به گزارش حافظ، سرانجام مذاکرات هسته ای ایران روز سه شنبه 23 تیر به نتیجه رسید و جمع بندی مذاکرات انجام شده توسط وزیر امور خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرائت شد. این توافق در حالی حاصل شد که تا صبح روز سه شنبه هنوز مشخص نبود که آیا مذاکرات در این روز به نتیجه می رسد یا خیر.
در همین رابطه روزنامه جام جم با «داریل کیمبال» مدیر انجمن کنترل سلاح آمریکا، که از نزدیک مذاکرات هسته ای وین را دنبال می‌کرد به گفت‌وگو نشسته است. کیمبال از سال 2001 تا کنون مدیر اجرایی انجمن تحقیقاتی کنترل سلاح آمریکاست و در سال 2004 میلادی توسط "نشنال ژورنال" به عنوان یکی از 10 چهره تاثیرگذاری که نظریات آنها به شکل گیری سیاست های آتی در مورد آینده تسلیحات هسته ای کمک می کند معرفی شده است.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
س - ارزیابی شما از این توافق چگونه است؟ آیا به موجب این توافق آنچه را که کشورهای غربی در خصوص برنامه هسته ای ایران بدنبالش بودند بدست آورده اند؟
ج. توافق ایجاد شده دستاورد دیپلماتیک بسیار عالی و مهم برای ایران و جامعه جهانی است. این توافق یک مسیر اصلی برای منع گسترش (تسلیحات هسته ای) بوده و روشن است که هم بر اساس منافع ایالات متحده و متحدان آن در خاورمیانه بوده و هم بر اساس منافع ایران.
زمانیکه توافق حاصل شده میان ایران و 1+5 اجرا شود محدودیت هایی بر چرخه سوخت هسته ای ایران اعمال می شود که بسیاری از این محدودیت ها برای 10 سال و برخی از آنها برای 15 سال و برخی دیگر برای 25 سال ادامه خواهند داشت. علاوه بر آن مسیر دستیابی ایران به پلوتونیوم که برخی می گفتند برای ساخت بمب است حذف می شود و همچنین حداقل 12 ماه زمان لازم خواهد بود تا اورانیوم مورد نیاز برای ساخت بمب تولید و انباشته شود.
همچنین این نکته مهم است که به موجب این توافق یک سیستم نظارتی چند لایه برای نظارت بر تاسیسات هسته ای ایران بوجود می آید و رفع تحریم هایی که تهران به موجب این قرار داد از آن بهره مند می شود انگیزه ای خواهد بود تا در بلند مدت ایران به تعهداتش عمل کند.
س - پس از حصول این توافق «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران آن را یک توافق برد-برد خواند، آیا به نظر شما این دیدگاه در مورد توافق جامع صحیح است؟
ج. بله کاملا مشخص است که این یک توافق برد- برد است و دکتر ظریف و سایر وزیران خارجه حاضر در مذاکرات برای آنکه گفتگوها به نتیجه برسد پشتکار عظیمی را از خود نشان دادند و این گفتگوها را از یک مسیر پر پیچ و خم مشکل دیپلماتیک به نتیجه رساندند. این توافق درهای جدیدی را به سوی ایران، مردم آن و منطقه می گشاید. اما هنوز کارهایی هست که برای اجرای توافق باید انجام شوند.
س - آیا این توافق منجر به افزایش همکاری ها میان ایران و غرب بویژه آمریکا در مسایل منطقه ای و بین المللی می شود؟
هنوز مسائلی میان ایران و غرب وجود دارد که باید حل شوند. مسائلی همچون اختلاف نظر درباره حقوق بشر، نحوه برخورد با درگیری های فرقه ای در منطقه از جمله سوریه، و دیگر مسائل. اما این توافق ممکن است فرصت جدیدی را برای همکاری در مواردی که دو طرف در آنها نگرانی و یا منافع مشترک دارند ایجاد کرده و موجب درک بهتر مردمان ایران و آمریکا از یکدیگر شود. با توجه به آنکه موضوع هسته ای حل شده امیدوارم که دولت های دو کشور اختلافات گذشته را کنار گذاشته و شروع به گفتگو درباره این کنند که چگونه می توانند در مورد مسائلی که مشکل هر دو کشور محسوب می شود همکاری کنند.
س - واکنش کنگره بویژه جمهوریخواهان به این توافق چگونه خواهد بود؟ ایا اقدامات آنها به زیان توافق خواهد بود یا به اجرای آن کمک خواهد کرد؟
در هفته ها و ماه های آتی از سوی برخی از اعضای کنگره واکنشی سخت و منفی در انتظار این توافق است زیرا آنها مایل بودند که شاهد توافق بهتری باشند. در این میان برخی ترجیح می دادند که توافقی حاصل نشود و برخی دیگر از اعضای کنگره نیز نمی توانند به راحتی توافق با کشوری را قبول کنند که در طول سالیان گذشته مشکلات زیادی را با آن داشته اند.
برخی از اعضای کنگره نیز چون مخالف اوباما هستند با این توافق مخالفت می کنند. هیچ یک از گروه های حاضر در این توافق به همه آن چیزی که می خواستند نرسیده اند اما با این وجود هم ایران و هم کشورهای 1+5 به اهداف اصلی و منافع ملی خود رسیده اند. این همان روشی است که دیپلماسی کار می کند و بسیاری از اعضای کنگره آمریکا همانند افراطیون حاضر در هر کشوری این نکته را نمی فهمند.
با این وجود و با توجه به ارزیابی جزئیات توافق انجام شده و همچنین در نظرگرفتن گزینه های ناخوشایند، هنوز تعداد قابل توجهی از اعضای کنگره وجود دارند که از توافق حمایت کرده و اجازه اجرای توافق هسته ای حاصل شده میان ایران و 1+5 را می دهند.
س - آیا این توافق تاثیری بر انتخابات آتی آمریکا دارد و آیا عاملی برای موفقیت حزب دموکرات در انتخابات 2016 محسوب می شود؟
این توافق همراهی باراک اوباما با مردم امریکا را تقویت می کند. اینکه آیا تاثیری بر انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده خواهد داشت یا خیر هنوز کاملا مشخص نیست. اما هر کسی که به عنوان رئیس جمهور بعدی امریکا انتخاب شود این نکته را مورد تائید قرار می دهد که توافق هسته ای انجام شده بر اساس منافع امنیت ملی آمریکا بوده و کنار گذاشتن این توافق تاثیرات منفی بسیار زیادی برای امنیت آمریکا و امنیت بین الملل خواهد داشت.
س - به نظر شما با توجه به حصول توافق هسته ای و به رسمیت شناخته شدن فعالیت صلح آمیز هسته ای جمهوری اسلامی، اسرائیل از این پس چه رویکردی را در قبال ایران خواهد داشت؟
دیدگاه بنیامن نتانیاهو و ساختار امنیتی اسرائیل درباره توافق هسته ای ایران با یکدیگر متفاوت است. نتانیاهو هر کاری را که بتواند در مخالفت با این توافق انجام می دهد اما بسیاری دیگر از مقامات اسرائیلی این توافق را به عنوان عاملی که توانسته با موفقیت یکی از هراس های امنیتی آنها را از بین ببرد به شمار می آورند و این افراد در گذر زمان از این توافق حمایت کرده و نسبت به آن قدردان خواهند بود.
وضعیت خاورمیانه به گونه ای است که به نظر من ایران را در بلند مدت در وضعیت خاصی قرار خواهد داد که در این وضعیت توافق انجام شده میان ایران و 1+5 نشان می دهد که مذاکره با کشورهایی که زمانی با یکدیگر دشمن بوده اند یک مسیر خوب و مفید برای یافتن راهی برای همزیستی مسالمت آمیز است.
منبع:مشرق