ایران ریپورتس98 نوشت: حضور خیرین در کاهش آمار زندانیان ،تامین مسکن ،راهسازی،مدرسه سازی ،حل بحران های پس از سیل وزلزله،حوزه بهداشت ودرمان ،ساخت مسجد،تامین آب ،تامین جهیزیه برای نوعروسان و شاید در مقوله های دفاعی  وپشتیبانی نیروهای مسلح حایز اهمیت  بوده است.
 سیاسی انگاشتن حوزه اقتصاد ،کشور را به سمت جریان فقیر سازی وتولید پدر خوانده درپوشش حامی هدایت کرده است. چراکه هر مشکلی را  با مدد خیرین حل وفصل می کنیم  وبطورقطع این حامیان با پر کردن خلا دولتی امتیازات ویژه ای رانیز مطالبه می کنند.
هرچند باید به این نکته توجه نمود که دولت به نمایندگی از هشتادمیلیون نفر ایرانی موظف به ساماندهی اقتصاد  کشور است وبابرخورداری از فرصت هاودراختیار داشتن منابع  بایدبه زایش ثروت  و بهبود وضعیت معیشتی موکلین خودکمک کند ویکی ازمهمترین راهها برای دستیابی به این مهم  پرداختن به  اصل ساماندهی مجدد دیپلماسی اقتصادی است.
درسنوات گذشته هر چند مدیران دولتی، ایران  را دارای تواتمندی وثروت بی شمار  معرفی کردند ودرمواجهه باسرمایه گذاران کشور رامهیای جذب سرمایه ها دانستند اما درعمل تمایلی به حضور سرمایه گذار واقعی نداشتند و از این جهت است که توفیقی در عمل مشاهده نشد وزیر ساخت اصلی که همان امنیت بود فراهم نشددرتعریف امنیت درحوزه اقتصاد باید به اموری چون تاخیر درروند سرمایه گذاری ووجود فساد سیستماتیک دردرون دستگاههای دولتی اشاره کرد.
درواقع حجم فساد درون دستگاهی و اختلاس وشعار های بدون عمل دربرخورد با فساد مجالی برای عرض اندام سرمایه گذار واقعی باقی نگذاشته است .لذا اقتصاد در شرایط پیچیده ای قراردارد که بی اعتمادی عامل اصلی آن است .
 در نگاهی دیگر به گذشته ،حال وآینده باید دید  ادامه تحریم‌های اقتصادی ومحدودیت های بانکی  علیه ایران  چه منافع وزیان هایی را  دربعد ملی  برای مردم دربر  داشته  وازطرفی  چه منافعی را برای کاسبان تحریم ایجاد کرده است که به هیچ قیمتی باتعاملات اقتصاد جهانی کنار نمی آیند .
 آنچه مسلم است  تورم و نایابی  کالا ازقبل  تحریم ها بردوش مردم خصوصا فقراسنگینی می کند  و ماجرای پر سود و صرفه دور زدن تحریم ها و حضور در بازار سیاه ملی و بین المللی وکسب  درآمدهای میلیاردی سهم نور چشمی هاست .
   رویدادی که مردم را بی اعتماد وتحت فشار قرار داده ودرمقابل گروهی را به ثروت های بادآورده بامشارکت تیم های فساد دارای قدرت در بدنه دولت رسانده است.
ذکر این نکته نیزحائز اهمیت است که مردم نجیبی ما همچنان درحال تحمل اخلال گران اقتصادی هستند با این امید که روزی ناجی ،نجات دهنده آنان از این مخمصه بزرگ است .
  همین داستان کرونا  چه ساخته  دست  بشر و چه مخلوق  طبیعت برای یک عده مرگ و برای بعضی ثروت وسرمایه باتغییر کاربری های یک شبه به ارمغان آورده است .
  نان شب داغ ترین سوژه خبری در این رابطه بود که البته دولت ناتوان در تامین آن برای کل جامعه ایرانی در قرنطینه بود.
 کرونا یک علم است. علم  قطع روابط اجتماعی و اقتصادی. کرونا محصول تضاد در عرصه سیاست  است. شکافی که کرونا در عرصه قدرت ایجاد کرد  با هیچ جنگی دربعد نظامی برابری نمی کند.
 هرچند دولت ما قصد دارد با عادی سازی روابط اجتماعی و  اقتصادی به رضایتمندی مردم دربعد نیازهای اقتصادی  دست پیدا کند اما به طور قطع این اقدام تلفات خاص خود را درپی  خواهد داشت.
 دولتی که وارث بدهکاری شدید دولت های قبلی بوده و به آن دامن زده ، بدون هیچ برنامه ای ، درعالم سیاست ادامه دهنده یک مسیر معیوب وبهبود ناپذیر است .چراکه درادامه اداره امور کشور تنها حربه اش مددخواهی از جامعه خیرین است.   امادولت در پس این به ظاهر نداری، مدد خواهی وتهی بودن خزانه کشور ازبرکت  اختلاس ها ، قادر به حمایت از اقشار ضعیف و آسیب دیده نیست.
شاید تمام لوتی گری دولت بهره‌گیری از توان خیرنی است که   معلوم نیست چرا از گردونه پرسش   از کجا آورده ای بیرون مانده اند ودراین روزهای سخت وبه رکود کشیده شده ایران وجهان چگونه تامین کننده این سرمایه های عظیم هستند.
 به نظر می رسد باید در دور آتی دولت ، امور  اجرایی را چه در بعد تشکیل پست نخست وزیری و یاتشکیل پست ریاست جمهوری به دولت خیرین و تیم اقتصادی فعال در این حوزه بسپاریم، خیرینی که برای خود تشکیلاتی منسجم دارند و قادرند با ثروت قارونی خود، کوه را جابجا کنند .
امروز شاهدیم که دراین شرایط اقتصادی  که متاثر از رکود  و تورم وفشارهای تحریمی است  بسیاری فعالین  اقتصادی اقدام به فروش طلا  وجواهرات اندوخته خودکرده‌اند تابتوانند چک های سررسید راپاس کنند.
گزارش های رسیده حاکی از آن است که صنف طلا وجواهر قادر به تامین نقدینگی فوری برای خرید و پاسخگویی به نیاز جمعیت فروشنده  نیست چراکه درچند روز گذشته اکثر مردم فقیروبه زیر خط فقر کشیده شده و آن دسته از تجار و صاحبان مشاغل زیان دیده  برای پاس کردن چک و یا تهیه یک وعده غذایی اقدام به فروش ذخایر طلای خانواده خود کرده‌اند.
باید بدون پرده عنوان کرد که شکست در جبهه اقتصادی به این معناست که دولت قادر به ساماندهی بازار ورفع نیاز های مردم نباشد ودر ساده ترین شکل موجود میتوان براین باور بود که مملکت زرخیز ما  حالا حاضر به تن دادن به قمار نفت در برابر غذا شده است .
دولت در شرایطی میتواند پاسخ نیاز های رمضانیه را بدهد که وارداتی در بین باشد وبا توجه به عدم توان تامین ارز ارزان قطعا وارد پروسه نفت در برابر غذا ویا در نگاهی دیگر زیر بار استقراض از کشور های حامی نظیر روسیه وچین رفته است .
نقطه سر خط – اقتصاد ایران در دوران پیش از کرونا هم دچار بحران های شدیدی بود . از جمله بحران های تولید وصادرات وعدم بازگشت ارز ناشی از صادرات به حوزه تولید برای تامین مواد اولیه .درواقع  این ارز ها یا براثر تحریم های بانکی باز گشت داده نشدندویا یک سناریوی تعریف شده از سوی صادر کنندگان برای انتقال مطمئن دارایی های خود درقالب ارز در آنسوی مرز ها بود که البته این سناریو منطقی تر است چراکه خاموشی خط تولید فقط به زیان کارگران سیاه بخت بود وصاحبان صنایع نه آنچنان خشم ناک بودند که سکته قلبی کنند ونه آنقدر عزادار که سیاه پوش شوند.
ما پیش از کرونا هم بازار های مصرف آنسوی مرزها را به همت بی کیفیتی وغیر استاندارد بودن از دست دادیم. در واقع دیپلماسی اقتصادی دولت با این همه شعار در بعد تدبیر وامید وبرجام  سمت وسوی کارسازی در حوزه اقتصاد نداشت . ما حتی فرصت حضور در کشور های منطقه که شاید درشمار متحدان عربی ما بودند را از دست داده ایم .حتی  این فرصت سوزی مجالی برای ترکیه بوجودآورد تا به سرعت جای خالی ما را درکشورهای هدف پر کند.   شاید به جرات بتوان گفت که مداخله سیاست در اقتصاد این عوارض را برای کشوردر پی داشته و دارد.
سیاستی خودخواهانه که بوی منافع فردی می‌دهد واگر اقتصاد بر روال خودش بود به درستی می توانست گلیمش را از آب بیرون بکشد اما وقتی اقتصاد ، سیاسی شد و سیاست ابزاری در دست اقلیت، این می‌شود که میبینید. این که  تولید در برابر واردات زمین گیر شده وحرفی برای گفتن ندارد، حکایت از تجارتی بزرگ وسیاه برعلیه استقلال یک کشوردارد .حالا بسیاری از نیازهای اساسی مردم خارجی است  و تولید داخلی به دلیل هزینه های بالا قابلیت رقابت  ندارد .اینک این پرسش مطرح است که چرا پس از چهار دهه شهار استقلال طلبی اما هزینه تولید تا این اندازه  بالا وکمر شکن و  قیمت اجناس داخلی افزایشی وتوان رقابت با  مشابه خارجی را ندارد .
پرواضح است که اراده ای برای این مهم وجود نداشته وکسانی نخواسته اند کار تولید واشتغال یک شبه روبه راه شود واگر نه چرا یک شبه بعضی صنایع تغییر کاربری می یابندتا ماسک والکل تولید کنند و محصولات گران آنان راهی بازار مصرف شد .
بیاییم فکر کنیم همیشه روزگار بحران است ،برای استقرار واحیای صنایع مانع تراشی نکنیم ،نگذاریم بودجه واعتبارات فارس و یا تسهیلات اختصاص یافته و جذب نشده به تهران باز گرد . بیاییم کمی از خودخواهیمان بکاهیم ،بیاییم با همدلی استان را از گود محرومیت بیرون بکشانیم وبرقله صنعت وافتخار بنشانیم  .بیاییم با هم مهربان باشیم. دولت را به خیرین بسپاریم وآسوده طی طریق کنیم . خیرین هم قابل اعتمادند و هم گره گشای بسیاری مشکلات.
فرزاد وثوقی؛ روزنامه‌نگار
پایان/