تحولات میدانی در مناطق جنوبی سوریه که در قالب نبرد شدید ارتش سوریه و نیروهای مقاومت با گروه های شورشی جریان دارد، این روز ها به شدت در عرصه بین المللی مورد توجه قرار گرفته است. یک روزنامه لبنانی در گزارشی به بررسی آخرین تحولات مربوط به نبرد در این منطقه و وضعیت نیروهای حاضر، از جنبه داخلی و ارتباطات خارجی پرداخته است.

 روزنامه لبنانی «الاخبار» در مطلبی به بررسی آخرین تحولات میدانی در جنوب سوریه پرداخته و می نویسد، در نخستین گام از نبرد ها برای آزادسازی جنوب سوریه از گروه های شورشی ـ که مورد حمایت اردن و رژیم اسرائیل هستند ـ نیروهای ارتش سوریه به همراهی نیروهای حزب الله و افسران ایرانی، موفق به پیشروی هایی شده اند.

از سوی دیگر، گروه های مسلح شورشی، اتاق جنگی را در اردن تشکیل داده اند که تحت نظارت اردن، آمریکا، فرانسه و عربستان است و رژیم اسرائیل نیز وظیفه تأمین اطلاعاتی این اتاق جنگ را بر عهده دارد.

در این مطلب که به قلم سردبیر روزنامه مذکور به نگارش درآمده، اشاره شده که در جبهه جنوب سوریه، اکنون برای محور مقاومت این موضوع آشکار شده که تلاش های طرف مقابل طی یک سال و چند ماه گذشته، در راستای دستیابی به پیشروی های کیفی در درعا و قنیطره بوده است. چنین پیشروی به شورشیان اجازه می دهد، خود را به حومه جنوبی دمشق نزدیک کرده و حملاتی را علیه پایتخت ترتیب دهند.

به واسطه مجموعه ای از عوامل سیاسی و نظامی، گروه های شورشی توانستند تا پایان سال گذشته میلادی به پیشروی های مهمی در این مناطق دست پیدا کنند. در این راستا، آن ها توانستند به شرایطی نزدیک شوند که تحت آن، حومه درعا و قنیطره را کامل به مناطق جنوبی پایتخت متصل کنند.

شورشیان همچنین توانستند بر مجموعه ای از تپه های به هم پیوسته تسلط پیدا کنند که می تواند یک خط تهامی قابل توجه را علیه دمشق تشکیل دهد. در نتیجه این تحولات، محور مقاومت ناچار به تهیه نقشه عملیاتی شد که بر اساس آن، طی چند هفته اطلاعات لازم جمع آوری شده و ضمن شناخت واقعیت های عرصه میدانی، آماده سازی های لازم از جنبه نظامی و لجستیکی انجام گیرد.

پس از انجام این اقدام، محور مقاومت یک برنامه علمیاتی را تدوین کرد که توسط ارتش سوریه، مقاومت لبنان و نیروهای ایرانی تهیه شده بود. اساس این برنامه، کسب پیشروی هایی به منظور بازپس گیری مواضع اصلی بود که ارتباطات و مواصلات مدنظر طرف مقابل را قطع کند.

این مهم در جریان مجموعه عملیات های هفته گذشته حاصل شد. اکنون می توان گفت که محور مقاومت، امنیت خط دفاعی دمشق را تأمین کرده و تصمیم دارد طی روزهای آینده نیز به عملیات خود ادامه دهد. این امر به نیروهای مقاومت اجازه خواهد داد تا خط دفاعی را بیش از پیش مستحکم ساخته و قبل از پیشروی به سوی مواضع استراتژیک تر ـ از جمله مناطقی که مستقیم امکان نظارت بر مناطق تحت اشغال اسرائیل را می دهد و همچنین مناطقی که سرویس های اطلاعاتی اردن، فرانسه، آمریکا، انگلیس و عربستان در آن فعال هستند ـ مراکز فرماندهی و کنترل خود را در امتداد خط دفاعی برقرار سازند.

آنچه اکنون مشخص شده اینکه نتایج این مجموعه اقدامات، تنها به جنوب سوریه محدود نمی شود، بلکه بر روحیه و توانایی های گروه های مسلح در حومه دمشق و مناطق مختلف قوته نیر تأثیر می گذارد. نشانه هایی وجود دارد، مبنی بر اینکه عملیات های جنوب سوریه، بخت موفقیت در آزادسازی این مناطق از کنترل شورشیان را افزایش داده است.

نگرانی پادشاه اردن

در طرف مقابل، اتاق جنگ اردن اکنون در وضعیت هشدار قرار گرفته است. همین امر درباره نیروهای حاضر در منطقه جولان نیز اتفاق افتاده است. در پایتخت اردن، رژیم این کشور همچنان مدعی است که دخالتی در آنچه در سوریه در حال رخ داده است، ندارد. در همین راستا، پیام هایی از سوی دولت اردن مبنی بر عدم دخالت در وقایع مذکور ارسال شده است.

به گفته مقامات ارشد دولت سوریه، دولت در این موضوع با درایت عمل کرده و این موضوع را در نظر داشته که دولت اردن، از سوی غرب و برخی دولت های عربی تحت فشار شدیدی قرار دارد؛ اما دمشق دیگر نمی تواند سکوت کرده و نوع رفتار پادشاه اردن درباره سوریه را تحمل کند.

دولت سوریه تاکنون بار ها اطلاعاتی مفصل و مستند درباره آنچه در قلمرو اردن در جریان است ـ از جمله آموزش و تسلیح شورشیان ـ برای طرف اردنی فرستاده، ولی اردن آن ها را انکار کرده است. حتی زمانی که به نام اردوگاه های آموزشی شورشیان سوری در اردن اشاره شد، دولت اردن مدعی شده این اردوگاه ها برای آموزش ارتش خود این کشور است.

به هر حال، آنچه مشخص شده این است که اردن صرفاً به عنوان یک «گذرگاه» برای رفت و آمد شورشیان و آموزش آن ها عمل نکرده، بلکه به شریک تمام عیار گروه های شورشی در سوریه تبدیل شده است. در حقیقت، اردن این سودا را در سر دارد که از طریق حمایت همه جانبه از گروه های شورشی، بر منطقه «حوران» سوریه تسلط پیدا کند.

هرچند صداهای مخالف سیاست های پادشاه اردن هنوز به سطح یک اعتراض داخلی در این کشور نرسیده، روند وقایع می تواند در زمان تغییر کرده و به فشاری مستقیم علیه دولت و مردم اردن تبدیل شود، زیرا تصمیم محور مقاومت، صرفاً یک تصمیم تاکتیکی نیست. در حقیقت، هرچند محور مقاومت در حال حاضر تمایلی به درگیر شدن خارج از منطقه عملیاتی ندارد، این موضوع را در ذهن دارد که طرف های خارجی موضع بی طرفانه نداشته و گروه های شورشی از حمایت خارجی برخوردار بوده و خواهند بود.

این حمایت خارجی، به طور خاص از اتاق جنگ اردن، دولت اردن و نیز رژیم اسرائیل به شورشیان می رسد. در نتیجه، محور مقاومت برنامه خود را در مناطق جنوبی سوریه تغییر نخواهد داد و در حال بررسی این موضوع است که چطور می توان به بهترین شکل ممکن وارد تعامل با طرف هایی شد که سعی دارند از طریق گروه های مسلح بر دولت سوریه فشار وارد کنند.

نگرانی رژیم اسرائیل

در میان اسرائیلی ها، سطح بالاتری از نگرانی وجود دارد که به امنیت استراتژیک رژیم اسرائیل مرتبط است. صهیونیست ها این موضوع را احساس می کنند که یک وضعیت استراتژیک جدید در چند کیلومتری مناطق استقرار آن ها در حال شکل گیری است.
در عمل، این احساس نه در پی عملیات های اخیر مقاومت، بلکه مدت زمانی پیش از آن به وجود آمده بود. حمله رژیم اسرائیل در قنیطره که به شهادت چند تن از نیروهای حزب الله و یک فرمانده ایرانی منجر شد، یکی از نشانه های این امر بود. البته پاسخ حزب الله به این حمله نشان داد که نیروهای مقاومت در برابر اقدامات اسرائیلی ها در این منطقه سکوت نخواهند کرد.

آنچه اکنون به شدت اسباب نگرانی صهیونیست ها را فراهم کرده، درک این مطلب است که جبهه شمالی این رژیم دیگر مجموعه ای از مناطق نظامی و جغرافیایی مجزا نیست، بلکه یک جبهه متشکل واحد است که در آن هماهنگی نظامی، سیاسی و امنیتی شدیدی وجود دارد. به این ترتیب، چالش اصلی پیش روی رژیم اسرائیل این است که چگونه با تحولات جاری در این منطقه برخورد کنند.