ایران معادلات و رویکردهایی را در پیش می گیرد که حاکمیت مردم عراق و سوریه در کشور خود همچنان حفظ شود و ترکیه بیش از هرچیز، به دنبال احیای یک امپراتوری به تاریخ پیوسته و موهوم است.

حافظ نیوز/ سرویس سیاسی طی دو سال اخیر شکاف بین ایران و ترکیه بر سر موضوعاتی چون بحران عراق، سوریه، بحرین و حتی یمن، در زمانی که اعتماد دوجانبه بین دو کشور به حداقل خود رسیده و از طرفی سوریه و عراق روزهای سرنوشت سازی را پشت سر می گذارند به شدت و به شکلی هشدار دهنده افزایش یافته است.
تهران سیاست ترکیه در سوریه را به عنوان نوعی از نو عثمان گرایی در راستای تقویت سنی های طرفدار ترکیه تفسیر می کند. همچنین ایران ترکیه را به خاطر عدم ممانعت از ورود تروریست های افراطی به سوریه و عراق و در برخی موارد کمک های نظامی و مالی به آنها ملامت میکند.
در همین حال مقامات ترک بر این عقیده هستند که ایران به دنبال احیا کردن حاکمیت نمونه شیعی از امپراطوری پارس است! در ماه مارس 2015 اردوغان ایران را متهم کرد که در حال مبارزه با داعش در عراق است تا نفوذ خود را در منطقه گسترش دهد.

تفاوت اصلی سیاست های منطقه ای ایران و ترکیه در چیست؟
با این حال، در این رد و بدل کردن اتهامات، چیزی که سیاست های منطقه ای ایران را از ترکیه تمایز می دهد، نقش مردم است.
ایران معادلات و رویکردهایی را در پیش می گیرد که حاکمیت مردم عراق و سوریه در کشور خود همچنان حفظ شود و ترکیه بیش از هرچیز، به دنبال احیای یک امپراتوری به تاریخ پیوسته و موهوم است.

ترمزی که باید کشیده شود
با این حال، به نظر می رسد هر دو کشور منافع و اهداف مشترکی نیز در این بحران به وجود آمده دارند که باید قبل از آنکه این تقابل پنهان، به مراحل خطرناک تری وارد شود باید بر روی آنها تمرکز کرد.
از بین بردن داعش و جلوگیری از قدرت گیری کردهای جدایی طلب در کشورهای خود و در منطقه دو مسئله مهمی است که می تواند ایران و ترکیه را در این روزها به یکدیگر نزدیک کند. فراتر از این هر دو کشور باید به دنبال راه هایی برای همکاری بیشتر و اعتماد سازی باشند چرا که صدها کیلومتر مرز مشترک دارند و ملیتی که با توجه به سابقه و اشتراکات تاریخی، می توانند به هم نزدیک و نزدیکتر شوند.
اینکه ترکیه چه سیاستی را در پیش می گیرد مهم نیست؛ این مهم نیست که این روزها سیاست «تنش حداکثری» اردوغان جای خود را به «تنش صفر» که روزی ترکیه منادی آن بود داده است. بلکه مهم این است که ایران به عنوان کشوری که دنبال ثبات و آرامش در منطقه است، همسایه خود را ناگزیر به درپیش گرفتن عقلانیت کند. امری که با دو بازوی دیپلماسی فعال و استفاده صحیح از برگ های برنده در سوریه و عراق امکان تحقق دارد.