در دو سال گذشته رشد معنیدار فعالیت اینستاگرام و حضور تصاعدی کاربران ایرانی در آن، حساسیتها را بر این شبکه اجتماعی افزایش داد. این شبکه که مورد حمایت هیئت حاکمه آمریکا نیز قرار دارد، در مردادماه سال جاری از سوی شورای طراحان مُد آمریکا مورد تشویق قرار گرفت و جایزه بخش «رسانه» این شورا در سال ۲۰۱۵ به اینستاگرام رسید. به عقیده اعضای این شورا، اینستاگرام باعث انقلابی در دنیای مد شده و آن را از حالت سنتی خارج کرده است. توجه سیاستگذاران فرهنگی غرب به اینستاگرام به ویژه پس از آن که توسط فیسبوک خریداری شد، نشان از اهداف پشت پرده گردانندگان آن داشت.
هفته گذشته سخنگوی قوه قضائیه در نشست خبری خود، با اشاره به تأمین قرار مناسب برای افرادی که به عنوان مدل در شبکههای اجتماعی فعالیت میکردند، گفت: هرکسی که در فضای مجازی جرمی را مرتکب شود از سوی نیروهای انتظامی و اطلاعاتی شناسایی میشود و برخورد مقتضی هم صورت میگیرد.
اشاره محسنی اژهای به خبر دستگیری هشت نفر از فعالان حوزه مدلینگ در اینستاگرام بود که پیش از آن نام آنان به رسانهها درز کرده بود. گشتی در صفحات مجازی این هشت نفر نشان میدهد، این افراد به طور شبکهای به اداره این صفحات پرداخته و سعی در ترویج سبک زندگی کاملاً غربی و متضاد با تمام هنجارهای دینی و اجتماعی ایرانیان داشتهاند. همانطور که محسنی اژهای در نشست مطبوعاتی خود گفته بود، پیداست برخی از این افراد بازداشت شده جرمهای سنگینی همچون اشاعه فحشا و ترویج فساد را در کنار بعضی اقدامات مجرمانه دیگر داشتهاند و به صورت باندی دست به اقدامات مجرمانهای علیه اعراض مردم زدهاند که اگر همه آنها ثابت شود مجازات سنگینی در پی دارد.
رفت و آمد مکرر این افراد به خارج از کشور و فعالیت شبکهای آنان به خوبی از تصاویر منتشر شده توسط خودشان پیداست. ارتباط این افراد با اتاقهای فکر خارج از کشور نیز از آنجا مشخص میشود که چندی پیش شبکه mbc مصاحبه مفصلی با یکی از این افراد ترتیب داد و به تبلیغ و ترویج فعالیتهای آنان پرداخت.
امروز اما خبر رسید که پس از اجرای کمفروغ و ناموفق فیلترینگ هوشمند اینستاگرام توسط وزارت ارتباطات، برخی از این صفحات ظاهراً مسدود شدهاند. آنطور که پیداست نیروهای انتظامی و اطلاعاتی مورد اشاره سخنگوی دستگاه قضا، پروژهای را تحت عنوان "عنکبوت 2" با دستور مقام قضایی برای مسدودسازی اینگونه صفحات آغاز کردهاند که این عملیات علاوه بر صفحات دستگیرشدگان مذکور، تعداد زیادی از صفحات مشابه و وابسته به حوزه مدلینگ را که فعالیتهای نامناسب و نامتعارف داشتهاند را شامل شده است.
به نظر میرسد، عملیاتهایی نظیر "عنکبوت 2" برای جلوگیری از برخورد بیشتر سخت قضایی با فریبخوردگان و نیز هشدار به سایر افراد ناآگاه در کنار حفاظت از امنیت اخلاقی جامعه بسیار مفید باشد. زیرا آنطور که حجتالسلام محسنی اژهای در بخش دیگری از صحبتهای خود گفته بود: «عدهای از این افراد ادعا میکردند که ندانسته وارد این شبکهها شدهاند و تصور نمیکردند فساد را ترویج میدهند بلکه فکر میکردند بابت یک کار موردی پول میگیرند، این افراد بازداشت نشده بلکه با خانوادههایشان تماس گرفته شد و توجیه شدند.»
امید میرود سایر دستگاههای مربوطه نیز با جدیت بیشتر صیانت از مرزهای فرهنگی کشور را به عهده گرفته و در کنار توسعه شبکههای بومی قابل استفاده برای عموم مردم که خواهان حضور در فضاهایی سالمند؛ با مظاهر فساد و فحشاء به خصوص در فضای مجازی برخورد کنند. همان چیزی که آقای سخنگو نیز در اظهاراتش بدان معتقد بود و گفت: ما باید بتوانیم با کمترین هزینه و محدودیت کار را پیش ببریم و اگر میتوانیم یک صفحه را فیلتر کنیم همه آنها را نبندیم.