به گزارش حافظ خبر؛ در اسلام، ازدواج با 9 دسته از کسان، حرام شده است: 1.محارم نَسَبی 2. محارم سببی 3. محارم رضاعی (شیری) 4. زنا 5. لواط 6. ازدواج با زنی که در عده دیگری است 7. سه بار طلاق دادن 8. ازدواج در حال احرام 9. کفر
محارم نسبی
اوّلین سبب از اسباب، محرمیت نسب است؛ یعنی خویشاوندی پدری و مادری. به واسطه محارم نسبی، هفت دسته از زنان و مردان، با یکدیگر محرمند و ازدواج آنها شرعاً حرام و ممنوع است.
هفت دسته از زنان عبارتند از:
1 . مادر و مادر بزرگ، پشت به پشت هر قدر که بالا بروند
2 . دختر، نوادگان دختری و نوادگان پسری
3 . خواهر
4 . دختر برادر و نوادگان او
5 . دختر خواهر و نوادگان او
6 . عمه: عمّه خود و عمّههای پدر و مادر و بالاتر
7 . خاله: خاله خود و خالههای پدر و مادر و بالاتر
هفت دسته از مردان عبارتند از:
1 . پدر و پدر بزرگ و بالاتر
2 . پسر و نوادگان پسری و نوادگان دختری
3 . برادر
4 . پسر برادر و نوادگان او
5 . پسر خواهر و نوادگان او
6 و 7. عمو، دایی و عمو و دایی پدر و مادر هر چه بالاتر بروند
محارم سبَبی
خویشاوندی سبَبی، با ازدواج زوجین، ایجاد میشود. کسانی که ازدواجشان به واسطهی خویشاوندی سببی حرمت ابدی دارد، عبارتند از:
الف. برای مردان:
1 . مادر زن، مادر بزرگِ زن و بالاتر
2 . دخترِ زن (نادختری) و نوههای زن
3 . زنِ پدر (نامادری) و زنِ پدر بزرگ و بالاتر
4 . زنِ پسر (عروس) و زن نوهی پسری و نوهی دختری
ب. برای زنان:
1 . ازدواج زن با پدر
2 . پسرِ شوهر (ناپسری)
3 . شوهرِ مادر (ناپدری)
4 . شوهرِ دختر (داماد) که برای همیشه حرام است
چند مسأله بسیار مهم:
(برای توضیحات بیشتر به رسالهی مرجع تقلید خود مراجعه فرمایید.)
1. در صورتی ازدواج با دخترِ زن حرام است که، با مادرش آمیزش شود، وگرنه، ازدواج با دخترِ زن یا نوههای او، به خودی خود، حرمت ندارد؛ بلکه، در صورتی حرمت دارد که، بخواهد، مادر و دخترِ زن را با هم در عقد خویش داشته باشد؛ ولی، اگر زنی را عقد کند و با او آمیزش جنسی نکند و او بمیرد و یا طلاقش بدهد، میتواند، با دخترش ازدواج کند.
2 . در حرمت دخترِ زن، بین این که، در زمان زوجّیت مادر، موجود باشد، یا بعد از خروج زن از زوجیّت، متولد شود، فرقی نیست؛ پس اگر زنی را عقد نماید و با او آمیزش جنسی کند، سپس او را طلاق دهد و زن هم بعداً ازدواج نماید و از شوهر دوم دختری متولد شود، این دختر برای شوهرِ اوّلِ مادرش حرام است.
3 . کسانی که ازدواج با آنان توأمان حرام است؛ یعنی آنها را نمیتوان، با هم در عقد نکاح خویش داشت؛ مانند دو خواهر؛ اگر با یکی از دو خواهر ازدواج نماید، پس، نباید با خواهر دیگر ازدواج کند. (عقد دومی نه اولی، باطل است.)
تذکر: در این موارد، فرقی بین ازدواج موقّت یا دائم نیست و حرمت، در ازدواج موقت هم جریان خواهد داشت.
4 . هیچ کس، نمیتواند، دخترِ برادر زن و دختر ِخواهر زنِ خود را با هم به همسری خود بگیرد، مگر این که، همسرش که عمه یا خاله ی آن دختر است، اجازه دهد.
خویشاوندان رضاعی (شیری)
اگر کودکی، با شرایطی که خواهد آمد، از زنی شیر بخورد، موجب محرمیّت برخی افراد میشود.
شرایط شیر دادنی، که سبب محرمیت میشود، عبارت است از:
1 . کودک، شیر زن زنده را بخورد.
2 . شیر آن زن، از حرام نباشد.(شیرمادری که از زنا حامله شده باشد سبب محرمیت نمیگردد).
3 . کودک، شیر را از پستان بمکد (اگر بدوشند و به او بدهند سبب محرمیّت نمیشود).
4 . شیر خالص باشد. (با چیزی مخلوط نکرده باشند.)
5 . دو سالِ بچه، تمام نشده باشد. (یعنی 24 ماه قمری.)
6 . شیر از یک شوهر باشد. (زنی که از شیر خود، کودکی را چند مرتبه شیر دهد، بعد شوهر دیگری انتخاب کند و از آن شوهر نیز شیردار شود و شیر دادن را تکمیل کند، سبب محرمیّت نمیشود.)
7 . کودک، به سبب بیماری شیر را قی نکند (استفراع نکند).
8 . حداقل یک شبانهروز، سیر، شیر بخورد و در بین آن، غذا یا شیر زن دیگری را نخورد و یا پانزده مرتبه شیر بخورد و در بین پانزده مرتبه، شیر زن دیگری را نخورد و یا مقداری شیر بخورد که، باعث رویش گوشت و محکم شدن استخوان کودک باشد.
اگر کودکی که شیر خورده، پسر باشد با این افراد محرم میشود:
1 . زنی که به او شیر داده
2 . مادر و مادر بزرگ آن زن
3 . خواهران آن زن
4 . دختران و نوههای آن زن
5 . عمه و خاله ی او
تذکر: شوهرِ آن زن، که از او شیردار شده نیز، پدر رضاعی این کودک به حساب میآید.
اگر کودکی که شیر خورده، دختر باشد، با این افراد محرم میشود:
1 . شوهرِ زنی، که کودک را شیر داده و شیر از اوست
2 . پدر آن شوهر
3 . پسرها و نوههای او
4 . برادران او
5 . عمو و دایی او
6 . برادران زنِ شیرده
7 . فرزندان و نوههای آن زن
8 . پدر و پدر بزرگهای او
9 . عمو و دایی او
تذکر اول: زنی که به او شیر داده، مادر رضاعی او به حساب میآید.
تذکر دوم: افرادی که گفته شد، فقط به کودکی که شیر خورده، محرم میشوند، نه با خویشاوندان او، حتی به پدر، مادر، برادران و خواهران وی هم محرم نمیشوند.
چند مسأله:
1. انسان نمیتواند، با دختری که مادر یا مادر بزرگ انسان او را شیر کامل داده، ازدواج کند.
2 . اگر زنی، بچه ی دختر را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام میشود و هم چنین است، اگر بچهای را که شوهر دخترش، از زن دیگر دارد، شیر دهد، ولی اگر بچه ی پسر خود را شیر دهد، زنِ پسرش که مادر آن طفل شیرخوار است، بر شوهر خود حرام نمیشود.
زنا: یکی از اسباب تحریم ازدواج، زنا است؛ زنا، یعنی اگر مردی، با زنهای زیر زنا کند، برای همیشه بر او حرام میشوند:
1. زن شوهر دار (اعم از دایمی و موقت.)
2. زنی که طلاق رجعی گرفته و در عده ی طلاق رجعی به سر میبرد.
لواط
اگر کسی، با پسری لواط کند، مادر، مادر بزرگ، دختر، نوههای دختر و خواهر آن پسر، تا ابد، بر او حرام میشوند.
ازدواج با زنی که در عده ی دیگری است
ازدواج با زن، به صورت دائمی یا موقت، در صورتی که در عده ی دیگری است، جایز نیست.
رجعی باشد یا باین، در عده ی طلاق باشد یا وفات، ازدواج دائم باشد یا موقت، وطی به شبهه باشد یا نه؛ بنابر این، اگر هر دو یا یکی ازآنها موضوع و حکم را بدانند، تا ابد بر یکدیگر حرام میشوند.
سه بار طلاق دادن
مردی که، زنش را سه بار طلاق دهد، دیگر نمیتواند، با او ازدواج کند، مگر این که، مرد دیگری(محلِّل) با وی ازدواج کند و اگر، نه بار زنش را طلاق دهد(طلاق عدّی) و در این بین، دو محلّل با وی ازدواج کند، برای بار نهم، حرام ابدی میشود.
ازدواج در حالِ احرام:
از چیزهایی که موجب حرمت ابدی است، تزویج دائمی یا موقت، در حال احرام است؛ چه زن مُحرِم باشد یا مُحرِم نباشد و وکیل گرفتن، قبل از احرام باشد یا در حال احرام باشد.
کفر
یکی دیگر از ازدواجهای حرام، ازدواج با کافر است. ازدواج زن مسلمان، با مرد کافر در هر صورت(دائم یا غیر دائم) به تمام اقسام آن، جایز نیست. ولی ازدواج مرد مسلمان، با زن کافر، در بعضی مواقع جایز است، که توضیح آن، در زیر خواهد آمد:
1 . ازدواج با زن کافر غیر کتابی، جایز نیست؛ مانند زن بهائی.
2 . ازدواج با زن کافر کتابی، به طور موقت جایز است، ولی به طور دائمی، بنا بر احتیاط واجب، ممنوع است؛ مانند زن یهودی و مسیحی.
تذکر: ازدواج زن مؤمن یا مرد مؤمن، با زن و مرد ناصبی (دشنامدهنده بر اهلبیت) و غالی (غلوکننده) جایز نیست؛ زیرا آنها، به کفار ملحق هستند؛ گرچه، دین اسلام را به خود بستهاند. (مثلاً گروهی از وهّابیّون) هم چنین، ازدواج با زن مجوسی، حرام است.
-----------------------------------------
. تحریر الوسیله ج 2، ص 263
. تحریر الوسیله، ج 2، ص 277
. تحریر الوسیله، ج 2، ص 277
. تحریر الوسیله، جلد 2، مسئله 3، ص 277
- تحریر الوسیله ج 2، ص 265.
- تحریر الوسیله، ج 2، ص 268 ح 7.
.توضیح المسائل امام، مسأله 2398
. تحریر الوسیله، صص 28- 24
. تحریر الوسیله ج 2، ص 248 مسئله 12.
. م 2407، ج 2، ص 287، م 12.
.توضیح المسائل، امام خمینی، مسألة 2397؛ تحریر الوسیله ج 2، ص 286
. تحریر الوسیله ج 2، ص 286
. تحریر الوسیله، ج 2، ص 285