مدیر بهزیستی شیراز گفت: ۳۶ هزار معلول شناسایی شده دارای پرونده در شهر شیراز وجود دارد که از انواع خدمات بهزیستی بهره‌ می‌گیرند.

به گزارش حافظ نیوز به نقل از خبرگزاری تسنیم از شیراز، 11 سال از تصویب قانون حمایت از معلولان که کارشناسان از آن به عنوان سند هویتی معلولان نام می‌برند، می‌گذرد اما این قانون همچنان در اجرا می‌لنگد و همین امر سبب شد تا در آذر ماه 93 رئیس سازمان بهزیستی کشور خبر از بازنگری این قانون دهد.

بازنگری قانون سبب شد ماده‌های آن از 16 به 63 ماده قانونی و سهمیه سه درصدی اشتغال معلولان در سازمان‌ها به 5 درصد افزایش یابد. این قانون که  بدون کم و کاست به شکل کارشناسانه از سوی انجمن علمی معلولان مصوب شده برای تصویب نهایی و تبدیل به قانون دائمی باید از سوی دولت به مجلس ارائه و تصویب شود.

مشکلات موجود بر سر راه معلولان و گرامیداشت هفته بهزیستی سبب شد که گفت‌وگویی با حمید آزرمی، مدیر بهزیستی شیراز، داشته باشیم و درباره چند وچون مشکلات معلولان به ویژه در زمینه اشتغال صحبت کنیم.

با توجه به تصویب قانون حمایت از حقوق معلولان که زمینه اشتغال این افراد را در ادارات دولتی فراهم می‌آورد، چرا تاکنون این قانون به خوبی در جامعه اجرا نشده است؟

آزرمی: در کشورهای اروپایی به طور تخصصی برخی از مشاغل را متناسب با وضعیت ظاهری معلولان در نظر می‌گیرند و علاوه بر آن احترام به قانون نیز در آن‌ها بیشتر است به همین دلیل شاهدیم که در همه جای دنیا در ادارات یک یا دو معلول مشغول به کار هستند اما  در ایران با وجود قانون حمایت از معلولان به دلیل نبود ضمانت اجرایی لازم این قانون آن گونه که باید اجرا نشده است.

خوشبختانه در بازنگری جدید ضمانت‌های اجرایی لازم دیده شده و فرهنگ‌سازی‌ها و پیگیری‌های بهزیستی نیز سبب شده که در سهمیه استخدامی جدید تعدادی از معلولان بدون آزمون و تنها با یک مصاحبه به کار گرفته شوند.

در قانون جدید گفته شده که شهرداری‌ها و تمام دستگاه‌های متولی عمران و شهرسازی حق ندارند به پیمانکاری پایان کار دهند مگر با تائید بهزیستی اما در دوره‌های قبل این کار صورت نگرفته است.

با فرهنگ سازی‌های بهزیستی روند تغییر کرده و نگاه‌ها بهتر شده است اما  در بحث مناسب‌سازی‌ها عقب ماندگی تاریخی وجود دارد و شهرسازی‌هایی که در گذشته انجام شده بدون رعایت مسائل مناسب‌سازی برای معلولان بوده است.

در جلساتی که با شهرداری شیراز گرفته شده تمامی مناطق ده‌گانه شهرداری مکلف شدند که در طرح‌های عمرانی مناسب‌سازی برای معلولان را در نظر داشته باشند و تمامی شهرداران ده‌گانه شیراز یک مشاور معلول دارد تا حقوق معلولان در شهرسازی‌های جدید لحاظ شود.

بهزیستی شیراز به دنبال این است که در بافت‌های تاریخی و قدیمی و گردشگری بهسازی و مناسب‌سازی  صورت گیرد و علاوه بر شهرداران، فرماندار و مدیران دستگاه‌ها نیز یک مشاور معلول داشته باشند.

چه موانع بر سر راه معلولان به ویژه برای حضور در اجتماع و اشتغال وجود دارد؟

آزرمی: سازمان بهزیستی هزینه‌های بسیار زیادی برای توانمندسازی فرهنگی و جسمی معلولان انجام می‌دهد. معلولان هم همت می‌کنند و با تلاش به این توانایی‌ها دست می‌یابند اما به دلیل وجود مشکلات فیزیکی در شهرها و عدم مناسب‌سازی معابر و سازمان‌ها فرد معلول نمی‌تواند از امکانات اجتماعی مانند دیگر شهروندان استفاده کند.

خیابان‌ها، معابر، پارک‌ها، سرویس حمل‌ونقل عمومی برای فعالیت‌ معلولان مناسب نیست، اینجاست که همت و اراده معلولان و هزینه‌کرد پشت موانع موجود  عقیم می‌ماند. باید همه دستگاه‌ها کمک کنند تا یک فرد معلول از یک فرد خدمت‌گیرنده به یک فرد مولد در جامعه تبدیل شود.

هزینه برای معلولان هزینه نیست بلکه سرمایه‌گذاری است. معلولان اگر نقصی دارند در مقابل توانمندی بسیاری دارند که می‌توانند از آنها استفاده  کنند به طور مثال هر سال میلیاردها تومان در ورزش افراد سالم هزینه می‌شود که اغلب نتیجه‌ای هم ندارد اما با کمترین هزینه ورزشکاران معلول و جانبازان در میادین جهانی بیشترین مدال را برای کشور می‌آورند.

دومین مشکل موانع نگرشی است که در جامعه وجود دارد متاسفانه آحاد مردم، مسئولان و برنامه‌ریزان نگرش غلطی نسبت به معلول دارند فکر می‌کنند یک معلول باید یک فرد خدمت‌گیرنده و کمک‌گیرنده باشد اگر این نگرش حل شود و به توانمندی معلولان اعتماد شود در بسیاری از عرصه‌ها می‌توان از معلولان استفاده کرد.

اگر نگرش صاحبان حرف و مشاغل درباره معلولان تغییر کند کمک زیادی به اشتغال معلولان می‌شود، چراکه بسیاری از حرف و مشاغل  محیط‌های پر سروصدایی دارند و اغلب کارگران دچار دردهای گوش می‌شوند در صورتی که با استفاده از ناشنوایان در این محیط‌ها هم زمینه اشتغال معلولان فراهم می‌شود و هم کار کارفرمایان به خوبی انجام می‌شود.

سیاست‌های تشویقی برای ترغیب بخش خصوصی به استفاده از معلولان در محیط‌های کاری وجود دارد؟

آزرمی: بله، مشوق‌هایی برای کارفرمایان بخش خصوصی در نظر گرفته شده است که از آن جمله می‌توان به پرداخت جبران کارایی اشاره کرد. ممکن است معلولی در محیط کار به دلایل جسمی کارایی لازم را نداشته باشد از این رو بهزیستی مبلغی را برای جبران به کارفرما پرداخت می‌کند.

چند معلول شناسایی شده در شهر شیراز وجود دارد؟  

آزرمی: در شهر شیراز 36 هزار معلول شناسایی شده دارای پرونده وجود دارد که از انواع خدمات بهزیستی بهره‌ می‌گیرند. نکته‌ای که در بحث معلولان وجود دارد این است که باید نگاه خدمت‌گیرندگی به معلولان تبدیل به نگاه مولد شود.

معلولان توانمند‌ی‌های بسیاری دارند و بیشتر برنامه‌هایی که در بهزیستی شیراز انجام می‌شود به یاری معلولان و با مشارکت آنها انجام می‌شود. 16 تشکل در شیراز تشکیل شده است تا برنامه‌های بهزیستی با حمایت معلولان انجام شود.

ما اعتقاد داریم که هیچ برنامه‌ای برای معلولان بدون حضور معلولان نباید برگزار شود چون آنها مسائل و مشکلات خودشان را بهتر می‌دانند و یکی از اهداف ایجاد تشکل‌ها مشارکت معلولان در برنامه‌ها است.

این تشکل‌ها مانند پل ارتباطی بین ما و معلولان عمل کنند و تمامی امور مربوط به پرونده‌های معلولان، پیگیری‌ها و بررسی نیازمندی‌های معلولان به خودشان واگذار شده است.