اسماعیل رئیسی گفت: باید روند ساخت مراکز تجاری در مرکز شهر متوقف شود وگرنه به هیچ وجه نمی توان ترافیک را کنترل کرد.

حافظ نیوز/ اشاره: مهندس اسماعیل رئیسی یکی از شهرداران سابق مناطق شیراز و ازجمله کارشناسان و صاحب‌نظران امور شهری است که طی چند سال گذشته، به یکی از منتقدین جدی شورا و شهرداری شیراز در حوزه‌های گوناگون تبدیل‌شده و البته در کنار نقدهایی که مطرح می‌کند، راهکارهایی نیز ارائه می‌دهد. در ادامه، گفتگوی "حافظ نیوز" با اسماعیل رئیسی را می‌خوانید:

- بر اساس نظرات و پیشنهاد‌هایی که سال های اخیر مطرح کرده‌اید، اگر شهرداری شیراز در مدت 4 سال اخیر بجای پل‌سازی و احداث تقاطعات غیر هم سطح ، به سمت ایجاد اشتغال می‌رفت، شیراز بسیار بهتر از امروز بود. در نقطه مقابل، منتقدان نظر شما معتقدند وظیفه اول شهرداری‌ها شهرسازی است و ایجاد اشتغال بر عهده دولت است و شهرداری‌ها حق ندارند تا زمانی که طرح‌های عمرانی خود را در شهرها را به اتمام نرسانده‌اند برای امور دیگری هزینه کنند. علاوه بر این، برخی می‌پرسند بر اساس کدام قانون ایجاد اشتغال وظیفه شهرداری‌هاست؟ دراین‌باره چه نظری دارید؟

اول اینکه کدام قانون، اشتغال را وظیفه دولت دانسته، لطفا آن بند یا ماده قانونی را اعلام کنند؟ دوم دوستان قانون را نخوانده اند، در اینجا تنها به بعضی از آنها اشاره می کنم. در ماده 76 قانون شوراها صراحتا شوراها را موظف به تشکیل تعاونی های تولیدی، توزیعی و مصرفی می کند. آیا این قانون را تاکنون دیده اند؟ سوم بخشنامه های بودجه شهرداری ها به صراحت، شهرداری را موظف به اشتغال زائی نموده است. کدهای 2101 تحت عنوان"طرح های سرمایه گذاری"به این موضوع اشاره دارد و درکد 2102 پا را از این هم فراتر گذاشته و تحت عنوان"ایجاد واحدهای درآمد زا" صراحتا از شهرداری ها خواسته که به ساخت واحدهای درآمدزا که طیف گسترده ای از فعالیت های اقتصادی را در بر می گیرد اقدام کنند. چهارم هم‌اکنون در شیراز با پدیده‌ای مواجه هستیم که آن را پل‌ های تزئینی می‌نامم که از سه دهه پیش آغاز شده، ‌حال سؤال این است آیا قانون تغییر کرده و به شهرداری‌ها گفته باید به سمت پل‌سازی بروند؟ قانون شهرداری‌ها تغییری نکرده اما تفسیر قانون عوض شده است. تفسیری که از دهه 60 ابتدا در اصفهان توسط آقای ملک مدنی و سپس توسط آقای کرباسچی در تهران آغاز شد و بتدریج تمام کشور را در بر گرفت، شهرداری ها را به سمت پل سازی کشاند. بنابر این لازم است آقایان نگاه خود را عوض کنند. پنجم در قانون 28 وظیفه برای شهرداری ها و 34 وظیفه برای شوراها تعیین شده است لطفا بفرمایند ساخت پل و تقاطع غیر همسطح در کدام بند آمده است که تاکنون هزاران میلیارد تومان صرف آن شده است و ظاهرا پایانی هم ندارد؟  ششم شورا و شهرداری با داشتن بانک و معاونت اقتصادی حتی لازم نیست برای اشتغال  از بودجه خود هزینه کنند، کافی است با تشکیل شرکت های تحت پوشش که طبق قانون تجارت اداره می شوند وارد عرصه اشتغال زائی شوند. هفتم از همه اینها گذشته، مطابق قانون، این فرمانداری است که باید بگوید مصوبات شورا مطابق قانون هست یا نه. آقایان طرح های اشتغال زا تصویب کنند بگذارند فرمانداری رد کند، تا همه بدانند مقصر کیست؟ جالب است که فرمانداری هم تاکید دارد در صورت ارائه طرح های اشتغال زا توسط شورا،  فرمانداری سریعا آنها را تصویب می کند. هشتم آقایان از یک طرف می گویند اشتغال وظیفه ما نیست، از سوی دیگر مصاحبه می کنند که 50 هزار شغل ایجاد کرده اند. حداقل تکلیفتان را با خودتان معلوم کنید. نهم اشتغال زائی سه دستاورد بزرگ به همراه خواهد داشت: اولا مشکل بیکاری که به بزرگترین و مهمترین معضل کشور و به ویژه کلانشهرها تبدیل شده است را حل می کند. ثانیا تولید ناخالص ملی را به نحو چشمگیری ارتقا می بخشد و در واقع ثروت کشور را افزایش می دهد، و ثالثا که برای شهرداری ها از همه مهمتر است منابع درآمدی پاک و پایدار را به همراه خواهد آورد و باعث نجات شهرداری ها از شهر فروشی و درآمد حاصل از آن می شود که به پول کثیف یا بودجه سیاه معروف است، بلای خانمانسوز شهر فروشی که سال هاست هم چنان ادامه دارد. دهم جامعه را نباید اسیر ساختارهای غلط فکری خود کنیم. ساختارهای فکری برخی از مدیران مبتنی بر این است که اگر در شهر یک پل یا روگذر احداث شد مردم می‌گویند فلان نماینده شورا یا فلان شهردار کارش خوب بود اما به اثربخشی، اولویت‌بندی و حتی درست بودن این اقدامات فکر نمی‌کنیم. ده سال پیش که پل سازی کاریکاتوری در شیراز آغاز شد، آقایان مصاحبه کردند و گفتند با انجام این پروژه ها غول ترافیک در شیراز به زانو در خواهد آمد، امروز پس از ده سال بیایند تحویل بگیرند! غول آن روز نه تنها به زانو در نیامد که به اژدهای هفت سری تبدیل شده است که همه چیز را می بلعد. این محصول تفکری است که تنها نوک بینی خود را می بیند.

- یعنی معتقدید روگذرها و پل‌هایی که در شیراز احداث می‌شود به لحاظ علمی و شهرسازی مورد تائید نیست؟

هر اقدامی در شهر باید گره‌ای از مشکلات باز کند نه اینکه مشکل ترافیکی را از نقطه ای به نقطه دیگر منتقل کند. ترافیک معلول تقاضای سفر یا به طور ساده رفت و آمد است. در شهر نیویورک یک فروشگاه فست فود به ازای هر مترمربع100 سفر درون‌شهری جذب می کند یعنی یک فروشگاه 50 متری تا 5000 نفر مراجعه کننده دارد. وقتی تنها یک مغازه چنین باشد تصور کنید یک مرکز تجاری با 500 فروشگاه چه تبعاتی خواهد داشت؟ این هاست که ترافیک ایجاد می کند.  مراکز تجاری در خیابان عفیف آباد را ببینید که چه بر سر این خیابان آورد؟ در واقع خیابان عفیف آباد فروخته شد. یکی از دلایل اصلی مخالفت ما با مجتمع های تجاری همین است.  یا در موضوع پارکینگ ها توجه کنید که روزانه  300 خودرو در شیراز شماره‌ می‌شود. آیا به تعداد این خودروها پارکینگ عمومی وجود دارد ؟ اصولا اگر قرار باشد روزی 300 خودرو شماره شود و به همین تناسب پارکینگ ساخته شود آیا پس از چند سال با یک پارکینگ بزرگ به نام شیراز روبرو نخواهیم شد؟ بنابر این باید روند ساخت مراکز تجاری در مرکز شهر متوقف شود وگرنه به هیچ وجه نمی توان ترافیک را کنترل کرد. البته به روند مراکز تجاری در شیراز، انتقادهای جدی دیگری هم وارد است که بحث جداگانه ای می طلبد.
متأسفانه برخی مسئولان با اصول منطقی موافق نیستند و مقاومت می‌کنند. این مقاومت به خاطر عملکرد آن‌هاست و اینکه نمی‌خواهند حرف منطقی را قبول کنند. من آنها را به مناظره دعوت می کنم.