روایت‌های رسمی آمریکا شلیک به هواپیمای مسافربری ایران در ۲۵ سال پیش را اقدامی می‌دانند که به اشتباه صورت گرفته است و این در حالی است که اسناد و کارشناسان مستقل روایت دیگری از این حادثه غم‌انگیز دارند.

به گزارش حافظ، 27 سال پیش در چنین روزی، در تاریخ 12 تیر سال 1367، ناو جنگی «یو‌اس اس وینسنس» متعلق به نیروی دریایی آمریکا یک فروند هواپیمای ایرباس مسافربری شرکت هواپیمایی ایران‌ایر که بر فراز خلیج فارس در حال پرواز بود را سرنگون کرد و موجب مرگ تمامی 290 سرنشین آن که 46 نفر از آنها کودک بودند، شد.
دولت آمریکا پس از این حادثه دلخراش، نه تنها مسئولیت آن را به عهده نگرفت، بلکه هیچکدام از خدمه ناو وینسنس را تحت پیگرد قرار نداد و حتی به ویل راجرز، فرمانده این ناو جنگی در پایان خدمتش، مدال افتخار اهدا کرد.

مقامات نظامی آمریکا پس از این حادثه ادعا کردند در هدف قرار دادن این هواپیمای مسافربری دچار اشتباه شده‌اند. مقامات نظامی آمریکایی همچنین ادعا کردند که هواپیمای ایرباس ایران در خارج از مسیر هوایی پرواز می‌کرده و رزم‌ناو آمریکایی نیز 7 بار اخطار رادیویی برای هواپیمای ایران مخابره کرده ولی جوابی دریافت نکرده است. با این حال، این ادعاها در سایه شواهد بعدی، رنگ باختند.

گزارش زیر نگاهی است به اظهارات مقامات آمریکایی و سپس نظرات کارشناسان مستقلی که بر این ادعاها خط بطلان کشیده‌اند.

دریاسالار «ویلیام کرو»، فرمانده ستاد مشترک نیروی دریایی آمریکا در نشست خبری وزارت دفاع آمریکا، یکشنبه 3 جولای 1988 در پنتاگون درباره پرواز مسافربری شماره 655 شرکت هواپیمایی ایران ایر:

«با تأسف باید بگویم، ظاهراً ناو یو اس اس وینسنس در یک اقدام دفاعی مناسب در خلیج فارس به یک هواپیمای مسافربری ایران شلیک کرده و باعث سقوط آن شده است.»

«مسیر این هواپیمای غیرنظامی به گونه‌ای بوده که مستقیم به سمت پایین و رو به یو اس اس وینسنس رو به حرکت بوده که در آن زمان با پنج قایق تندروی بوگهامار که به نیروهای ما حمله کرده بودند، درگیر بوده است. وقتی که هواپیمای مذکور به اخطارهای مکرر ما توجهی نکرد،  وینسنس به سمت این هواپیما شلیک کرد تا از خودش دربرابر هر گونه حمله احتمالی محافظت کند.»

«تنها منفعت آمریکا در خلیج فارس صلح است و این تراژدی بر نیاز بر دستیابی هر چه سریعتر به این هدف تأکید می‌کند.»

منبع: اسناد عمومی روسای جمهوری آمریکا: رونالد ریگان، 1988 ـ 1989

گزارش کاخ سفید، دوشنبه 4 جولای 1988 با عنوان به اقدام نظامی آمریکا خطاب به کمیته امور خارجی

رونالد ریگان: در تاریخ 3 جولای 1988 یو اس‌اس وینسنس و یو‌اس‌اس مانتگومری  در حال انجام عملیات در آبهای بین‌المللی خلیج فارس، در نزدیکی تنگه هرمز بودند. شایان ذکر است در روز 2 جولای مانتگومری به سیگنال‌های خطری از یک تانکر هلندی واکنش نشان داده بود که هدف حمله قایق‌های کوچک ایرانی قرار گرفته بود. با در دست داشتن نشانه‌هایی مبنی بر اینکه حدود 12 کشتی کوچک ایرانی جمع شده بودند تا به این کشتی تجاری حمله کنند، ناو وینسنس یک بالگرد لامپس مارکس را برای انجام یک مأموریت گشت‌زنی روانه حریم هوایی آبهای بین‌المللی کرد تا موقعیت را ارزیابی کند. وقتی که بالگرد مذکور تنها به چهار مایل دریایی رسیده بود، قایق‌های کوچک ایرانی به سمت آن شلیک کردند (در این زمان وینسنس 10 مایل دریایی از صحنه فاصله داشت). بالگرد لمپر آسیب ندید و به سرعت به وینسنس برگشت.

در زمانی که وینسنس و مانتگومری در حال نزدیک شدن به گروههای قایق‌های ایرانی بودند، دست‌کم چهار عدد از قایق‌های کوچک به سمت ناوهای جنگی آمریکا برگشتند و شروع به محاصره آن کردند. در این زمان هر دو ناو جنگی به سمت قایق‌های کوچک شلیک کرده و باعث غرق دو قایق و صدمه به یک قایق سوم شدند. در کمال تأسف، در خلال واکنش امریکا به حملات ایرانیان، یک هواپیمای مسافربری ایران توسط وینسنس هدف قرار گرفته و سقوط کرد.

اقدامات نیروهای آمریکایی در واکنش به حمله از جانب قایق‌های ایرانی در راستای حق طبیعی ما برای دفاع از خود بوده که در بند 51 منشور سازمان ملل تصریح شده است.


منبع:مشرق