برنامه‎های اوقات فراغت باید با توجه به واقعیت‌های اجتماعی و شرایط روز و ضرورت‌های فرهنگی مطابق با سلیقه و خواست نوجوانان و جوانان انجام شود و نهادها هم در اجرای آن منسجم شوند.

به گزارش مشرق، اوقات فراغت همواره بستر مناسبی برای بروز خلاقیت‌ها و استعدادهای افراد است، به‌ دلیل اینکه ذهن انسان به فعالیت خاصی مشغول نیست و می‌تواند با خیالی آسوده به مباحث مورد علاقه خود بپردازد.
باور برخی افراد بر این است پس از گذراندن اوقات تحصیلی و فشار فکری ناشی از گذراندن امتحانات اوقات تابستان فرا می‌رسد، در حالی‌ که تنها اوقات فراغت مربوط به تعطیلات تابستانی نیست، بلکه مربوط به تمام طول سال است.
اوقات فراغت پیوند تنگاتنگی با شخصیت و زندگی معنوی و فرهنگی افراد دارد که باید والدین به این موضوع توجه کنند، همچنین والدین نباید تأکید داشته باشند که اوقات فراغت فرزندشان با حضور در کلاس تقویتی و باشگاهی خاص پر شود و باید به باورها و نیازهای آنان توجه ویژه‌ای داشته باشند، در غیر اینصورت ممکن است زمینه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی فراهم شود.
* نبود مدیریت واحد برای اجرای هرچه بهتر طرح‌ها
کارشناس امور اجتماعی در گفت‌وگو با فارس، گفت: اوقات فراغت به معنای فرصت‌هایی است که افراد در آن به فعالیت‌هایی می‌پردازند که مهم‌ترین هدف آن پاسخ‌گویی به احساسات درونی و کسب لذت است.
ابراهیم اندرخورا بیان کرد: مفهومی که در بسیاری از خانواده‌ها و سازمان‌های متولی به‌درستی مورد توجه قرار نگرفته و به‌جای توجه به نیازها و درخواست‌های منطقی فرزندان، اهداف و برنامه‌های از پیش تعیین‌ شده مبنای طراحی و اجرای برنامه‌ها بوده‌ است.
وی تصریح کرد: کلاس‌های تقویتی، آموزش و یادگیری دروس پایه و فعالیت‌های اجباری از جمله فعالیت‌هایی بوده که در سال‌های گذشته با عنوان اوقات فراغت انجام شده است، در صورتی‌ که این نیازها و باورهای نوجوانان و جوانان است که باید به‌درستی شناسایی، برنامه‌ریزی و در قالب طرح‌های جذاب اجرا شود.
اندرخورا ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات موجود در اجرای این طرح‌ها در سنوات گذشته نبود، یک مدیریت واحد برای اجرای هرچه بهتر طرح‌ها بود که منابع و امکانات موجود در دستگاه‌ها و سازمان‌ها به‌صورت اختصاصی و در بسیاری موارد سلیقه‌ای و به‌دور از استانداردهای پذیرفته‌شده و تنها با اهدافی که پایانش به گزارش‌های مصور و جذاب ختم می‌شود، مورد استفاده قرار گرفته است.
وی یادآور شد: با نگاهی گذرا به آمارهای موجود و ارائه‌شده از سوی دستگاه‌های مختلف بیشتر می‌توان به این موضوع پی برد که طی سال‌های گذشته بودجه میلیاردی هزینه شده و زمان‌های طی شده به‌ویژه در ایام تابستان تا چه میزان علمی بوده و در کدام گزارش تخصصی نقد و تحلیل منطقی و با هدف غنی‌سازی صورت پذیرفته است.
کارشناس امور اجتماعی با بیان اینکه آنچه که باید به‎عنوان یک واقعیت پذیرای آن باشیم، این مهم است که برای آسیب‌شناسی و انتخاب شیوه و راهکار مناسب الزاماً باید از افراد متخصص به‌ویژه در حوزه علوم اجتماعی، روان‌شناسی و تربیتی بهره گرفت، تصریح کرد: با توجه به واقعیت‌های اجتماعی و شرایط روز و ضرورت‌های فرهنگی مطابق با سلیقه و خواست نوجوانان و جوانان طراحی و صورت گیرد.
اندرخورا اضافه کرد: از آن مهم‌تر داشتن یک برنامه جامع است که در آن برنامه‌ها به‌صورت هدفمند و حداقل پنج‌ ساله برای اندازه‌گیری صحیح اثربخشی و کارایی آن در قالب پروژه‌های مستمر فرهنگی باید مورد توجه قرار گیرد.
وی بیان کرد: در همه کشورهای توسعه‌یافته طرح‌های اوقات فراغت در قالب تورهای تفریحی، تاریخی و به‌ویژه در حوزه‌های هنری مانند موسیقی، نقاشی، خطاطی و ورزشی به‌صورت انفرادی و گروهی برنامه‌ریزی می‌شود.
کارشناس مسائل اجتماعی با اعلام اینکه برگزاری کلاس تقویتی، کنکور و طرح‌های اجباری با روح اوقات فراغت مطابقت ندارد، اظهار کرد: طرح‌های تکراری و بدون خلاقیت تنها برای انجام وظیفه و صرف هزینه به‌طور حتم به‌نفع جامعه، سازمان‌ها، خانواده، نوجوانان و جوانان نیست.
اندرخورا تصریح کرد: پاسخ‌گویی به این سه سوال «کجا هستیم؟ ـ آخرین وضعیت موجود ـ کجا باید باشیم؟ ـ ایده‌آل و انتظار ما پس از تحقق برنامه‌ها چیست ـ و چگونه و چه برنامه‌ای و چه طرح هدفمندی می‌تواند فاصله بین شرایط موجود و شرایط مورد انتظار را کوتاه کند؟» می‌تواند در طراحی و تدوین راه‌گشا باشد.
وی بیان کرد: توصیه ما به خانواده‌ها این است که ایام تابستان برای استراحت، تفریح و سرگرمی عاقلانه و آگاهانه است و برای تحقق اوقات فراغت مفهوم اصلی باید فرزندان‌مان و علایق آنان را بشناسیم و انتظارات خود، آگاهانه فضا مناسب تصمیم‌گیری را برای نوجوانان و جوانان فراهم کنیم.
کارشناس مسائل اجتماعی خاطرنشان کرد: آرامش، مهربانی و عشق سه عنصر اساسی تاثیرگذار بر فراهم کردن بستر لازم و کافی برای طراحی و اجرای قوی‌تر برنامه‌های اوقات فراغت به‌ویژه در ایام تابستان و ساعت‌های اضافی در طول سال دارد.
اندرخورا اضافه کرد: به هر حال اوقات فراغت زمانی به‌درستی مورد توجه قرار می‌گیرد که انتظارات، انگیزه‌ها و علایق نوجوانان و جوانان به‌درستی شناسایی و تجزیه و تحلیل شده و در قالب برنامه‌های هدفمند و به‌صورت آگاهانه طراحی و اجرا شود.
* تعیین نرخ کلاس‎ها با توجه به شرایط منطقه‎ای
معاون پرورشی و فرهنگی اداره‌کل آموزش و پرورش مازندران در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به فعالیت 46 کانون فرهنگی و تربیتی و 28 مرکز دارالقرآن در استان، اظهارکرد: امسال در برنامه‌های اوقات فراغت علاوه بر استفاده از مدارس، 800 پایگاه اوقات فراغت درنظر گرفته شده است.
محمد شعبانی با بیان اینکه مدارس آموزش و پرورش به لحاظ احساس امنیت نسبت به مراکز فرهنگی مجاز مورد استقبال است، گفت: نرخی که برای کلاس‌ها تعریف می‌شود به شرایط بومی، اقلیمی و منطقه‌ای است.
وی با بیان اینکه اوقات فراغت مختص تابستان نیست بلکه مربوط به تمام طول سال است، افزود: در تابستان برنامه‌های اوقات فراغت از شدت بیشتری برخوردار است باید برای اوقات فراغت برنامه‌ریزی شود.
معاون پرورشی و فرهنگی اداره‌کل آموزش و پرورش مازندران خاطرنشان کرد: برای استفاده از ظرفیت‌ها باید شرایطی فراهم شود که از این توانایی استفاده شود.
شعبانی با اشاره به اینکه مشکل نهادها در بحث اوقات فراغت موازی‌کاری است، اضافه کرد: نهادها به‌جای اینکه انسجام فرهنگ داشته باشند، رقیب فرهنگ محسوب می‌شوند.
وی تصریح کرد: نیاز است در بحث اوقات فراغت حمایت بیشتری از آموزش و پرورش داشته باشند.
* باشگاه‌ها حق عدول از نرخ‌ها را ندارند
مدیرکل ورزش و جوانان مازندران در این باره به خبرنگار فارس، گفت: در بحث اوقات فراغت از تمام ظرفیت‌های باشگاه‌های خصوصی، اماکن دولتی و سایر دستگاه‌ها دارای اماکن ورزشی برای دختران و پسران با برنامه‌ریزی مدون و دقیق استفاده شود.
حسین‌زادگان با بیان اینکه تلاش ما این است حداقل فعالیت‌های بدنی که از طریق سیستم ساماندهی پر شود، تصریح کرد: طرح علاقه‌مندی ورزشکاران سنجیده شود و با همکاری آموزش و پرورش، دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی تلاش می‌شود اوقات فراغت به‌صورت بهینه در حوزه ورزشی فعال شود.
وی درباره دریافت نرخ‌های متفاوت باشگاه‌های ورزشی، بیان کرد: براساس رشته‌ها و باشگاه‌های مختلف نرخ دریافت می‌شود، اگر هر باشگاهی نتواند رضایت مردم را کسب کند، پروانه آن لغو می‌شود.
مدیرکل ورزش و جوانان مازندران با بیان اینکه باشگاه‌ها حق عدول از نرخ‌ها را ندارند، ادامه داد: اگر باشگاهی نتواند رضایت مردم و سرویس مناسبی از لحاظ ورزشی و بهداشتی ارائه دهد، پروانه آن لغو می‌شود.
حسین‌زادگان یادآور شد: واحد بازرسی، واحد امور باشگاه‌ها به شکایت‌های مردم رسیدگی می‌کنند و مأموریت آنان این است به‌صورت نوبه‌ای در تمامی آیتم‌ها فعالیت باشگاه‌ها را مورد بازرسی قرار می‌دهند.
وی با اعلام اینکه درحال حاضر مهم‌ترین مشکل ما، بحث موازی‌کاری است، اضافه کرد: در بحث ستاد ساماندهی با تعامل استانداری همه دستگاه‌هایی که می‌توانند برای اوقات فراغت جوانان پای کار بیایند در سیستم تعریف می‌شوند تمام تلاش ما این است که موازی‌کاری از بین برود امیدواریم امسال شاهد ساماندهی خوب در حوزه اوقات فراغت باشیم.
مدیرکل ورزش و جوانان مازندران در پایان اظهار کرد: امیدواریم بتوانیم با تعامل بخش خصوصی و همکاری بخش دولتی برنامه‌ریزی خوبی در این راستا داشته باشیم.
به گزارش فارس، اوقات فراغت مهم‌‌ترین اوقات افراد است که تضمین‌کننده سلامت و بهداشت روانی انسان است توجه مستمر وبی‌وقفه به اشتغال سبب خستگی جسمی و ذهنی شده به‌گونه‌ای که فرد نشاط و شادابی خود را از دست می‌دهد، لزوم توجه به این مهم به‌ویژه برای نوجوانان و جوانان که نسل‌های آینده ما هستند، بیش از پیش احساس می‌شود.