سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره اظهارات ضد و نقیض اخیر درباره خارج شدن قلب رآکتور اراک اظهار داشت: ظرف روزهای آینده کلندیا رآکتور خارج و در آن سیمان تزریق می‌شود و این موضوع به مخزن اصلی و قلب رآکتور ربطی ندارد.

به گزارش "حافظ نیوز" این اظهارات کمالوندی در واکنش به اخبار روز دوشنبه برخی رسانه‌ها خبری مبنی بر خارج کردن قلب راکتور اراک از جای خود بود که اعلام کرده بودند در جای قلب راکتور بتن ریخته شده است.

این رسانه ها مدعی شده بودند که قرار است این هفته نیز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش تأیید نهایی اجرای تعهدات ایران در برجام را منتشر کند و پس از آن نیز محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با صدور بیانیه‌ای مشترک اجرای برجام را اعلام خواهند کرد.

اما همان دوشنبه شب بنا بر اطلاعیه سازمان انرژی اتمی اعلام شد که «سازمان مطابق برنامه و مفاد نامه مقام معظم رهبری، اقدامات توافق شده را باید تا روز اجرای برجام به اتمام برساند. در این رابطه برخی کارهای مقدماتی آغاز شده ولی هیچ اقدامی در این خصوص (خارج کردن قلب راکتور اراک) تکمیل نشده است.»

کوثری:قلب رآکتور اراک خارج شده‌ است
روز سه شنبه اما، اسماعیل کوثری در گفتگویی با اشاره به بازدید صبح سه شنبه تیمی از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از تاسیسات هسته‌ای فردو، اظهار داشت: در این بازدید که توسط بنده و آقایان بروجردی، آصفری و محسنی ثانی انجام شد، آخرین وضعیت تغییرات صورت گرفته در تاسیسات هسته‌ای در جریان اجرای برجام مشاهده شد.

وی افزود: در تاسیسات فردو از حدود ۲۷۰۰ سانتریفیوژی که موجود بوده، ۱۰۴۴ دستگاه نگه داشته شده و بقیه را باز کرده‌ و به انبار منتقل کرده‌اند که ظاهراً این کار بر اساس توافق برجام بوده است.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در عین حال تصریح کرد: تیم مذاکره‌کننده و دولت موارد ابلاغی در نامه رهبر معظم انقلاب به رئیس‌جمهور برای اجرای برجام را رعایت نکرده و تخلف کرده‌اند؛ چرا که از جمله بندهای نامه رهبر معظم انقلاب این بوده است که هر اقدامی که باعث ایجاد تحریم‌های جدید شود، نقض برجام است.

وی با اشاره به برنامه تیم کمیسیون امنیت ملی مجلس برای بازدید از تاسیسات رآکتور آب سنگین، گفت: با وجود تکذیب خروج قلب رآکتور اراک از سوی مسئولان سازمان انرژی اتمی، اما امروز در حالی که قصد داشتیم از این تاسیسات نیز بازدید کنیم، بر اساس اطلاعات متخصصان سازمان انرژی اتمی برای ما قطعی شد که قلب رآکتور را خارج کرده‌اند و این کار به طور کامل عملیاتی شده است و این نیز یکی دیگر از تخلفات دولت در اجرای برجام است.


بروجردی در تشریح بازدید کمیسیون امنیت ملی از فردو: قلب رآکتور اراک خارج نشده است
در همین حال، "علاءالدین بروجردی" رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با اشاره به بازدید روز سه شنبه ۴ نفر از اعضای این کمیسیون از از تأسیسات هسته‌ای فردو ظهار داشت: براساس توافق صورت گرفته، ۱۶ زنجیره موجود در فردو جمع‌آوری شده است.

نماینده بروجرد تصریح کرد: ‌شش زنجیره بالغ بر ۱۰۴۴ دستگاه سانتریفیوژ باقی مانده که ۴ زنجیره آن طبیعتا بدون تزریق گاز در حال چرخش است که این به معنای چرخش ۶۸۰ دستگاه سانتریفیوژ به صورت فعال در حال حاضر است.

وی ادامه داد: براساس مشاهداتی که به اتفاق اسماعیل کوثری، محمدرضا محسنی ثانی، محمدحسن آصفری اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و رؤسای سپاه و مسئولان امنیت ملی کشور از تاسیسات هسته‌ای فردو داشتیم، تمامی اقدامات در چارچوب توافقات برجام صورت گرفته است.

بروجردی همچنین با اشاره به برخی اظهارات مبنی‌ بر خارج ساختن قلب راکتور اراک نیز تاکید کرد: امروز از زارعان معاون سازمان انرژی اتمی که هیئت بازدید کننده را همراهی می‌کرد، در این مورد خواستار توضیحاتی شدیم که وی اعلام کرد تاکنون به دلیل عدم امضای سند نهایی، این عمل صورت نگرفته است و مسلما خارج ساختن قلب راکتور اراک در حال حاضر عاقلانه نخواهد بود.

رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین بیان داشت: بازدید از راکتور اراک به عنوان مرحله بعدی بازدید این کمیسیون در دستور کار قرار گرفته است که زمان این بازدید متعاقبا اعلام خواهد شد.

واکنش سازمان انرژی اتمی
بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در حاشیه مراسم گرامیداشت شهید علی محمدی در جمع خبرنگاران درباره روند انجام فعالیت های هسته ای کشورمان با توجه به اجرایی شدن برجام در آینده نزدیک گفت: کاهش سانتریفیوژ ها از موضوعاتی بود که باید از سوی ما انجام می شد که ما آن را انجام دادیم.

وی افزود: مبادله مواد نیز از دیگر مواردی بود که از سوی ما نیز انجام گرفت.

وی تصریح کرد: کار اساسی دیگر ما در رابطه با راکتور آب سنگین اراک بود که این موضوع کارهایی را مختص به خود دارد که بخشی از آنها انجام شده است و بخشی از آن نیز در چند روز آینده بقیه روند کار را به جلو خواهیم برد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که اخبار ضد و نقیض بسیار درباره پر کردن راکتور اراک وجود دارد گفت: آنچه ما در واقع تعهد داده ایم و باید قبل از روز اجرای برجام آن را عملیاتی کنیم این است که باید کالندریا راکتور را بیرون بیاوریم و ما باید به حفره هایی که کالندریا دارد سیمان تزریق کنیم از این رو ما در قلب راکتور سیمانی تزریق نخواهیم کرد لذا این کار باید در روزهای آینده انجام شود.

وی تاکید کرد: بخشی از کار و مقدمات را شروع کردیم اما زمانی کار را به انتها می رسانیم که کارهای دیگر هم انجام شود، خیلی سریع و شدید در حال انجام کارها هستیم و تعداد زیادی از بازرسان آژانس نیز در قالب گروههای مختلف وارد کشورمان شده اند و ظرف روزهای آینده امیدواریم کار را به سرانجام برسانیم.

کمالوندی در پاسخ به این سوال که علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی گفته است که سانتریفیوژهای سایت فردو به ۱۰۴۴ دستگاه کاهش پیدا کرده و قلب راکتور خارج نشده است گفت: ما ۵۰۶۰ سانتریفیوژ را در سایت نطنز و ۱۰۴۴ سانتریفیوژ را در سایت فردو خواهیم داشت البته این موضوع با ترتیباتی که لازم است صورت می گیرد زیرا قرار است در سایت فردو دو آبشار به ایزوتوپهای پایدار تبدیل شوند که در این رابطه مذاکرات خود را با مقامات روسی نیز آغاز کرده ایم.

وی افزود: درباره سایت نطنز نیز قرار است سانتریفیوژها برای غنی سازی استفاده شود و ما توانسته ایم به میزانی که لازم داریم دست پیدا کنیم و حتی اختلاف نظری بین بازرسین آژانس در این باره وجود داشت که آنها مجبور به شمارش مجدد سانتریفیوژها شدند که این اختلاف هم حل شد.

کمالوندی در پاسخ به این سوال که آیا طرف مقابل نیز به مانند ایران در انجام تعهدات خود تلاش لازم را انجام خواهد داد گفت: در ارتباط با مسائل فنی که دو طرف آن را انجام میدهند اقدامات لازم صورت گرفته است.

وی افزود: در حوزه تحریم ها و مسائل حقوقی نیز که طرف مقابل باید آنها را انجام دهد کارهایی شروع شده است و حتی بخشی از آن در قالب بیانیه و اعلامیه از سوی اتحادیه اروپا و رئیس جمهور آمریکا صورت گرفته است.

وی افزود: اجرای برجام که به معنای برداشتن تحریم ها است منوط به نظر آژانس هسته ای است که آژانس در گزارش خود اعلام کند که ایران به تعهدات خود عمل کرده است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه کارهای زیادی باید از سوی ما تا زمان اجرای برجام صورت بگیرد گفت: ما تلاش می کنیم حدالامکان در فرصت کوتاه کارهای لازم را انجام دهیم به همین دلیل کار خود را علی رغم برخی از انتقاداتی که از سوی برخی دوستان مطرح بود شروع کرده ایم تا زمانی که این کارها به انتها برسد ما به صورت اتوماتیک روز اجرا را خواهیم داشت و قرار نیست آنها برای روز اجرا تصمیم گیری کنند لذا از نظر ما کار در مسیر خودش در حال انجام است.

وی تصریح کرد: بحث هایی در کنگره آمریکا مطرح شد و اتفاقاتی نیز درباره صدور ویزا صورت گرفت که همکاران ما در وزارت خارجه به خوبی آن را انجام دادند و اطلاعات خوبی در حال حاضر وجود دارد که بخشی از مشکلاتی که به وجود آمده است در حال حل شدن است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران کشور بزرگی است و تعهداتی دارد که باید آن را انجام دهد و اگر تخلفی قرار است از طرف مقابل صورت گیرد و اگر قرار باشد ما بازگشت به عقب کنیم بازگشت ما دیگر به ماشین های نسل قبل نخواهد بود، ماشین های نسل جدید سرعت و بهره وری بیشتری دارند لذا امیدواریم دو طرف با همدیگر بتوانند کارها را به پیش ببرند.

وی تاکید کرد: بنده معتقد به این نیستم که باید به دنبال نکات منفی بگردیم اگرچه درواقع باید به طرف مقابل اعتماد نداشته باشیم به همین دلیل ما در زمان مبادله مواد در سه محموله اقدام لازم را انجام داده ایم به گونه ای که طرف مقابل کمی مشکوک شده بود که ممکن است ما محموله سوم را اگر تحویل بگیریم موارد را به آنها تحویل نخواهیم داد اما جمهوری اسلامی ایران پس از دریافت محموله سوم آن را آزمایش کرد و محموله را تحویل داد.

کمالوندی با اشاره به اینکه بین ما و طرف مقابل اعتماد و اطمینان وجود ندارد و باید با احتیاط کار کنیم گفت: بخشی از کندی کار به دلیل وجود عدم اعتماد و اطمینان بین طرفین است وگرنه ما می توانستیم محموله خود را زودتر نیز ارسال کنیم.

وی افزود: انشاالله در روزهای آینده خبرهای خوبی داشته باشیم از این رو ما معتقدیم که چشم انداز سند هسته ای کشورمان چشم انداز بسیار روشنی خواهد بود و ماشین های ما ماشین های با کارایی بالایی است و امیدواریم از نسل یک عبور کنیم و آینده روشنی را برای خود رقم بزنیم.

کمالوندی در پاسخ به این سوال که قرار است در خوشبینانه ترین حالت گزارش آژانس جمعه منتشر شود و تکلیف ایران چیست اظهار کرد: آژانس طبق روال معمول خود دنبال این است که پس از انجام بازرسی هایی که صورت گرفته برای بازرسی، کارهایی که میخواهد مطمئنا گزارش خود را ارائه دهد تعداد روزهایی را از ما برای ارائه گزارش مطالبه کرد که ما با آنها صحبت کردیم اما متاسفانه با تعطیلی سال نو در کشورهای مقابل روبرو شدیم اما در این زمینه رئیس سازمان انرژی اتمی با آمانو گفت و گوی تلفنی را انجام داد که به نظر می رسد ما براین اساس بتوانیم برنامه های خود را به پیش ببریم.

وی تصریح کرد: ما امیدواریم در چند روز آینده گزارش آژانس منتشر شود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه درباره راکتور اراک این موضوع مطرح است که یکی از قراردادها محقق نشده و به همین دلیل فرایند خارج کردن راکتور و کار بتن ریزی طولانی خواهد شد گفت: ما در کارهای نرم افزاری اقدامات خوبی انجام داده ایم و در زمینه قراردادها نیز قراردادهای اصلی را انجام داده ایم اما قراردادهای فرعی وجود دارد که باید با برخی از کشورها انجام دهیم.

وی تاکید کرد: کاری که ما در حال انجام آن هستیم به تمرکز نیاز دارد لذا کار نوشتن قراردادها به خصوص قراردادهای تجاری بسیار زمانبر است و این کار در حال پیش رفتن است اما آنچه در این مسیر باید صورت گیرد این است که ما باید اعتماد و تضمین هایی را که از طرف مقابل لازم داریم اتخاذ کنیم و این موضوع باید در قالب تعهدات رسمی و قراردادهای بین المللی صورت گیرد.

وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه نگرانی های زیادی در خصوص متوقف شدن فعالیت های هسته ای کشورمان با اجرای برجام وجود دارد گفت: بنده بسیار واضح و شفاف عرض می کنم که ما آینده بسیار روشنی را برای صنعت هسته ای پیش بینی می کنیم به گونه ای که قرار است ۵-۶ ماشین اصلی ما تغییر و توسعه آنها ادامه پیدا کند و این ماشین ها ماشین هایی هستند که در سطح بین الملل وجود دارند و ما در این زمینه به پیشرفت های خوبی دست پیدا کرده ایم.
وی تاکید کرد: در زمینه سوخت نیز انشاالله ما سوخت تولید نیروگاهی را ظرف سالهای آینده خواهیم داشت و یکی از موضوعات همکاری ما با کشورهای ۱+۵ همکاری با ایران در تولید سوخت در داخل کشورمان است.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: ما انشاالله در حوزه نیروگاهی و سوخت آینده روشنی را خواهیم داشت.

وی در پاسخ به این سوال که آیا کار اصلی را درباره کاهش سانتریفیوژها نیروهای کشورمان انجام می دهند یا از نیروهای خارجی نیز استفاده می شود گفت: کار اصلی را نیروهای خودمان انجام می دهند اما در برخی از حوزه ها نیز قرار است کشورهای دیگر نیز به ما کمک کنند.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار مبنی بر اینکه قرار بود فعالیت های کاهش راکتور اراک به صورت تدریجی صورت گیرد اما این موضوع در حال حاضر رخ نداده اظهار کرد: ما در واقع به صورت تدریجی اقدامات لازم را انجام داده ایم زمانی که ما سه محموله را از آنها گرفتیم باید اقدامات خود را نیز انجام می دادیم که این موضوع به نفع ما است.
وی افزود: قرار بود ما در مبادله مواد به صورت تدریجی وارد عمل شویم به این معنا که یک محموله بدهیم و یک محموله بدهیم اما ما سه محموله گرفتیم و آنها را تست کردیم ولی هیچ محموله ای به آنها تحویل ندادیم لذا در فرایند قانونی زمانی که محوله را به طور کامل تحویل گرفتیم باید اقدامات لازم را انجام می دادیم و سهم خودمان را پرداخت می کردیم.

در چارچوب توافق هسته‌ای وین، ایران متعهد شده است تا برای اجرایی شدن برجام، اقدامات هسته‌ای را در راستای اعتمادسازی انجام دهد.

این اقدامات از جمله کاهش سانتریفیوژهای نطنز و فردو به تعداد تعیین شده در برجام، مبادله اورانیوم غنی‌شده با اورانیوم طبیعی (کیک زرد) و نیز خارج کردن قلب راکتور اراک برای آماده سازی آن در جهت بازطراحی، از جمله مهم‌ترین اقدامات هسته‌ای ایران بوده است که تاکنون کاهش سانتریفیوژها و نیز مبادله سوخت انجام شده و بر اساس اعلام مقامات وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و سازمان انرژی اتمی، اقدامات در راستای تکمیل تعهدات در اراک در حال انجام است.

پیش از این نیز، علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی پیش از این درباره خارج کردن قلب راکتور اراک گفته بود: مخزن فولادی رآکتور اراک با بتن پر می‌شود و نه محل قلب رآکتور آب سنگین. همچنین به علت رعایت مسائل ایمنی حتی اگر مخزن با بتن پر نشود امکان استفاده مجدد از این مخزن نیست زیرا استفاده دوباره از آن خطرات زیادی دارد.
در همان زمان کمالوندی نیز عنوان کرده بود که: در پروژه مدرن سازی اراک، کار اصلی با ایران است و قرار نیست هیچ کشوری کار اصلی را برای ایران انجام دهد. اما در دو حوزه طرف مقابل به ایران کمک می‌کند که یکی از این حوزه‌ها بازنگری است. این به آن معنا است که وقتی طراحی ایران تمام شد این طراحی باید مورد بازنگری قرار بگیرد. این اتفاق قاعده کارهای اتمی است و حتی اگر طرف اجرا کننده هم بخواهد شخصا این پروسه را طی کند باید دو گروه وجود داشته باشد. گروهی که کار طراحی را انجام می‌دهد و گروه دیگری که بازنگری یا بازبینی این طراحی را به سرانجام می‌رساند.

وی ادامه داد: از بین کشورهای مقابل هم برخی در تامین تجهیزات اعلام آمادگی کردند و برخی هم در بازنگری. به عنوان مثال در بخش تامین تجهیزات چهار کشور اعلام آمادگی کردند که چین و سه کشور اروپایی را شامل می‌شد. در مورد بازنگری آمریکایی‌ها هم علاوه بر دیگر کشورهای طرف توافق اعلام آمادگی کردند. بنابراین همکاری با آمریکا در پروژه مدرن سازی اراک تنها در حوزه بازنگری است و نه در حوزه‌های تامین تجهیزات و یا ساخت.

کمالوندی همچنین درباره زمان انجام مدرن سازی راکتور اراک نیز گفت: طراحی به زمانی حدود یک سال و نیم تا دو سال نیاز دارد. پس از آن وارد مرحله تامین تجهیزات، نصب تجهیزات، مرحله پیش راه‌اندازی، راه‌اندازی و تست را پیش رو داریم. برآورد ما بین چهار تا شش سال است. ایران در حال حاضر تلاش می‌کند که پروژه را پنج ساله به پایان برساند و احتمال رسیدن به سال ششم اندک است.

منبع: الف