به گزارش "حافظ نیوز" به نقل از مشرق در سال‌های اخیر درباره نقش و آثار تحریم‌های اقتصادی نظرات متفاوتی وجود داشته و بسیاری سعی داشته‌اند نقش تحریم‌ها را در اقتصاد بزرگ و برداشتن آن‌ها از سوی غربی‌ها را به عنوان عامل اصلی شکوفایی اقتصاد جلوه دهند.

این ادعاها در حالی مطرح می‌شود که پس از توافق هسته‌ای در تیرماه و اجرایی شدن آن در دی‌ماه هنوز خبری از رونق اقتصادی نیست و افرادی که تحریم‌ها را عنوان عامل اصلی عدم رونق اقتصادی مطرح می‌کردند، با مطرح کردن عوامل دیگر، سعی دارند کم‌کاری و سوء مدیریت خود به گردن این عوامل بیندازند.

در ادامه در جدول شماره یک به بررسی نظرات افرادی می‌پردازیم که نقش تحریم‌ها را بسیار بزرگ جلوه دادند، جدول شماره دو مربوط به کسانی است که برداشتن تحریم‌ها را به عنوان عامل اصلی رونق اقتصادی مطرح کردند و جدول سه مربوط به افرادی است که پس از توافق هسته‌ای نقش تحریم‌ها را حداقلی جلوه داده و عوامل دیگری را مطرح کردند.

ردیف	نام فرد	متن اظهارنظر
1	اکبر هاشمی رفسنجانی	تحریم‌ها پدر مردم را در آورده است اکثر مردمی که مزدبگیر هستند تحریم‌ها استخوان‌های آن‌ها را خرد کرده است.[1]
2	اکبر هاشمی رفسنجانی	با بیان اینکه خیلی‌ها خواهان ادامه تحریم بودند و آن را با زمان پیغمبر (ص) که در شعب ابی‌طالب محصور بودند، مقایسه می‌کردند، گفت: اگر تحریم‌ها مفید بود، هرگز پیامبر اسلام از آن دره بیرون نمی‌آمدند، اما وقتی‌که ندای خداوند مبنی بر اینکه عهدنامه را موریانه خورده است، به آن‌ها رسید، به‌راحتی پذیرفتند و از آن دره بیرون آمدند.[2]
3	اکبر هاشمی رفسنجانی	در انتخابات 92، فرد عاقلی رئیس‌جمهور شد که توانست مهم‌ترین مشکل اصلی کشور را که تحریم‌ها بود، از میان بردارد.[3]
4	حسن روحانی	آن‌هایی که می‌گویند تحریم مهم نیست، گویی از جیب مردم بی‌خبرند.[4]
5	اسحاق جهانگیری	مردم خودشان با شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ بنیان عیدی را گذاشتند. ما در مقطعی قرارگرفته بودیم که هیچ‌کس نمی‌توانست وضع مناسبی برای کشور ترسیم کند. اگر مواضع و اظهارات کاندیداهای ریاست جمهوری در دوره تبلیغات انتخاباتی مرور شود، نشان می‌دهد که در فضای بین‌المللی درباره ایران دغدغه‌های جدی وجود داشت؛ تحریم‌های ظالمانه‌ای علیه کشور وضع‌شده بود. در بخش بانکی، پولی و نفت و گاز و در آن اواخر حتی در حوزه معیشت، زندگی روزمره مردم دچار مشکل شده بود، کمبود دارو وجود داشت، نوعی بی‌ثباتی بر اقتصاد حاکم شده بود.[5]

ردیف	نام فرد	متن اظهارنظر
1	حسن روحانی	ما وقتی می‌گوییم باید تحریم‌های ظالمانه رفع شود بعضی‌ها چشمانشان زیاد نچرخد. تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط‌زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانک‌ها احیا شوند. آن‌ها که ملت ما را تحریم کرده‌اند. ظلم بزرگی مرتکب شده‌اند، اما عده‌ای در داخل هم نمی‌دانستند تحریم چیست.[6]
2	حسن روحانی	تحریم برای خرید گندم، مواد غذایی و هرگونه سرمایه‌گذاری در ایران بود حتی برای سرمایه‌گذاری در احداث سد و تأمین آب کشاورزی که بعضی‌ها تعجب کردند از این حرف اما آن‌ها حتی ساخت سد برای تأمین آب شرب مردم یک شهر را مشمول تحریم‌ها کردند. تحریم دارو و تجهیزات پزشکی بیمارستان‌ها نشانه عمق تحریم‌ها است. ابعاد تحریم بسیار وسیع بود و حتی نان‌وآب مردم را در برمی‌گرفت.[7]
3	محمدباقر نوبخت	به‌هرحال تحریم‌ها بسیار ظالمانه، غیراصولی و غیراخلاقی و حتی ضد حقوق انسانی است و به خاطر تحریم‌هایی که صورت گرفته بخشی از منابع ما با وجود فروش نفت، به کشور وارد نمی‌شود. بنابراین، وقتی سرمایه‌گذاری کافی در محیط‌زیست انجام نشود آثار سوء به جامعه وارد خواهد شد. تمام کشورهایی که در این تحریم ظالمانه نقش داشتند همگی مقصرند؛ چراکه ایران را از منابعی که در اختیارش است محروم کردند.[8]
4	محمدباقر نوبخت	در شرایطی که ظرفیت تولید چهار میلیون بشکه نفت در کشور داریم در شرایط تحریم اجازه فروش بیش از یک‌میلیون بشکه را نداریم و همین باعث کاهش چشمگیر درآمدهای دولت شده است. نوبخت با بیان اینکه تلاش می‌کنیم حلقه تنگ تحریم‌های ظالمانه را بشکنیم، گفت: اجازه نمی‌دهیم عده‌ای در این مسیر اشکال تراشی کرده و مذاکرات را بر هم بزنند و نمی‌توان گفت که تحریم بر کشور اثری نداشته است.[9]
5	اسحاق جهانگیری	اینکه می‌گویند تحریم‌ها روی آب آشامیدنی مردم هم تأثیر گذاشته کاملاً درست است. وقتی می‌گوییم تحریم‌ها روی آب آشامیدنی مردم هم تأثیر گذاشته است می‌گویند کجا تحریم‌ها می‌تواند روی آب خوردن مردم تأثیر بگذارد و شروع به کنایه می‌کنند. وی اضافه کرد: این در حالی است که تأمین آب آشامیدنی یک شهر مانند تهران نیازمند ده‌ها کار مطالعاتی، مهندسی و عمرانی است. معاون اول رئیس‌جمهور گفت: در شهری مانند اصفهان برای تأمین آب آشامیدنی مردم پنج تونل حفر شده است و حتی کار حفر یک تونل از 23 سال پیش ادامه دارد و تلاش می‌شود تا این تونل بخشی از آب رود کارون را برای شرب به اصفهان منتقل کنند. جهانگیری افزود: ساز و کار انتقال آب آشامیدنی از پیچیده‌ترین فناوری‌های دنیاست.[10]
6	علی یونسی	اکنون کشور از بیکاری رنج می‌برد، جوانان مشکل عدم استطاعت مالی برای ازدواج دارند و دولت وظیفه دارد این مشکلات را برطرف کند و امیدوارم با لغو تحریم‌ها این مشکلات برطرف شده و کارهای عمرانی نیز با سرعت بیشتری انجام شود.[11]
7	محمدعلی نجفی	با توافق هسته‌ای سرعت خروج از رکود بیشتر می‌شود.[12]
8	اسحاق جهانگیری	بعد از توافق شرایط بازار سرمایه بهتر خواهد شد.[13]
9	محمدباقر نوبخت	باید تحریم‌ها برداشته شود تا پروژه‌های عمرانی را تکمیل کنیم.[14]
10	علی طیب‌نیا	سال 94 با توافق هسته‌ای بذر اقتصاد ایران به ثمر می‌نشیند.[15]
11	محمد نهاوندیان	بعد از توافق منتظر رشد اقتصادی، کاهش تورم و خروج از رکود باشید.[16]
12	مسعود نیلی	با لغو تحریم‌ها یک‌ساله به شرایط پیش از تحریم‌ها بازمی‌گردیم.[17]
13	ولی‌الله سیف	امسال اقتصاد ایران بعد از توافق هسته‌ای شکوفا خواهد شد.[18]
14	اکبر ترکان	منتظر هجوم سرمایه‌های خارجی بعد از توافق هسته‌ای باشید.[19]
15	محمدرضا نعمت زاده	با توافق هسته‌ای شاهد یک جهش صادراتی خواهیم بود.[20]

ردیف	نام فرد	متن اظهارنظر
1	علی طیب نیا	علی طیب نیا، وزیر امور اقتصاد و دارایی، با تأکید بر اینکه مشکلات اقتصادی ما به واسطه تحریم آغاز نشده است که بخواهد با حذف تحریم‌ها زمینه‌ای برای حل‌وفصل همه مشکلات فراهم شود، گفت: ما در حوزه اقتصادی در گذشته مشکلاتی را داشتیم که مقام معظم رهبری این مشکلات را در نفتی بودن و دولتی بودن اقتصاد خلاصه کردند و تأکید داشتند که باید از شرایط فراهم شده و محدودیت‌ها استفاده و زمینه را برای اصلاحات ساختاری فراهم کنیم.[21]
2	عباس آخوندی	بازار مسکن بازار داخلی است و توافق هسته‌ای خیلی نمی‌تواند تأثیر مستقیمی بر روی این بازار داشته باشد.[22]
3	محمدباقر نوبخت	قطعاً جامعه ما فهیم هستند و می‌دانند بلافاصله بعد از امضا تغییرات محسوس نخواهد بود، ما تلاش داریم انتظارات مردم را از راه معقول برآورده کنیم نه راه‌های پوپولیستی.[23]
4	سعید لیلاز، عضو شورای مرکزی کارگزاران	برخی افراد، محافل و رسانه‌ها هستند که ابتدا از یک فضای هیجانی سخن گفته و سپس به آن حمله می‌کنند. در میان اکثریت مردم و نخبگان، کسی گمان نمی‌کند لغو همه تحریم‌های اقتصادی ایران سبب می‌شود تا مسائل بغرنج آن یک‌شبه حل شود. لازم به گفتن نیست که این تصور تا چه اندازه با واقعیت فاصله دارد. مشکلات اقتصاد و مدیریت در ایران بسیار عمیق، پرتعداد و پیچیده‌تر از آن است که با لغو تحریم‌ها، مسئله حل شود.[24]
5	صادق زیباکلام	این درست است که تحریم‌ها محدودیت‌ها و معضلات زیادی برای اقتصاد ایران ایجاد کرده بود، اما با وجود گشایش اقتصادی‌ای که توافق به بار خواهد آورد، «تحول اقتصادی»، آن نقطه عطف تاریخی که توافق هسته‌ای به‌همراه می‌آورد، نخواهد آورد. اقتصاد ما یک اقتصاد ناکارآمد دولتی است که تحریم‌ها، وضع آن را حادتر کرده بود. برداشته‌شدن تحریم‌ها خودبه‌خود نه اقتصاد ما را کارآمدتر خواهد کرد و نه لزوماً از فساد خواهد کاست. نسخه بهبود اقتصاد ما رفتن به دنبال مسیری است که در سه، چهار دهه گذشته، بسیاری از کشورهای مشابه ما پیمودند و از اقتصادهای شبه‌دولتی ناکارآمد و درحال‌توسعه به اقتصادهای موفق صنعتی تبدیل شدند. داروی شفابخش اقتصاد ما، برداشته‌شدن تحریم‌ها نیست، بلکه پای‌گذاردن در مسیری است که برزیل، آرژانتین، ترکیه، هند، مالزی، مناطق آزاد چین و دیگران پای گذاردند. یعنی رفتن به دنبال الگوی توسعه اقتصادی بازار آزاد آدام اسمیت. توافق هسته‌ای لزوماً توسعه سیاسی و بازشدن جامعه مدنی چشمگیری را هم به دنبال نخواهد آورد.[25]
6	محمدعلی نجفی	امسال بدترین سال اقتصادی در 37 سال اخیر است![26]
7	اسحاق جهانگیری	برای شکوفایی اقتصاد ایران باید تا سال 95 صبر کنیم.[27]
8	محمدباقر نوبخت	مردم بعد از توافق هسته‌ای انتظار بیش‌ازحد از اقتصاد نداشته باشند.[28]
9	محمد نهاوندیان	کسی نباید منتظر رونق اقتصادی در برهه فعلی باشد.[29]
10	مسعود نیلی	سال 94 سال سختی است، منتظر رونق اقتصادی نباشید.[30]
11	ولی‌الله سیف	در این شرایط به صلاح نیست ارز را تک نرخی کنیم، شش ماه صبر کنید.[31]
12	اکبر ترکان	برای رونق اقتصادی باید صبر کرد، فعلاً بار اضافی به تعهدات دولت اضافه نکنید.[32]
13	محمدرضا نعمت زاده	توافق هسته‌ای باعث گشایش در همه حوزه‌های اقتصادی نمی‌شود.[33]