجه ویژه کشاورزان شاهد افزایش زمین های سطح زیرکشت زعفران طی چند سال گذشته هستیم.

 

وی درخصوص میزان صادرات زعفران از استان فارس خاطر نشان کرد: در سال جاری درحدود 2 تن زعفران به ارزش 2.9 میلیون دلار صادرات داشته ایم که نسبت به سال گذشته شاهد رشد 15 درصدی صادرات این محصول ارزشمند بوده ایم.

 

به گفته ساداتی  رقم صادرات زعفران استان فارس در سال گذشته حدود 2 میلیون و 550 هزار دلار بوده است.

*محمد صادقی