بر اساس یک قاعده منطقی

حافظ نیوز/ محمود فریدونی - سرویس اقتصادی - در اوایل دهه نود میلادی، هنگامی که سیاستگذاری های کلان دولت کره جنوبی در بخش صنعت خودرو اعلام گردید، مقرر شد طی یک سند چشم انداز بیست ساله صنعت خودروسازی این کشور به رشدی برسد که در رقابت با برندهای معروف خودروسازی در دنیا بتواند به رقابت پرداخته و فروش گسترده خودروهای تولید کشور کره جنوبی، درامد سرشاری را نصیب این کشور کند. کره ای ها هنوز به خاطر دارند که در اوایل دهه نود میلادی مسئولان این کشور بر پرده تلویزیون ظاهر می شدند و از مردم درخواست می کردند تا خودروهای تولید داخل همچون محصولات «کیا موتورز» را خریداری کنند به این امید که صنعت خودروسازی این کشور رونق بگیرد و بتواند پله های پیشرفت را به کمک مردم این کشور یکی پس از دیگری طی کند. دو دهه گذشت و محصولات بی کیفیت دهه نود کره جنوبی، امروز جای خود را به خودروهای با کیفیت و مرغوبی داده است که نه فقط نیاز مردم کره را تامین می کند بلکه به اقصی نقاط جهان نیز صادر شده و سالانه میلیاردها دلار سود برای این کشور به همراه دارد.
مردم کره جنوبی، نزدیک به یک دهه با خرید محصولات بی کیفیت «کیا موتورز» توانستند از آن حمایت همه جانبه به عمل آورند و سرانجام به نتیجه مطلوب برسند، اما مردم ایران نه یک دهه بلکه بیش از سه دهه است که در یک بازار انحصاری و غیر رقابتی، از سر ناچار از محصولات بی کیفیت دو غول خودروسازی داخلی حمایت کرده اند و معلوم نیست برای رسیدن به جایی که این دو بتوانند حداقل نیاز داخل را براورده کنند چند سال و بلکه دهه دیگر باید سپری شود!
بر اساس یک قاعده منطقی در عالم اقتصاد، اگر تولید محصولی مقرون به صرفه اقتصادی نباشد، توجیه عقلانی برای تولید آن نیز وجود ندارد، این در حالی است که معلوم نیست بر اساس کدام منطق اقتصادی، خودرویی مثل پراید همچنان با همان پلتفرم دو دهه پیش با هزینه ای در حدود بیست میلیون تومان تولید و به فروش می رسد! خودرویی که از کمترین استانداردهای روز صنعت خودروسازی دنیا نیز بی بهره است؛ از جمله نداشتن پایداری ابعادی در صورت وارد شدن تنش های ناگهانی(مانند تصادفات) نداشتن ایربگ(کیسه هوا) و سپر و بدنه مستحکم و ایمن، عدم حفظ تعادل خودرو در صورت قرار گرفتن در معرض تنش های برشی و نهایتا ایرادات اساسی در طراحی آیرودینامیک خودرو، از جمله ایراداتی هستند که نه تنها در پراید، بلکه در بسیاری از خودروهای تولید داخل می توان آن را یافت. در حالی که مصرف سرانه بنزین در خودروهای تولید شده تحت استاندارد یورو به مرز 4 الی 5 لیتر در صد کیلومتر رسیده است، بسیاری از خودروهای تولید داخل عملا همچنان دو برابر سرانه استاندارد جهانی سوخت مصرف می کنند و دولت های مختلفی نیز که بر سر کار می آیند، برای حل معضل کمبود بنزین در کشور نه در پی اصلاح مصرف سوخت خودروهایی که تا دو برابر استاندار جهانی مصرف می کنند بلکه در پی احداث پالایشگاه های جدید و حتی واردات بیشتر بنزین از خارج هستند!
در صورتی که امکان رقابت عادلانه میان تولید کننده داخلی و خارجی وجود داشته باشد و تعرفه واردات خودرو به صفر برسد، آیا آنگاه عامّه مردم باز هم ترجیح خواهند داد با مبلغی در حدود بیست میلیون تومان، از خودرویی چون پراید استفاده نمایند و یا روی به محصولات استاندارد و برتر خارجی خواهند آورد؟ این در حالی است که امروزه تعرفه بسیار بالای واردات خودرو سبب شده است بازاری انحصاری برای کارخانجات ایران خودرو و سایپا به وجود بیاید اما پرسش اساسی این است که آیا هدف از وضع تعرفه بالا برای واردات خودرو این بوده است که این دو غول خودروسازی بیش از دو دهه به تولید انواع پیکان و یا پراید بپردازند و ذره ای به فکر تنوع و افزایش کیفی محصول خود نباشند؟ مصرف کننده داخلی تا کی باید تحت عنوان حمایت از تولید ملی چوب محصولات بی کیفیت و فاقد استاندارد داخلی را بخورد و از بابت آن متضرر شود؟ چه زمانی شاهد آن خواهیم بود که اگر تعرفه واردات خودرو به صفر رسید، تولیدات داخل پا به پای محصولات خارجی در بازار آزاد به رقابت می پردازند و با اقبال مواجه می شوند؟ هم اکنون بیش از سه دهه برای تحقق این امر سپری شده، چند دهه دیگر باید به انتظار نشست تا شکوفایی صنعت خودرو را شاهد باشیم؟
و اما در جدیدترین اتفاق رخ داده در این زمینه، شورای رقابت که اساسا برای حمایت از مصرف کنندگان و تعیین عادلانه قیمت ها به وجود آمده است، قیمت خودروهای تولید داخل را اعلام کرد که با افزایش بعضا سی درصدی نسبت به چند ماه گذشته مواجه بوده است، بر این اساس قیمت جدید خودروها را به شرح زیر اعلام شد:
پژو 405 اس ال ایکس: 30  میلیون و 301 هزار و 728 تومان
پژو 405 دو گانه سوز: 30 میلیون و 117 هزار 611 تومان
پژو 206 تیپ 5 :  34 میلیون و   114 هزار 631 تومان .
پژو 206 صندوق دار V8:   قیمت جدید 34 میلیون و 649 هزارو 568 تومان.
رانا:  32میلیون 31 هزارو 643 تومان با  درصد افزایش.
پژو پارس جدید: 34 میلیون 880 هزارو 894 تومان .
پژو پارس دو گانه‌سوزک 36 میلیون 420 هزارو 422 تومان
پژو پارس (TU5) قیمت جدید: 36 میلیون و 70 هزارو 349 تومان
سمند ال ایکس EF7 دو گانه سوز:  31 میلیون و 771 هزارو 155 تومان.
سمند ال ایکسEF7 بنزینی: 29 میلیون 513 هزارو 549 تومان
سمند سورن: 33 میلیون و 126 هزارو 355 تومان.
سمند بهینه ای ام اس : 27 میلیون 59 هزارو 335 تومان ‌ٍّ
پراید 131 اس ال:  19 میلیون و 595 هزار تومان.
سایپا 131 اس ایکس : 20 میلیون 122 هزار تومان
ساپیا 132 اس ال: 19 میلیون و 685 هزار تومان
تیبا  اس ایکس 24 میلیون و 183 هزار تومان
به راستی اگر نمی توان پراید را با قیمت تمام شده کمتری تولید کرد چه اصراری برای تولید و عرضه آن با قیمتی در حدود 20 میلیون تومان وجود دارد؟ چرا قیمت پراید باید با قیمت خودروهای روز کارخانجاتی چون پژو و سیتروئن برابری کند ولی کیفیت آن به هیچ عنوان قابل قیاس با آنها نباشد؟ آیا بازار انحصاری عرضه خودرو در داخل حاشیه امنی برای تولید کنندگان خودرو به وجود نیاورده است که بر این اساس، سود بیشتر را ملاک کار خود قرار داده اند و به نیاز مشتری کمترین توجه را نمی کنند؟ آیا دولت تدبیر و امید خواهد توانست به وضعیت آشفته صنعت خودروسازی سر و سامان دهد؟