گره خوردن سرنوشت اقتصاد به برجام و اینکه آمریکا تهدید کرده است که ممکن است از برجام خارج می شود و همچنین سایه جنگ بر سر سوریه که تبعات اقتصادی هم برای کشور ما خواهد داشت، همه دست به دست هم می دهد تا تقاضا برای ارز در بازار داخلی افزایش شدید پیدا کند...

به گزارش "حافظ نیوز" دکتر جعفر قادری استاد دانشگاه، اقتصاددان و نماینده ادوار مجلس در گفتگو با خبرنگار ما درباره ریشه ها و علت های اصلی بهم ریختگی بازار ارز و سکه گفت: هنگامی که سیاست های اقتصادی غلط در طول سالها تداوم پیدا کند به نحوی که میزان نقدینگی، درابتدای دولت یازدهم تا امروز، از 400هزار میلیارد تومان به 1400 میلیارد تومان افزایش پیدا کند طبیعتا آثار و تبعات سوئی خواهد داشت.
قادری در ادامه افزود: طبیعتا این حجم از نقدینگی ایجاد شده در کشور باید در جایی صرف شود و هنگامی که بخشهای تولیدی امکان جذب نقدینگی را ندارند، بازار مسکن هم همچنان در رکود به سر می برد و بازار سرمایه و بورس هم جذابیت لازم را ندارند طبیعتا نقدینگی افسار گسیخته به سمت بازار ارز و سکه می رود چرا که مردم می دانند با افزایش نقدینگی، تورم هم افزایش میابد و مردم برای آنکه ارزش پول و قدرت خریدشان حفظ شود، ناچارا به سمت بازار ارز می روند.
وی در ادامه با اشاره به ریشه های بهم ریختگی بازار ارز گفت: پیش تر دولت با بالا نگه داشتن سود بانکی، نقدینگی را به سمت بانک ها هدایت می کرد اما با کاهش دستوری نرخ سود سپرده ها نقدینگی از سسیستم بانکی خارج شد و به سمت ارز و سکه رفت همچنین عدم کنترل دولت بر بازار ارز و افزایش تقاضا برای معاملات و ثبت واردات، تقاضای احتیاطی و بدتر از همه و بیش تر از دو هامل دیگر، تقاضا برای سفته بازی (که برای حفظ قدرت خرید و بالا رفتن ارزش پول انجام می شود) در مجموع تقاضا برای ارز و سکه را به شدت افزایش داد که طبیعتا منجر به افزایش قیمت سکه و ارز و بهم ریختگی بازار شد.
استاد اقتصاد دانشگاه شیراز در ادامه با اشاره به نقش دولت در افزایش سکه و ارز گفت: برخی بی تدبیری هایی که مشاوران و معاونان رئیس جمهور رقم زدند و اینکه طی ماه های اخیر اعلام کردند که نرخ ارز به صورت تصنعی پایین بوده و به زودی افزایش پیدا می کند نیز سبب بروز یک هیجان زدگی در بین اقشاری از مردم که در پی سفته بازی نیز نیستند شد و سبب گردید هرکس که نقدینگی که در دست داشت، آن را صرف خرید دلار و سکه کرد.
دکتر قادری در ادامه با اشاره به نقش برخی کشورهای خارجی نیز افزود: در کنار این محدودیت ها و سوء تدبیرهای داخلی، در بازارهای خارجی متصل به بازار داخلی همچون بازار دبیبرخی محدودیت ها برای ورود ارز به بازار داخل ایجاد شد که به نوبه خود در برهم خوردن تعادل بازار نقش داشت و زمانی که دولت، نتواند این شوک ارزی را کنترل کند کار به چنین جایی ختم می شود.
نماینده سابق شیراز در مجلس شورای اسلامی همچنین با اشاره به برجام و تهدیدات منطقه ای و نقش آن بر اقتصاد کشور نیز خاطرنشان کرد: گره خوردن سرنوشت اقتصاد به برجام و اینکه آمریکا تهدید کرده است که ممکن است از برجام خارج می شود و همچنین سایه جنگ بر سر سوریه که تبعات اقتصادی هم برای کشور ما خواهد داشت، همه دست به دست هم می دهد تا تقاضا برای ارز در بازار داخلی افزایش شدید پیدا کند.
جعفر قادری در ادامه در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند دولت، نقش پشت پرده ای درخصوص افزایش نرخ ارز و سکه در بازار بر عهده دارد و چنین مطالبی تا حد می تواند صحت داشته باشد گفت:این مطلب غیر قابل انکار است که از بابت افزایش ناگهانی قیمت دلار، دولت در حدود 17 هزار میلیارد تومان درامد کسب کرده اما به عقیده بنده، اگر در این زمینه عمدی در کار بوده باشد کار غیر عاقلانه ای صورت پذیرفته چرا که بهم ریختگی بازار ارز، آبروی دولت را برد و وضعیت اقتصادی را از کنترل خارج کرد بنابراین به نظر بنده این اتفاق حاصل سوء مدیریت ها و سوءتدبیر ها بوده است و نه دست های پشت پرده در اتاق فکر دولت.
وی در پاسخ به این سوال که هم اکنون پیشنهاد شما برای کسانی که سرمایه سرگردانی در اختیار دارند و می خواهند مقصد مناسبی برای سرمایه گذاری انتخاب کنند چیست نیز گفت:
توصیه می کنم اگر نقدینگی در بازار باشد بهتر است به سمت بازار بورس و سهم های مطمئن و همچنین اسناد خزانه دولتی تضمین شده برود البته نباید فراموش کرد که دولت نیز باید روزنه هایی باز کند و پروژه هایی را تعریف کند که حداقل سود را برای مردم به همراه داشته باشد از طرفی پیشنهاد می کنم مردم سرمایه خود را به سمتی که منجر به افزایش تقاضا در بازار بهم ریخته ارز و سکه شود نبرند و منافع کشور را نیز در نظر بگیرند.
ارزیابی دورنمای اقتصاد کشور آخرین سوال ما از دکتر جعفر قادری بود که وی در پاسخ گفت: با تداوم سیاست های غلط اقتصادی دولت دوازدهم نمی توان آینده روشنی را در نظر گرفت. امروز سود تسهیلات در سیستم بانکی در حدود 28 درصد است که باید اذعان کرد هیچ تولیدکننده ای در کشور، چنین سودی را از بابت تولید دریافت نخواهد کرد و اساسا با تداوم این وضعیت، تولید در کشور ما مقرون به صرفه نیست و با ادامه بحران در بازار ارز و خالی شدن بخش تولید از نقدینگی و کمبود تقاضا با رکود بیشتری در صنعت و بخش تولید مواجه خواهیم شد.